هنر نیوز - تئاتر را باید از سالنهای کوچک فراتر برد/ درباره «مدافعان‌حرم» کم‌کاری کرده‌ایم

تئاتر را باید از سالنهای کوچک فراتر برد/ درباره «مدافعان‌حرم» کم‌کاری کرده‌ایم

مدیر مرکز مهنا گفت: اگر شما نام فصل شیدایی را در نقاط دوری همچون ابوموسی، لرستان، چهارمحال و بختیاری شنیده‌اید به خاطر در دسترس بودن کار ما در همه استانها است.

به گزارش هنرنیوز، نشست خبری نمایش بزرگ فصل وصل با حضور علیرضا کوهفر مدیر مرکز، سعید اسماعیلی طراح و کارگردان، رسالت بوذری نویسنده و راوی و اهالی رسانه دوشنبه ۱۷ خرداد در ساختمان شهدا باغ موزه دفاع مقدس برگزار شد.

تولید آثار مردم پسند در سازمان هنری رسانه ای اوج

در ابتدای این نشست کوهفر در سخنانی اظهار کرد: سازمان اوج در تولید محصولات فرهنگی هنری و آثار مختلف صاحب تجربیات متعددی شده و یکی از این تجربیات همین نمایشهای بزرگ چندرسانه ای است که در مرکز مهنا اجرا میشود. آثاری عظیم که به واسطه تلفیق تصویر با جلوه های ویژه میدانی و مختصات نمایشی، مردم پسند است و مخاطب عام را در کنار مخاطب خاص جلب می کند.

وی افزود: خوشبختانه تاکنون مردم و بدنه اجتماعی توانسته اند با این اثر ارتباط برقرار کنند و از آنجایی که این سبک نمایشی، گران و پرهزینه است و به امکاناتی نیاز دارد، ما روی نمایش میدانی تمرکز کرده ایم تا قابل دسترس عموم مردم باشد. همچنین همواره به کادرسازی و اموزش جوان ها پرداخته ایم و با روش های مختلف موفق شده ایم هر سال در چند استان و شهر اجرا داشته باشیم.

کارمان را به دورترین نقاط ایران بردیم

مدیر مرکز مهنا تصریح کرد: اگر شما نام فصل شیدایی را در نقاط دوری همچون ابوموسی، لرستان، چهارمحال و بختیاری شنیده اید به خاطر در دسترس بودن کار ما در همه استانها است. این گروه سابقه بلندی در این سبک دارد. اولین کار شب آفتابی به کارگردانی آقای بهزادپور بود. بعدها عنصر تصویر به کار اضافه و ماحصل آن «ستاره صبح» شد. در ادامه با اضافه شدن آوا و فراتر رفتن کار از اجرا در سوله و سالن، «آوای نور» شکل گرفت. در دو سال اخیر نیز «فصل شیدایی» توانست در یک سانس نمایشی رکورد ۱۴، ۱۵ هزار مخاطب را داشته باشد.

کوهفر با بیان اینکه همواره تلاش کرده ایم، نمایش را به روز نگه داریم، یادآور شد: «فصل وصل» به مناسبت هفته مقاومت به سفارش معانت اجتماعی فرهنگی شهرداری تهران از سوم خرداد روی صحنه رفته است. ما سعی کردیم تغییراتی در کار ایجاد کنیم و فضای آن را معنوی تر ببینیم. البته در سال گذشته ما برگزاری مراسمهایی با این سبک را نیز داشتیم که شامل یادواره ها و مراسم اختتامیه می شد. نمایش «آبی ترین وصال» نیز در سال ۹۴ اجرا شد و ما مراسم اختتامیه جایزه بزرگ سینمای انقلاب اسلامی را نیز برگزار کردیم.

خوشبختانه بی احتیاج به نماد و اشاره، واقعیت ها را نمایش می دهیم

در ادامه اسماعیلی در سخنانی گفت: شما اهالی رسانه با فضای این نمایش آشنا هستید و می دانید یک تئاتر معمولی نیست. بلکه در ژانر و گونه ای اجرا می شود که یکی از توفیقات آن نداشتن محدودیت است. در پروژه های محدود، هنرمندان تلاش می کنند از زبان نمادها و اشاره ها استفاده ببرند و خیلی چیزها را نمیتوانند نشان دهند. اما خوشبختانه ما چنین محدودیتی نداریم و یکی از توفیقاتمان برای جذب مخاطب همین است.

