ژئوتوريسم يا گردشگري جغرافيا در کردستان؛
جاذبه های طبیعی کردستان قابليت تبديل شدن به سايتهاي جهاني و ژئوپارک را دارد
24 بهمن 1390 ساعت 12:24
محيط بکر و طبيعي، جنگلهاي زيباي زاگرس، غارها، کوهستانهاي زيبا، پيچ و خم دره ها، سرابها و آبشارها همگي از جمله مواردي هستند که در زمينه ژئوتوريسم بسيار ميتوانند به رشد و توسعه فرهنگي، اقتصادي و اجتماعي کردستان کمک کنند.
به گزارش هنرنیوز، شايد مهمترين دستاورد انقلاب صنعتي براي انسان، توليد اوقات فراغت به مراتب بيشتر براي او بود. امروز در تمامي نقاط جهان برنامهريزي براي استفاده صحيح از اوقات فراغت يکي از اصليترين دغدغههاي برنامهريزان هر کشور است. صنعت گردشگري که ميتوان آن را صنعت مسلط قرن معرفي کرد، در اين زمينه بسيار کارآمد و مفيد بوده است. اين صنعت علاوه بر رفع نيازهاي روحي و رواني جوامع بشري درآمدهاي هنگفتي نيز براي کشورها به ارمغان آورده است.
استان کردستان نيز يکي از استانهاي کشورمان است که با قابليتهاي ويژه توريستي زمينه بسيار مناسبي جهت سرمايه گذاري در امر گردشگري را دارا است. محيط بکر و طبيعي، جنگلهاي زيباي زاگرس، غارها، کوهستانهاي زيبا، پيچ و خم دره ها، سرابها و آبشارها همگي از جمله مواردي هستند که در زمينه ژئوتوريسم بسيار ميتوانند به رشد و توسعه فرهنگي، اقتصادي و اجتماعي استان و کشور کمک کنند.
علاوه بر جاذبههاي طبيعي، جاذبههاي تاريخي استان نيز آن چنان که بايسته و شايسته است معرفي نشدهاند. استاني که از زمانهاي بسيار دور يکي از مراکز تمدن و فرهنگ بوده است و يادگارهاي باشکوه آنها همچون دژ باستاني زيويه، دره شاهان (واقع در ۶۰ كيلومتري روستاي قمچقاي بيجار)، غار کرفتو و . . . که قابليت ثبت در فهرست آثار جهاني را داراست. اميد که با توجه بيشتر مسئولان به اين بخش از توانمنديهاي استان علاوه بر جذب گردشگران داخلي زير ساختهاي مناسب نيز جهت جذب توريست خارجي فراهم شود که مطمئناً اين صنعت سبز قادر خواهد بود قطار جامعه را در ريل پيشرفت و توسعه به حرکت درآورد.
در زمانهاي کهن مسافرتها همواره با هدف شناخت کشورها، زيارت مکانهاي مقدس و تجارت صورت مي گرفت، با آغاز عصر مدرن، جهانگردان شناخت جهان را با اهداف استعماري، اقتصادي و علمي آغاز کردند. اما از اواسط قرن ۱۹ ميلادي با گسترش شبکه حمل و نقل، افزايش سطح درآمد گردشگري با هدف استراحت، تمدد اعصاب و لذت بردن از طبيعت گسترش يافت.
يکي از اساسيترين دستاوردهاي انقلاب صنعتي و جهان الکترونيکي، توليد وقت کافي يا اوقات فراغت است. هرچه فنآوري و مديريت پيشرفتهتر باشد وقت اضافي بيشتري توليد ميشود، اما از طرف ديگر رشد روزافزون تکنولوژي باعث برهم خردن چهره طبيعت شد و چشماندازهاي طبيعي در بيشتر نقاط کره زمين تبديل به چشماندازهاي انساني شدند. زندگي ماشيني، تحرک، انواع آلودگيها و . . . جزئي از زندگي مردمان ساکن اين کره خاکي شد. تحت اين شرايط بود که انسانهاي خسته از سر و صدا و آلودگي به فکر بازگشت به طبيعت افتادند.
