«باب اسفنجی» یا «شکرستان»؛ دفتر مشق‌های بی هویت
در آستانه شروع مدارس با نگاهی به نقوش لوازم التحریر؛
«باب اسفنجی» یا «شکرستان»؛ دفتر مشق‌های بی هویت
این روزها هیاهوی بازگشایی مدارس، در خانواده ها شور و نشاط آغاز مهر را به ارمغان می آورد.
 
تاريخ : شنبه ۲۹ شهريور ۱۳۹۳ ساعت ۱۳:۱۷

کیف، کتاب، دفتر و لوازم التحریر و سایر ملزومات مدرسه ای یک دانش آموز، مهمترین خریدهای یک خانواده در روزهای پایان شهریور ماه به حساب می آیند. 

در این میان خوب است تا نگاهی به لوازم التحریری که توسط خانواده ها خریداری می شود داشته باشیم و به بررسی کیفیت و تصاویر آنها بپردازیم. 

یکی از مهمترین مباحث تبلیغات و تاثیرات آنها بر روی ذهن کودکان، نقوش و تصاویری است که روی لوازم التحریر آنها وجود دارد و چشم مخاطب کودک، روزانه ده ها و بلکه به دفعات بیشتر آنها را می بیند و دیدن دائمی این تصاویر، به تدریج در ضمیر ناخودآگاه کودک تاثیر می گذارد. 

در دهه های گذشته نقوش بسیار ساده ای بر جلد دفاتر و کیف و لوازم التحریر کودکان حک می شد که تقریبا بازخورد بصری خاصی را ایجاد نمیکرد اما به مرور زمان این شیوه تغییرات اساسی یافت و بدون برنامه ریزی آموزشی، برخی تصاویر و نقوش به حوزه لوازم التحریر ورود پیدا کردند. 

این تصاویر که نخست با شخصیت های کارتون های غربی شروع شد به تدریج به سمت چهره هایی از خوانندگان، مانکن ها و مدلینگ ها همچون شخصیت باربی و سایر الگوهای غربی پیش رفت تا آنجا که به وسیله جذابیت های بصری این نقوش و تصاویر، سعی بر فروش گسترده این دسته از لوازم التحریر صورت گرفت و لوازم التحریر کودکان در دهه هشتاد، با الگوهای ایرانی همخوانی خود را به طور کامل از دست داد. 



در اواسط دهه هشتاد تلاش هایی برای درج تصاویر ایرانی با استعانت از عروسک های دارا و سارا صورت گرفت که به دلیل انحصار آن در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، تنها لوازم التحریر این مجموعه دارای این ویژگی ها بودند. 

در اواخر دهه هشتاد تا آغاز دهه نود، مجموعه پویانمایی شکرستان توسط حوزه هنری برای پخش به آنتن سیمای جمهوری اسلامی رفت و در دهه نود، برخی از چهره های این مجموعه به تصاویر روی لوازم التحریر بدل شدند که با توجه به جایگاهشان در بین کودکان و نوجوانان توجه جمع زیادی از خانواده ها را برای خرید این محصولات برانگیختند اما با این حال چون نهادهای عامل همچون وزارت آموزش و پرورش بر روی بحث نقوش ایرانی در لوازم التحریر فعالیت خاصی نداشته است، موضوع تصاویر و نقوش ایرانی، با هدایت فرهنگی غرب ادامه می یابد. 

البته بی شک ورود ماهواره ها به جمع خانواده ها با شبکه های پرشین تون و پخش پویانمایی شبکه های فارسی زبان توانسته است نقش موثری در توجه کودکان و نوجوانان ایرانی به شخصیت های این کارتون ها باشد و قطعا گستره تبلیغات آنها توانسته است جایگاه کارتون «باب اسفنجی» را بیش از «مجموعه ـشکرستان» تثبیت نماید. 

به طور حتم عدم برنامه ریزی صحیح آموزشی، مهمترین عامل رخنه و ورود تصاویر و نقوش غربی بر روی لوازم التحریر کودکان و نوجوانان است که در سالهای نخست تحصیلی، انعطاف بسیاری در پذیرش و آموزش این موارد دارند. 

با نگاهی به گذشته، رخ نمودهای بحث لوازم التحریر را در تثبیت خاطره جمعی با سادگی و صمیمت نقوش و تصاویر لوازم التحریر می توان دید، جلدهای کاهی و رنگ های متفاوت و شاید نقش گل یا پرنده بر روی لوازم التحریر در دهه شصت و هفتاد گویای اذهان پاک و بی آلایش نسلی است که امروز فرزندانشان را به مدارس می فرستند و ناگزیر باید در خرید لوازم التحریر دقت فراوان داشته باشند. 

امید است که در سالهای آتی به بحث تصاویر و نقوش ایرانی بر روی لوازم التحریر کودکان و نوجوانان توجه ویژه شود.

مریم خاکیان

کد خبر: 74791
Share/Save/Bookmark