وی ادامه داد: معمولا مخاطب ما عادت ندارد در یک اجرا، انفجاری داشته باشیم یا بخشی از فضای نمایش در یک دریاچه بزرگ و در قایق باشد. خوشبختانه ما با پروداکشن این کار می توانیم واقعیات را بزرگ جلوه دهیم. اگر اخبار پروژه های مار را دنبال کرده باشید، حتما خوانده اید که در استان یزد شبهای پایانی اجرا ما میزبان مخاطب ۱۵ هزار نفری بودیم. سال گذشته نیز که در تهران اجرا داشتیم، میزان مخاطبان به ۱۳ هزار نفر در یک شب رسیده بود.

ماجرای حضور چهار توریست اروپایی در صحنه اجرای نمایش

کارگردان «فصل وصل» با بیان اینکه تا امروز به خاطر شرایط ویژه اجرا کمتر انتقادی متوجه این کار بوده، یادآور شد: این کار برای مخاطبان قابل پیش بینی نیست. ما مخاطبانی از هر قشر داشته ایم. حتی در استان یزد میزبان چند توریست بودیم که حضورشان در بین مخاطبان برای ما عجیب بود چون نه آیین و نه حتی زبان مشترکی نداشتیم. بعدها فهمیدم مترجم آنها از کار خوشش آمده بود و آنها را که از کشورهای بلژیک، آلمان، انگلستان و هلند آمده بودند دعوت کرده بود. نقطه نظر آنها خیلی برایم جالب بود. هیچ کدام آنها فکر نمیکردند تراز تئاتر در ایران به این حد باشد و میگفتند مسلما آزادی که ما داریم در کشور آنها وجود نخواهد داشت و هنرمندان مجبورند خود را محدود کنند. جالب اینکه ارتباط خاصی نیز با فضای حزن انگیز کار برقرار کرده بودند.

تئاتر را باید از سالنهای کوچک فراتر برد

وی تصریح کرد: خوشحالم «فصل شیدایی» در سال گذشته و «فصل وصل» در سالجاری توانسته آمار تماشاگران عرصه تئاتر را بالا ببرد. جریان تئاتر باید از دو سه سالن کوچک فراتر ببرد و در دل شهرستانها و استانهای دور و نزدیک با مفاهیمی بلند نفوذ کند. البته کار با جضور ۱۰۰ بازیگر و ۲۰۰ پروژکتور دشواری های خاصی دارد و فضای باغ موزه نیز به دشواری با کار ما تطبیق پیدا کرد.

اعمال تغییرات در اجرا با آغاز ماه مبارک رمضان

در ادامه بوذری درباره متن این نمایش توضیح داد: تلاش کردم قصه های تصویری را از دل تاریخ بیرون بیاورم. قصه هایی که بر مبنای توسل شکل گرفته اند. ما در بخش معاصر با جزییات به اتفاقات خرمشهر، از پیش از انقلاب تا پس از اشغال و سپس نقش محمد جهان آرا می پردازیم. ضمن اینکه تغییراتی در این کار داریم که از شب اول ماه رمضان در کار اعمال می شود.

درباره مدافعان حرم کم کاری کرده ایم

وی با اشاره به آیتم مدافعان حرم در این نمایش بیان کرد: من به سوریه رفته ام و از نزدیک با فضا و اتمسفر آنجا آشنا شده ام. حضور باعث تغییر نگاه می شود. وقتی شبکه بی بی سی در لب مرز با یک پناهجو گفتگویی ترتیب می دهد تا او بگوید در ازای دریافت مبلغی در مقابل داعش می جنگد، انصاف نیست و مشخص است واقعیت های پشت پرده ای تغییر پیدا کرده اند.

این مجری تلویزیون تأکید کرد: ما در حوزه شهدای مظلوم مدافع حرم کم کاری میکنیم. جوانان بسیاری که این روزها مشغول جنگ هستند و بعدها صرفا عکسهایشان زینت بخش خیابانهای شهر می شود. از همین رو از گذشته مدنظرمان بود کاری برای مدافعان حرم انجام و تلاشمان این بود ماجرای مدافعان را گسترده تر نشان دهیم.

