به گزارش هنرنیوز؛در حالی‌که حدود چهار سال پیش «روز جهانی موزه» را از تقویم رسمی کشور حذف کردند، مسئولان قبلی سازمان میراث فرهنگی مخالف حضور گروه‌های فیلمبرداری در بناهای تاریخی بودند، دوستداران میراث فرهنگی نگران برگزاری مسابقات رالی مختلف در عرصه و حریم سایت جهانی تختجمشید بودند و سال‌هاست بنیاد سینمایی فارابی در ساختمان کناری موزه آبگینه حضور داردو از سوی دیگر این موزه با فضای محدودی برای نمایش آثار تاریخی‌اش روبه روست معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی با خوش‌بینی و مثبت‌اندیشی همه‌ی این اتفاقات را حل شده می‌بیند.
به گزارش هنرنیوز،چهار سال پیش «روز جهانی موزه» از تقویم رسمی کشور حذف شد، روزی که در سطح بین‌المللی و در کشورهای دیگر برای ارج نهادن به آن برنامه‌های متنوع فرهنگی مانند «شب موزه» برپا می‌کنند، اما در ایران این روز حتی از تقویم ملی کشور حذف می‌شود به اندازه‌ای که مسئولان میراث فرهنگی هم در انتخاب روز برای برگزاری برنامه‌هایشان دچار شک و تردید می‌شوند.
محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری که پس از مطرح کردن این پرسش به نظر می‌رسید باور نمی‌کند چنین اتفاقی رخ داده است، در پاسخ می‌گوید: این روز در شورای فرهنگ عمومی حتما ثبت شده است، فقط کافی است با آنها صحبت کنیم.
وی ادامه می‌دهد: این قضیه باید از طرف شورای فرهنگ عمومی بررسی و ثبت شود، چون روز جهانی موزه یک روز بین‌المللی است چنین اتفاقی را بسیار راحت‌تر می‌پذیرند.
او با بیان اینکه نمی‌داند چرا چند سال گذشته این روز از تقویم حذف شده است، می‌گوید: با یک پیگیری ساده می‌توان این روز را به تقویم برگرداند.
حریم موزه ملی ایران، جهانی است تعیین حریم برخی موزه‌های کشور به خصوص موزه ملی ایران، بحثی است که محمدحسن طالبیان در پاسخ به پرسش هنرنیوز پاسخگوی آن بود.
او با تاکید بر اینکه مجموعه موزه‌ها در بحث طرح تفصیلی و حریم‌ها دیده شده و حریم آنها مشخص است، می‌گوید: در طرح تفصیلی حریم کل آن منطقه تاریخی در نظر گرفته شده است و بنایی بیش از ارتفاعات هم جوار یعنی ۱۲ متر اجازه ساخت ندارد، در واقع حریم‌های گذشته به قوت خود باقی است، اما تعیین حریم موزه های دیگر مانند موزه هنرهای معاصر بهتر است که انجام شود؛ هرچند این موزه خوشبختانه درون پارک است، اما در مورد بناهای مقابل آن باید فکری شود.
وی افزود: مساله تعیین حریم کار دقیق اما سختی است که باید با کار کارشناسی صورت گیرد، چون در غیر این صورت ممکن است؛ حق مردم یا بیت‌المال ضایع شود، بنابراین تعداد تعیین حریم‌هایی که در سال گذشته انجام شد؛ نسبت به کل آثار ناچیز است. سال گذشته کارگاهی برای تعیین حریم و آموزش کارشناسان برگزار شد و امسال نیز این برنامه را داریم که در استان‌های مختلف کارگاه میدانی داشته باشیم.
وی اضافه کرد: بنیه کارشناسی سازمان در سال‌های اخیر تضعیف شده است، بنابراین کمتر چنین مسائلی پیگیری شده است. ضمن اینکه در سال‌های اخیر روی بحث حریم زیاد کار نکرده‌اند و تنها تعیین حریم آثار مهم و شهرهای تاریخی انجام شده است.
باید قدرت ریسک را پذیرفتدر طول چند ماه گذشته انتقال آثار تاریخی از جمله محموله ۸۱ هزار شی تاریخی از مخازن موزه ملی ایران به موزه‌های تازه تاسیسی مانند «موزه منطقه‌ای خراسان» از دیگر مواردی است که درباره‌ی آن بحث‌های مختلفی مطرح شده است، از جمله چگونگی تامین امینت انتقال این آثار تاریخی.
معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در این زمینه به هنرنیوز گفت: جابجایی هر شی تاریخی یک ریسک است. با توجه به اینکه معتقدیم قطار از دیگر وسایل حمل و نقل امن‌تر است، قطار را انتخاب کردیم که خوشبختانه بدون هیچ مشکلی این جابجائی‌ها انجام شد. میزان دقت و امنیت برای انتقال آثار تاریخی در این نوع انتقال‌ها حرف اول را می‌زند.
او افزود: این اشیا به غیر از موزه خراسان به جاهای دیگری که ظرفیت لازم را داشته باشند نیز فرستاده می‌شوند، البته موزه خراسان مخزن‌های خوبی دارد و به نسبت دیگر موزه ها در ایران مدرن تر و مجهزتر است و در آزمایشگاه‌های آن دستگاه‌های بسیار گرانی در زمانی که دلار ارزان بود، خریداری شده است .
همه آثار نفیس‌اند «نفایس» از مهمترین مسائلی است که سازمان میراث فرهنگی در طول چند سال گذشته به طور دائم با آن روبه‌رو بوده است، حتی در چند ماه گذشته و به خصوص پس از جنجال‌هایی که به دنبال برخی اتفاقات در عمارت مسعودیه تهران رخ داد، درباره این مساله به طور دائم بحث می‌شود.
طالبیان، در پاسخ به این پرسش که بالاخره چه زمان قرار است درباره‌ی این آثار تاریخی که جزو نفایس محسوب می‌شوند، تعریف درست و مناسبی انجام شود، نیز گفت: ما از ابتدا با اینکه تعریف اثر نفیس در قاعده میراث فرهنگی چیست، چه مفهومی دارد و اینکه بهره‌برداری و احیاء این آثار چگونه است؟ مشکل داشتیم. به اعتقاد من یک شیء موزه‌ای،یک خانه یا یک کتاب همه نفیس هستند؛ چون اگر نفیس نبودند، آنها در فهرست آثار ملی ثبت نمی‌شدند. بنابراین موضوع اصلی تعیین کاربری متناسب با شان بناها است.
وی ادامه داد: به عنوان مثال تخت جمشید کاربری متناسب با خود را دارد و موزه است، به همین دلیل به جزء بناهایی که حاکمیتی هستند، با تعداد زیادی بنا مانند کاروانسرا روبرو هستیم که مخروبه شده‌اند، اما باید مرمت و احیا شوند و کاربری آنها متناسب باشند.
او اضافه کرد: ممکن است بخش خصوصی این آثار را اداره کند، که اگر کاربری آن درست تعریف شود، ایرادی ندارد. اخیرا زمانی که قصد داشتند حکم کمیته نفایس را صادر کنند ما در خواست کردیم، اینگونه ثبت شود که تعیین کاربری مناسب با شان اثر صورت بگیرد. در واقع در هیچ جای دنیا چنین تعریفی به عنوان نفایس نداریم.
ما فقط وارث اتفاقات عمارت مسعودیه بودیم طالبیان، همچنین درباره‌ی عمارت مسعودیه و تائیدیه‌هایی که گفته می‌شود با حضور وی در جلسه شورای فنی سازمان میراث فرهنگی به تائید رسیده است، اظهار کرد: در زمان من هیچ شورای فنی در سازمان برگزار نشده که بخواهد این بحث را تأیید کند. در گذشته در کمیته‌ی فنیِ صندوق احیا این اتفاقات تعریف می‌شد اما در دولت جدید ما تاکنون فقط وارث این بحث بوده‌ایم.
او تاکید کرد : از زمانی که پرونده کاخ گلستان را برای ثبت در فهرست میراث جهانی تهیه کردم، متوجه شدم که عمارت مسعودیه چه میزان اهمیت دارد، در واقع این عمارت سنت کاخ سازی در تهران را ادامه می‌دهد.
وی گفت: قرارداد شرکت عظام در سه پروژه عامری‌ها، کاروان‌سرای وکیل و عمارت مسعودیه متفاوت است بنابراین هیچ تأثیری روی یکدیگر نخواهند داشت.
مخالفتی با حضور گروه‌های فیلمبرداری در بناهای تاریخی نداریمبه دنبال اتفاقاتی که در طول چند سال گذشته با حضور گروه‌های مختلف فیلمبرداری در بناهای تاریخی رخ داده و حتی برخی از این بناها و آثار تاریخی‌شان با مشکلات و آسیب‌هایی مواجه شدند، مهدی حجت، معاون وقت میراث فرهنگی و قائم مقام سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در ۲۷ اردیبهشت ۹۳ در جمع خبرنگاران اظهار کرد: «تا اطلاع ثانوی، ورود گروه‌های فیلمبرداری به موزه‌ها و بناهای تاریخی کشور ممنوع است.»
