در پی آثار سینمایی با کیفیت در مورد قیام امام حسین(ع)؛
همچنان حسرت و دیگر هیچ!
تقریباً چند سالی است که به طور مداوم ما هر سال قبل از تاسوعا و عاشورای حسینی این مسئله را بیان می‌کنیم که چرا در این زمینه آثار خوبی به لحاظ کمی و کیفی تولید نشده است و کمی حسرت و دیگر هیچ.
تاريخ : سه شنبه ۱۳ آبان ۱۳۹۳ ساعت ۱۳:۱۱
واقعه عاشورا بسیار تکان دهنده است و قطعاً یکی از مسائلی است که باعث شده اسلام زنده نگه داشته شود. اتفاقاتی که در این روز بزرگ به رهبری امام حسین (ع) رخ داد آنچنان با جزئیات و اتفاقات مختلف در تاریخ ماندگار شده است که در هر دوره می‌توان به مسائل بسیاری دست یافت، چیزهای جدیدی یاد گرفت که راه گشای مسلمانان به سمت راه راستین و حقیقت طلب باشد. شیعیان امروز آن چنان اشک می‌ریزند که گویا شهادت امام حسین نه هزارو چهار صد سال پیش بلکه همین ایام و همین چند روز پیش اتفاق افتاده است. داغی که همیشه تازه خواهد ماند. کربلا و اتفاق‌هایش بسیار گسترده و تاثیر گذار است آنقدر که شاید سینما گران و سایر هنرمندان با تردید به سمت آن می‌روند که مبادا تحریفی در آن صورت بگیرد و ترس این که چگونه و با چه ابزاری می‌توان واقع روز کربلا را آنچنان که شایسته است منتقل کرد و به تصویر کشید، خود سبب شده تا در این حوزه شاهد کم کاری های زیادی باشیم.
اما این ترس نباید باعث کم کاری سینما گران در این زمینه شود. تا به امروز چه آثاری در حوزه سینما و تلویزیون ساخته شده که مستقیماً به واقعه کربلا پرداخته است؟! به عنوان کشوری که بیشترین شیعیان در آن زندگی می‌کنند کمی بیش از حد کم کار بوده‌ایم. در این زمینه آسیب‌شناسی درستی صورت نگرفته که چرا متاسفانه سینماگران کمتر به این سمت می‌آیند؟ چه مشکلاتی در پیش راه آن‌ها وجود دارد؟!
به طور مثال در سی و دومین جشنواره بین المللی فیلم فجر فیلم سینمایی «رستاخیز» به کارگردانی احمد رضا درویش به نمایش در آمد. جدا از اینکه این فیلم با چه هزینه و چه مراتبی تولید شده است، سطح کیفی آن بسیار مورد بحث قرار گرفت. برخی از منتقدان اعتقاد داشتند که چرا در این زمان طولانی باید کیفیت فیلمی در مورد عاشورا در این سطح قرار گرفته باشد و خیلی مسائل دیگر که مهمترین آن ها همان طور که می‌شد حدس زد اعتراض هایی در مورد نشان دادن چهره حضرت عباس بوده است. اعتراضات در زمان‌هایی به قدری شدت گرفت که گویا این فیلم را منافقان و عده‌ای که نیت تخریب داشته اند، ساخته‌اند.
اتفاقات این گونه اعلام نظر‌های گوناگون و سلیقه‌های مختلف باعث شده سینماگران محتاط و سرمایه گذاران با کمی ترس وارد این حوزه شوند. البته با آسیب‌شناسی دقیق‌تر خواهیم فهمید که چه دلایل دیگری وجود دارد.
یکی از آثاری که تا به امروز به عنوان بهترین اثر در مورد عاشورا از آن یاد می‌شود «روز واقعه» ساخته شهرام اسدی به نویسندگی بهرام بیضایی است و متاسفانه متنی قوی‌تر از این فیلم تا این لحظه ارائه نشده است. اساس فیلم براساس شخصیت و وظیفه مسلم بن عقیل در کوفه به عنوان سفیر امام حسین (ع)، و پیش از واقعه عاشورا بود. اولین فیلمی که حول محور وقایع عاشورا و امام حسین (ع) می‌چرخید و سینما تاکنون به این وادی قدم نگذاشته بود.
یکی دیگر از مشکلاتی که در این عرصه وجود دارد انتخاب بازیگر است چرا که بازیگران چهره با خودشان پیش زمینه می‌آورند و تاثیری خارج از متن را در کل اثر خواهند گذاشت که ممکن است در مسیری که باید قرار بگیرد حرکت نکند. این دغدغه تا جایی است که بازیگرانی که برای این گونه فیلم‌ها در نقش‌های مهم و خاص انتخاب می‌شوند تا مدتی که آن سریال و یا فیلم سینمایی به نمایش در نیامده و تمام نشده در آثار دیگر اجازه حضور ندارند.
در میان آثار تلویزیونی شاید «مختار نامه» یکی از تاثیر گذار‌ترین آثاری بود که ساخته شد اما به اتفاقات بعد از عاشورا می‌پرداخت.
از سویی یکی از تاثیر گذار‌ترین مباحث در دفاع مقدس که باعث رشادت‌های بی‌نظیر جوانان این سرزمین بود، واقعه روز عاشورا است پس نباید نسبت به اتفاقی که در جهان اسلام بیشترین تاثیر را داشته در حوزه فرهنگ اینقدر بی توجهی شود.
فیلم های سینمایی همچون رستاخیز، روز واقعه، سفیر، عصر روز دهم، تنها فیلم‌هایی بوده که در ارتباط با عاشورای حسینی در حد قابل قبولی در این مسیر حرکت کرده اما حقیقتاً سخت است که برای دراماتیک کردن اتفاقات دنیا که جلب نظر می کند و مخاطب را به سمت خود می کشاند،باید بدانیم فرهنگ عاشورایی چیست و به چه چیزی می‌پردازد و مهمترین ضعف تلفیق این ابزار برای ارائه فرهنگ عاشورایی است.
۳۶ وضعیت وجود دارد که با بررسی به این نتیجه رسیده‌اند در قیام عاشورا ۱۵ وضعیت نمایشی با قدرت درام بسیار بالا وجود دارد اما اینکه چرا بعد از انقلاب در ارتباط با این موضوع کم کاری شده و به درستی در ارتباط با آن در سینما فعالیت نشده ، سوالی است که باید برای آن پاسخی روشن یافت.
تقریباً چند سالی است که به طور متداوم ما هر سال قبل از تاسوعا و عاشورای حسینی این مسئله را بیان می‌کنیم که چرا در این زمینه آثار خوبی به لحاظ کمی و کیفی تولید نشده است و همچنان در این موقع از سال که روز عاشورا فرا می رسد در ارتباط با هنر و بخصوص سینما برای ما حسرت می ماند و دیگر هیچ.