تلاش برای آشتی مخاطبان با نمایش

وی تصریح کرد: متاسفانه فضای تئاتر ما، از توده مردم جدا است و گرچه در دوران آقای سرسنگی شعاری مبنی بر بردن تئاتر به میان مردم سر داده می شد، آمار دقیقی ندارم که این شعار چقدر محقق شد. نمایش ها در سالنهای کوچک با مضامین روشنفکرانه ایزوله با مخاطب ۱۵۰ نفره اجرا می شوند. البته ما خودمان خیلی از این کارها هستیم و از آنها لذت میبریم. ولی در این پروژه تلاش ما این بوده که مخاطب گسترده ای را پای کار بیاوریم و آشتی بین مخاطبان با نمایش برقرار کنیم.

دریافت ۲۰ هزار پیامک منقلب کننده از مردم طی ۱۰ شب اجرا

بوذری با اشاره به واکنش مردم در پایان هر اجرا، گفت: چشمان نمناک و حال منقلب مردم، برای ما ارزش زیادی دارد. در پایان ۱۰ شب اجرا تا به حال چیزی قریب به ۲۰ هزار پیامک دست ما رسیده که مخاطبان درباره تحول رخ داده در درون خود سخن گفته اند. این بالاترین ارزش برای گروه و برای ما بی نظیر است. خیلی از مخاطبان به من گفته اند، با اینکار انگار به تونل زمان می روند و سفری به تاریخ می کنند.

نمایش چهره دیده نشده شهید جهان آرا

در ادامه کارگردان «فصل وصل» در پاسخ به سوالی درباره آیتمی که به شهید جهان آرا اختصاص دارد، تأکید کرد: شهید جهان آرا را بیشتر با شعر معروف به ممد نبودی می شناسیم. اما پیش از انقلاب نیز او قصه های جذابی در شکلگیری انقلاب داشته است که ما آنها را در این کار آورده ایم. جالب اینکه در اجرای خرمشهر نیز، کاراکتر او را داشتیم و برخی از مخاطبان ما اعلام کردند شاهد عینی این صحنه های نمایش هستند. در آیتم آزادسازی خرمشهر نیز ما مسجد جامع این شهر را در دکورمان داریم که دقیقا مطابق عکس معروف این مسجد پس از آزادسازی طراحی شده است.

امیدوارم پیگیری ماجرای زنده بودن حاج احمد متوسلیان بعد از خرداد ماه فراموش نشود

وی در پاسخ به سوال دیگری یادآور شد: درباره آیتمی که به حاج احمد متوسلیان اختصاص دارد نیز با توجه به اخبار خوبی که میرسد، امیدواریم روزی با حضور ایشان اجرا شود. اخیرا آقای محسن رضایی نیز گفته بودند ایشان زنده هستند. البته این اخبار بیشتر در ایام خرداد به گوش میرسد و بعدها فراموش میشود. ما در نمایش از لحظات تنهایی حاج احمد که فضاسازی خاصی دارد و خودم به شخصه آن را دوست دارم استفاده کرده ایم. در این صحنه فردی که همه او را به عنوان پهلوان و دلاور میشناسند، مستاصل است و طلب یاری می کند.

کوهفر در بخش پایانی سخنان خود گفت: در شرایطی این گونه نمایشی اجرا میشود که توجه بیشتری در بین مسئولان را میطلبد. اما متاسفانه در غربت اتفاق می افتد و به عنوان یک اتفاق پرمخاطب، متاسفانه مسئولان را در کنار خود نمی بینیم. این اتفاق در شهرستانها نیز به همین گونه بوده است.

تلفیق سینمایی ها و تئاتری ها در «فصل وصل»

وی تأکید کرد: ورود به سبک میدانی و چند رسانه ای بین اهالی سینما و تئاتر جرئت می خواهد. عوامل ما از جمله جلوه های ویژه، تصویر و دکورمان از اهالی سینما هستند و گروه کارگردانی و فرم از دنیای تئاتر آمده اند. ما همچنین در این کار سربازان وظیفه کارنابلد را به عنوان هنرور روی صحنه می آوریم که این یک ریسک بالا است. در سینما برای پلانی که باران می بارد نصف روز زمان گذاشته می شود ولی ما سال گذشته صحنه طوفان حضرت نوح را هر شب در تایم دقیق و مشخصی اجرا می کردیم و همواره درگیر دشواری های زیادی هستیم.

