محمدرضا اسلاملو کارگردان پیشکسوت فیلم‌های مستند در گفتگو با خبرنگار سینمایی هنرنیوز در مورد افت کیفیت فیلم‌های ایرانی به دلیل حرفه‌ای نبودن برخی از تهیه کنندگان سینمای ایران افزود: «تعجیل»، «حذف» برخی پلان‌ها به بهانه کمبود بودجه و به کار بردن «حالا یک کاریش بکن دیگه» از سوی تهیه کننده از عواملی است که سبب افت فیلم‌های ایرانی- چه داستانی و چه مستند- می‌شود.
وی اضافه کرد: کارگردان در ایران با یک سناریو اورژینال و انرژی زیاد برای تولید یک فیلم، وارد میدان می‌شود تا بتواند حرف دلش را در قالب هنر به مخاطب ارائه دهد و برای رسیدن به زمان تولید، ماه‌ها و شاید سال‌ها زحمت کشیده است اما هنگام ساخت با رفتارهای غیر حرفه‌ای تهیه کننده روبرو می‌شود که سعی می‌کند حرف خودش را اول به شیوه لطایف الحیل ادا کند و اگر نشد به صورت دستوری این موارد را به کرسی بنشاند.
کارگردان فیلم مستند - سینمایی «جعبه سیاه» اضافه کرد: معمولا همیشه چندین توصیه از سوی تهیه کنندگان به کارگردانان ایرانی در هنگام ساخت فیلم‌ها ارائه می‌شود که نخستین آن «تعجیل» در ساخت است تا هزینه کمتری روی دوش تهیه کننده باشد تا او زود‌تر به سود خودش در فیلم برسد. دومین توصیه از طرف تهیه کننده «حذف» برخی از صحنه‌ها و پلان‌ها به دلیل نداشتن سرمایه و زود‌تر تمام شدن فیلم است. سومین توصیه، این جمله معروف تهیه کننده است: «حالا یک کاریش بکن دیگه»، همه کارگردانان با این جمله آشنا هستند. به طور مثال، کارگردانی در فیلمش، در روز اول ۲۰ سیاهی لشگر دارد اما روز بعد این تعداد به ۸ نفر می‌رسد. دیروز پیرمرد درمیان سیاهی لشگر‌ها بوده ولی امروز این پیرمرد به سر صحنه نیامده است و به جای آن یک بچه سر صحنه آمده و اینجاست که تهیه کننده دست به دامن این جمله معروف می‌شود: «حالا یک کاریش بکن دیگه» یا مثلا در فیلم قرار بوده کشتی داشته باشید و از قبل هم این موضوع تائید شده اما وقتی کارگردان سر صحنه حاضر می‌شود به جای کشتی با یک قایق روبرو می‌شود! و این ندانم کاری‌های تهیه کننده، آدم را یاد این ضرب المثل ایرانی می‌اندازد که می‌گوید: «ماشین مشتی ممدلی، نه بوق داره نه صندلی»!
اسلاملو با بیان اینکه این تغییرهای اجباری به کیفیت فیلم‌ها لطمات جبران ناپذیری خواهد زد ادامه داد: البته شاید تهیه کنندگان هم، دلیل‌های خودشان را در این زمینه داشته باشند. مثلا بگویند قرار بوده بودجه فیلم، فلان رقم باشد اما به‌مان رقم شده است یا مسائل دیگر؛ اما دلایل هر چه باشد سبب افت فیلم می‌شود.
کارگردان فیلم سینمایی «باغ سید» تصریح کرد: در ایران به غیر از چند تهیه کننده حرفه‌ای که شاید تعدادشان هم به اندازه انگشتان یک دست هم نمی‌رسد بقیه تنها به فکر هزینه و سود خودشان هستند و برای این کار، کیفیت فیلم‌ها را هم فدا خواهند کرد. اما از سوی دیگر، برخی از تهیه کنندگان سینما واقعا دلسوزند و پای کارگردان فیلم، مردانه می‌ایستند به طوری که علاقه‌مندی آنان حتی بیشتر از کارگردان نسبت به صحنه‌های فیلم است تا جزئیات صحنه‌ها در بیایند.
این سینماگر خاطرنشان کرد: یک تهیه کننده دلسوز، شجاع و مدبر می‌تواند فیلم را به مرز موفقیت برساند. لذا ضروری است به جای اینکه اصرار داشته باشیم حتما کارگردان تربیت کنیم؛ وقت صرف کنیم و تهیه کننده حرفه‌ای تربیت کنیم. بی‌شک، فیلم‌های ایرانی که موفق بودند و خوب درخشیدند حتما یک تهیه کننده خوب و حرفه‌ای پشت سر آنان بوده است.
اسلاملو با اشاره به تهیه کنندگان دولتی گفت: تهیه کنندگان دولتی هم مشکلات خودشان را مثل هر چیز دولتی دیگری دارند. متاسفانه در بخش دولتی ۹۰ درصد از این فرصت استفاده می‌کنند تا کام خودشان را شیرین کنند و آنجاست که کارگردان تک و تنها می‌ماند و آدم دلش می‌خواهد به حال این کارگردان گریه کند و جالب است آنچه که دراین میان به هیچ عنوان به آن توجه نمی‌شود «اثر هنری» است. زمانی می‌توان انتظار ساخت یک فیلم خوب را داشت که تمامی عوامل اصلی یک فیلم، کیفیت برایشان دغدغه باشد.
این کارگردان پیشکسوت فیلم‌های مستند که سال‌ها در خارج از کشور به حرفه فیلمسازی مشغول بوده است یاد آور شد: در خارج از کشور اما وضعیت فیلم ساختن به گونه دیگری است. من چون در آنجا کارکردم به جرات می‌گویم که تهیه کننده در خارج از کشور، دغدغه‌هایش همسو با کارگردان فیلم است و برای اینکه یک پلان و یک صحنه به خوبی ضبط شود تمام تلاشش را انجام می‌دهد. البته نگران سرمایه فیلم هم خواهد بود. اما می‌داند که یک فیلم خوب، با خوب درآمدن تک تک صحنه‌ها ساخته می‌شود. اما متاسفانه تهیه کننده در ایران – البته برخی‌ها – تنها به فکر بازگشت سرمایه همراه با سود خود است البته این امر به تنهایی کار بدی نیست به شرطی که کیفیت فیلم فدای سودجویی نشود.

هنر نیوز