یک فعال حوزه میراث فرهنگی:
گنبد امیراینانج، شهری که رو به ویرانی می‌رود
به گفته یک فعال میراث فرهنگی تخریب‌های گنبد امیراینانج روز به روز گسترده‌تر می‌شود.
تاريخ : شنبه ۱۹ اسفند ۱۳۹۱ ساعت ۱۲:۰۵
سیاووش آریا – یکی از فعالان حوزه میراث فرهنگی- در گفت و گو با هنرنیوز اظهار کرد: گنبد امیراینانج شهرری به دلیل بی‌مهری‌ها در دو دهه گذشته و ساخت و ساز در پیرامون حریم آن در وضعیت بسیار بدی قرار گرفته و جایگاهی برای افراد ولگرد و معتادان شده است و شوربختانه تخریب‌های آن روز به روز گسترده‌تر می‌شود!
او ادامه داد: از نکات دیگر قابل یادآوری نبود حریم خاص است که این روزها گریبان‌گیر بیشتر بازمانده‌های ما شده است .
وی نبود نگه‌بان را که مسوولین فرهنگی دلیلش را نبود بودجه و کمبود نیروی کار می‌دانند را از دیگر مشکلات این سازه عنوان کرد و گفت: جالب آن که بر بالای همین گنبد و در فراز کوه، برج آجری زیبای نقاره‌خانه است که آن هم روزی بهتر از این سازه ندارد!
آریا با بیان این که دو اثر در یک مکان، توجه و رسیدگی بیشتری را می‌طلبد، افزود: از همۀ مسوولین فرهنگی کشور به ویژه سازمان میراث فرهنگی خواستار رسیدگی و پی گیری آن هستیم.
به گزارش هنرنیوز؛ گنبد امیراینانج در پای کوه تبرک پایین برج نقاره خانه واقع شده است. گنبد شامل محوطه یی وسیع و مدوراست که قطر دایره‌یی شکل آن نزدیک ۳۶ متراست. این جایگاه به حسام‌الدین سنقر اینانج منصوب است. سنقراینانج در آغاز ممالک سنجر بود که پس از شکست او ازغزان از خراسان گریخت و به سال ۵۳۲ خورشیدی به ری آمد.
در پایان دوران سلطان محمدبن محمود از سلاجقه عراق، ری را به دست آورده و والی ری شد. و فرستاده‌یی را با پیشکش‌های فراوان به نزد سلطان فرستاد و اطاعت او را پذیرفت و چون سلطان محمد درگذشت نواحی دیگر ری را در اختیار گرفت.
وی خود قهرمانی دلاور و رشید بود، چنان که صاحب تاریخ تبرستان می‌نویسد «...در جمله لشگرسلطان سنجر مبارزی چون سنقراینانج نبود، چهار شمشیر بستی، دو در زین و دو به هر جالب پهلو...» وی در سال ۵۴۸ به دست یکی از غلامان خود کشته شد و پیکر او را روز بعد در دامان کوه تبرک به خاک سپردند. برج مدور اینانج دارای ساختاری متشکل از لاشه سنگ و گچ است و از آن به عنوان جایگاهی برای دیده‌بانی استفاده می‌شده است.
