در آغاز این نشست فاطمه بسطامی ضمن اشاره به زلزله بم و درگذشت ایرج بسطامی اظهار داشت: ده روز دیگر، یعنی پنجم دی‌ماه، یازدهمین سالگرد زلزله‌ی فاجعه‌بار بم است. زلزله‌ای که بسیاری از عزیزان‌مان را گرفت. یکی از این عزیزان نیز برادرم «ایرج» بود؛ انسانی فرهیخته که به‌جز هنرمند بودن، هنرمندپرور نیز بود.
وی درباره شخصیت هنرمند بزرگ ایرج بسطامی گفت: درست از نقطه‌ای که او مراحل آموزش را پشت سر گذاشت و به‌عنوان هنرمندی مطرح در موسیقی سنتی ایرانی شناخته شد، تربیت شاگردان و انتقال آموخته‌هایش را جزو مهم‌ترین رسالت‌هایش می‌دانست. هنرمندی برج عاج‌نشین نبود و همیشه در میان مردم حضور داشت. بارها و بارها پیش آمده بود که به درخواست پیرزنی یا پیرمردی در کوی و برزن، روی خاک نشسته و برایش آواز خوانده بود. دلش می‌تپید برای جوانان مستعدی که در مناطق محروم ایران از هر نوع امکانات آموزشی محروم بودند. آن‌ها را پیدا می‌کرد و با وسواس تمام، کمر همت به آموزش‌شان می‌بست.
وی با بیان این مطلب افزود: در سال‌های نخست پس از زلزله، چند مراسم بزرگداشت را در سال‌گشت این فاجعه‌ی عظیم برگزار کردیم. داغ ایرج همیشه برای‌مان تازه بود و این بزرگداشت‌ها نشان از سوگواری همیشگی ما داشت. گفتیم تا صدای ایرج در یاد و خاطر مردم ایران است، نام او از خاطر نخواهد رفت، پس به راه او فکر کردیم.
وی درباره تاسیس بنیاد و فعالیت های آن اظهار داشت: از همان زمان، مقدمات تأسیس بنیاد فرهنگی - هنری ایرج بسطامی را آماده کردیم و قدم در راه گذاشتیم. از زمان تأسیس بنیاد، برنامه‌های متعددی را اجرا کردیم، اما این جشنواره مهم‌ترین آن‌هاست که در شکل کلی‌اش دربرگیرنده‌ی تمام اهداف ما از تأسیس این بنیاد است. می‌دانیم که ایرج‌های بسیاری در جای‌جای این خاک عزیز در فقدان امکانات تن به حرمان سپرده‌اند و بسا آن‌ها که شکوفا نشده، خاموش گشتند. ما می‌خواهیم به راه و مرام ایرج، این ایرج‌ها را شناسایی کنیم و به جامعه‌ی هنری بشناسانیم و تا آنجا که توان‌مان یاری کند، یاری‌شان می‌کنیم.
در ادامه این نشست محمدعلی بسطامی درباره نخستین دوره این جایزه گفت: بنیاد فرهنگی - هنری ایرج بسطامی در سال ۱۳۸۹ نخستین دوره‌ی جشنواره‌ی موسیقی ایرج بسطامی را در رشته‌ی آواز سنتی ایرانی برای رده‌ی سنی جوانان ۱۸ تا ۲۸ سال برگزار کرد. عضو هیئت مدیره‌ی بنیاد بسطامی ادامه داد: این جشنواره که با نام «جایزه سال ایرج بسطامی» برگزار می‌شد، با استقبال ۳۰۰ خواننده از ۷۳ شهر کشور مواجه شد که چنین استقبالی در نوع خود بی‌نظیر بود. با جمع‌بندی استانی، استان‌های تهران، فارس، کرمان، مازندران و اصفهان به ترتیب رتبه‌های اول تا پنجم را از لحاظ فراوانی شرکت‌کنندگان در این اتفاق مهم فرهنگی - هنری کسب کردند.