دعوت از هنرمندان برای ارائه طرح در حوزه نمایشهای میدانی

مدیر مرکز مهنا در پایان اعلام کرد: از اهالی تئاتر و سینما دعوت میکنم طرحهای نو خود در حوزه میدانی را برای ما بفرستند. البته این کار شبیه کارهای دیگر نیست و ما به جای حضور در یک سالن آماده، یک بیابان و زمین خاکی را به سالن اجرا تبدیل می کنیم. پیش تولید آثار ما ۲۵ روزه است و سربازان وظیفه یک هفته فرصت دارند تا به هنروران کار ما تبدیل شوند. ما پیش تولید کارهایمان را کوتاه کرده ایم تا هزینه هایمان کاهش پیدا کند و اینگونه موفق به هشت اجرا در سال ۹۴ شدیم. جا دارد به خاطر اجرای فصل وصل از باغ موزه دفاع مقدس، سازمان هنری رسانه ای اوج و بخش نظامی ناحیه مقاومت بسیج جماران نیز تشکر کنم.

سختی کشیدن هاست که یک پروژه را ماندگار میکند

اسماعیلی نیز در بخش پایانی سخنانش گفت: در آیین پایانی هنر انقلاب، از مجید مجیدی به عنوان کارگردان فیلم «محمد» از جواد افشار به عنوان کارگردان «کیمیا» و از «فصل وصل» به عنوان مهم ترین رویداد فرهنگی سال تقدیر شد. من همواره اعتقاد دارم برای اینکه یک اتفاق بزرگ انجام شود، تنها پول مدنظر نیست و سختی کشیدنها است که یک پروژه را ماندگار میکند نه صرفا جایی که میلیاردها پول صرف می شود.

ای کاش بتوانیم درخواسته ای رهبری را در حوزه فرهنگ اجابت کنیم

وی تأکید کرد: ما به این نتیجه رسیدیم که با اندک کار کنیم اما تاثیرگذار باشیم و شرایط ناپایدار جو نیز مانعمان نباشد. این روزها ما دیگر آبدیده شده ایم. گرچه همواره در فرمایشات رهبری از غربت فرهنگی سخن به میان می آید و ما در این زمینه مقصر هستیم. متاسفانه ولنگاری فرهنگی شکل گرفته و زیرساخت و ساختارهای جدی فرهنگی نیازمند تأمل جدی است. امیدوارم بتوانیم درخواستهای رهبری را به درستی اجابت کنیم و پروژه ما به قول بزرگواری شخم زدن فرهنگ باشد. استان بعدی ما نیز قزوین خواهد بود.

به خسته نباشید هیچ مسئولی امیدوار نیستیم

بوذری نیز بیان کرد: ما امیدمان به مردم است و به نفس در نفس شدن مردم و حال خوب مردم بعد از «فصل وصل» امیدواریم. اما به خسته نباشید هیچ مسئولی امیدوار نیستیم خوشحالیم مردم حالشان خوب است و این موضوع نشان میدهد ما کار خودمان را کرده ایم. شاید صحنه ما برای عکس یادگاری گرفتن مدیران فرهنگی مناسب نیست اما امیدوارم برای مردم تاثیرگذار باشیم.

وی با بیان اینکه ما ۱۵ اجرا در استانهای مختلف و چیزی بیش از ۲۰۰ شب اجرا را پشت سر گذاشته ایم، در پایان از عوامل این نمایش نام برد: طراح جلوه های ویژه میدانی: رضا ترکمان، طراح صحنه و دکور: آنه محمد ایری، طراح نور: عباس رحمانی، مدیر تولید: نادر قنبری، بخش صدا و تصویر: سیدحنیف خیرالامور، مجری طرح: محمد نیاکان.

«فصل وصل» تولید مرکز هنرهای نمایشی انقلاب اسلامی مُهنا به تهیه کنندگی علیرضا کوهفر، کارگردانی سعید اسماعیلی و روایت رسالت بوذری هر شب تا پایان ماه مبارک رمضان ساعت ۲۱ در باغ موزه دفاع مقدس روی صحنه می رود و تماشای آن برای عموم رایگان است. علاقمندان از طریق تماس با شماره تلفن ۸۸۹۶۱۳۳۷ می توانند بلیت رزرو کنند.