اما به نظر می‌رسد این اطلاع ثانوی هنوز شروع نشده، به پایان رسیده است، چون این دستور به دنبال حضر گروه «معمای شاه» در کاخ گلستان بود، نه تنها این گروه کار خود را در کاخ‌های مختلف تاریخی تهران انجام داد و به سرانجام رساند، بلکه هر روز خبر از حضور یک گروه تازه فیلمبرداری در بناهای تاریخی مختلف منتشر می‌شود.
اما طالبیان مخالف صحبت‌های دیگران در این به خبرنگاران زمینه اظهار می‌کند: کسی مخالف ساختن مستند یا فیلم در فضاهای تاریخی نیست، اما گروه فیلمبرداری باید سناریو و هرکاری که قرار است آنجا انجام دهد را به ما توضیح دهند، که البته گاهی بعضی موارد را به ما اعلام نمی‌کنند و آن ما را درگیر می‌کند.
او تاکید کرد: درپروژه عکاسی عمارت مسعودیه نیز باید پیش از شروع کار، سناریو را به سازمان ارائه می‌کردند و اجازه می‌گرفتند. کسی با این اقدام مخالف نیست. آن خود یک معرفی است اما نخست باید سناریو و محتوای فیلم را تا لحظه آخر به میراث فرهنگی اعلام کنند.
متأسفانه گاهی اوقات هیچ اعلامی به ما نمی‌شود که آن ما را درگیر می‌کند. به ما نگفتند که در مسعودیه چه کاری انجام می‌دهند. بهترین راه برای کار در مسعودیه این بود که به ما هم پروژه را اعلام کنند هر چند این بنای تاریخی در اختیار بخش خصوصی است اما اگر راهنمایی می‌گرفتند میراث فرهنگی با نظارت و حفاظت کامل به آنها کمک می‌کرد بدون اینکه هیچ مشکلی بوجود بیاید.
وی بیان کرد: ما بخشنامه‌ای را در این زمینه آماده کرده‌ایم که همه‌ی گروه‌های فیلمبرداری به جز مستندسازان، باید از دستورالعمل مرکزی پیروی کنند و نسخه‌ای از سناریو و محتوا را برای معاونت میراث فرهنگی بفرستند و کارگردان، نورپرداز و طراح صحنه نیز به طور مشخص بگویند که چه کاری می خواهند انجام دهند. ما نمی‌خواهیم کار فیلم برداری در آثار تاریخی را تعطیل کنیم اما در حفاظت از آثار نیز نباید خللی وارد شود.
او ادامه داد: مگر نقاط تاریخی مانند بازار در اختیار بخش خصوصی نیست اما آنها برای هر اقدامی از میراث فرهنگی کمک می‌گیرند.
رالی‌ها در تختجمشید در حریم است، نه عرصه حضور اتومیبل‌های رالی در طول سال‌های گذشته و حالا اسب‌ها برای برگزاری مسابقات اسب‌دوانی در محدوده تختجمشید از اتفاقاتی است که معمولا دوستداران میراث فر هنگی را دل‌نگران می‌کند.
معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری درباره برگزاری مسابقه رالی اسب‌سواری در حریم تخت جمشید نظرش مخالف انتقادات رسانه‌ها بود، او اظهار کرد: برگزاری این مسابقات مشکلی ایجاد نمی کند، زیرا مردم در آنجا اسب دارند و در زندگی روزمره نیز از آن استفاده می کنند، اما اگر این اتفاق در عرصه اثر باشد مشکل ایجاد می شود.
او تاکید کرد: همه کارها در حریم تختجمشید است که به روال زندگی عادی مردم برمی‌گردد. اگر با رالی در حریم تخت جمشید موافقت نمی‌کردیم ممکن بود اتفاقات بدتری رخ دهد.
سرفرصت، ساختمان فارابی را از بنیاد می‌گیریم طالبیان همچنین درباره بحث‌های مطرح شده برای گرفتن ساختمان سینمای فارابی از مسئولان سینمایی برای برطرف کردن مشکل کمبود فضا، اظهار کرد: هر چند ساختمان موزه متعلق به وزارت ارشاد نیست، اما اکنون یک کاربری فرهنگی در موزه آبگینه دارد، که با آن مشکلی نداریم.
او گفت: با این وجود با توجه به کمبود فضای موزه آبگینه قرار است سر فرصت ساختمان فارابی به مکان دیگری منتقل شود. ما نباید به کار فرهنگی ضربه بزنیم. می‌توانیم توسعه موزه را با تأخیر انجام دهیم