وی افزود: داوران در مراحل اولیه و بعد از بررسی آثار با معیارهایی مانند وسعت و جنس صدا، تلفیق شعر و موسیقی، ریتم و اجرای تحریر به ۱۲ خواننده مجوز راهیابی به مرحله‌ی دوم را دادند. هیئت داوران دوره‌ی اول جایزه‌ی ایرج بسطامی ترکیبی از هنرمندان و صاحب‌نظرانی بود که طیفی مناسب برای بررسی تمام جوانب را تشکیل می‌دادند. هیئت داوران در مرحله مقدماتی شامل معصومه مهرعلی، حسام‌الدین سراج و فاضل جمشیدی بود؛ مرحله‌ی نهایی به‌دلیل اهمیت و کیفیت آثار، هیئت داوران کامل‌تری داشت. در این ترکیب، زنده‌یاد احمد ابراهیمی، حسام‌الدین سراج، مظفر شفیعی و هنگامه اخوان حضور داشتند. اختتامیه‌ی آن مرحله نیز در تالار وحدت برگزار شد و سه نفر به‌عنوان برگزیدگان اول تا سوم، سه نفر شایسته‌ی تقدیر و یک نفر خواننده‌ی زن برای معرفی تقدیر از میان زنان شرکت‌کننده انتخاب شد.
در ادامه این نشست، بابک خوشجان گفت: چند سالی که بر فرهنگ و هنر مملکت گذشت سالیانی بسیار تلخ و تاریک بود، تنگنایی به وجود آمده بود که هنرمندان راستین را در محاق و انزوا برده بود و بسیاری از هنرمندان راستین این خاک در محاق انزواهای خودخواسته یا تحمیلی گرفتار شدند.
وی با بیان این مطلب افزود: جشنواره‌های دولتی همگی ناکارآمد و سراسر ، هنر عقیم، کم‌توان، فرمایشی و عمیقا سلیقه‌ای هستند لذا بسیاری از این جشنواره‌ها از کمبود مخاطب رنج می‌برند . ما با وجود همه تنگناها چراغی را روشن کردیم که فارغ از همه این مسائل باشد.
وی جشنواره های خصوصی هنر را موفق خواند و اظهار داشت: تجربه ثابت کرده است تحول را جشنواره های خصوصی می توانند ایجاد کنند برای مثال همین جشنواره در نخستین دوره‌ی برگزاری‌اش با وجود تمام مشکلات اقتصادی و سیاسی میزبان ۳۰۰ هنرمند بوده است. و ما قصد داریم این جشنواره را به‌صورت سالانه و هر سال منسجم و منظم‌تر برگزار کنیم، به‌گونه‌ای که هر سال، بخش‌هایی به جشنواره اضافه شود تا در آینده جشنواره فرازهای بین المللی شدن را هم بپیماید.
در خاتمه این نشست حسام الدین سراج درباره این جایزه تصریح کرد: جشنواره موسیقی بسطامی قبلا هم برگزار شده و عزیزانی نی منتخب بودند و سعی هم بر این بود که قضاوت کاملا عادلانه باشد.
وی درباره آواز ایرانی گفت: میراث فرهنگ غنی مردم ایران زمین است که این روزها در حق آن بسیار جفا رفته و آن را به انزوا برده اند. بنابراین جشنواره بسطامی بر آن است تا با ایجاد عرصه رقابت برای خوانندگان جوان این مرز و بوم فضای مناسب جهت اشاعه آواز ایرانی فراهم آورد.
وی افزود: سعی تمام نسبت به عادلانه قضاوت در مورد آثار ارائه شده به عمل آمده است. آثار در سه مرحله توسط اساتید بررسی می شود به نحوی که نام یا شناختی از صاحب اثر برای هیئت بررسی کننده وجود نداشته باشد و نهایتا سه هنرمند برگزیده خواهند شد.
گفتنی است فراخوان جشنواره‌ی موسیقی ایرج بسطامی امروز ۲۵ آذرماه در سراسر کشور منتشر شده است و آیین پایانی آن در اردیبهشت‌ماه سال ۹۴ برگزار می شود.