بر همين اساس بيشترين تلاش دولتمردان، سازمانها و نهادهاي اجتماعي در قرن حاضر حول برنامهريزي بهينه جهت استفاده صحيح مردم از اوقات فراغتشان است که گردشگري بخش مهمي از اوقات فراغت را پر ميکند. امروزه ساختار مديريتي تمامي کشورهاي پيشرفته به نحوي است که پرکردن اوقات فراغت منجر به يک عمل اقتصادي ميگردد، لذا گردشگري با همه مضامين علمي و فلسفي که در آن نهفته است يک عمل اقتصادي است و يکي از محرکههاي اقتصادي قرن حاضر به شمار ميرود.
بر اساس آمار سازمان جهاني جهانگردي (UNWTO) کل درآمد حاصل از اين صنعت در سال ۲۰۰۰ بالغ بر ۴۷۵/۷۷۲ ميليارد دلار بوده که بيش از چهار برابر کل درآمد حاصل از فروش نفت کشورهاي صادرکننده نفت در همين سال بوده است. بيشترين درآمد حاصل از صنعت جهانگردي در سال ۲۰۰۰ از آن ايالت متحده آمريکا با ۸۵۱۵۳ ميليون دلار است، اسپانيا با ۳۱، فرانسه با ۹/۲۹، ايتاليا با ۴/۲۷ و انگليس با ۵/۱۹ ميليارد درآمد در رتبههاي بعدي قرار ميگيرند. اين در حالي است که ساير کشورها نيز سهم عمدهاي از برنامهريزي هايشان را به سرمايهگذاري در اين بخش اختصاص دادهاند. در اين ميان کشورهاي جنوب شرق آسيا، چين، ترکيه، مصر و . . . براي جذب جهانگرد تدابير و اقدامات مناسبي را انجام داده و موفق نيز بودهاند.
يکي از اشکال جديد توريسم که چند ساليست مطرح شده است، ژئوتوريسم (GEO TOURISM) يا گردشگري جغرافيايست که به معرفي اشکال زمين و لندفرمها (LAND FORM) به گردشگران با حفظ هويت مکاني آنها ميپردازد. ژئوتوريسم زير مجموعه توسعه پايدار بوده و هدف آن حفظ منابع گردشگري در مقاصد است، يعني هدايت گردشگران به نحوي که محل مورد بازديد براي نسلهاي آينده هم همانطور باقيمانده و قابل استفاده باشد.
در ژئوتوريسم تلاش بر اين است که دخالت و تصرفي توسط انسان در محيط صورت نگيرد اما به ناچار اگر اقدامي صورت گرفت اين اقدام بايستي منجر به کمال در طبيعت شود. در گردهمايي جهاني توريسم در برزيل "لوئيس ايناسيلولولا داسيلوا" رئيس جمهور برزيل از واژه "توريسم خوب" براي اولين بار ياد کرد. يعني گردشگري که منجر به رفاه بيشتر اهالي محلي شود و به صورت محسوس و مستقيم در رفاه اجتماعي آنها نقش داشته باشد تا آنان اثرات توريسم را دريافت کرده و در حفظ هرچه بيشتر و بهتر محيط و منابع گردشگري بکوشند، پس تنها وجود يا عدم وجود منابع گردشگري اعم از طبيعي، فرهنگي، تاريخي و . . . دال بر روند گردشگري و کسب درآمد از اين صنعت نيست، بلکه وجود اين منابع تنها ميتواند به عنوان يک موتور رشد باشد که راهاندازي و استفاده بهينه از آن نيازمند برنامهريزي، مديريت، اجرا و نظارت صحيح بر اجراي قوانين و برنامهريزيهاي انجام شده از جانب دولتمردان و مقامات مسئول و زيربط ميباشد.
استان کردستان با وسعتي برابر ۲۸۲۳۵ کيلومتر مربع در مجاورت با خاک عراق بين مدارهاي ۳۴ درجه و ۴۴ دقيقه تا ۳۶ درجه و ۳۰ دقيقه شمالي و بين نصفالنهارهاي ۴۵ درجه و ۳۱ دقيقه تا ۴۸ درجه و ۱۶ دقيقه شرقي در دل سلسله کوههاي زاگرس واقع شده است و يکي از استانهاي زيباي اين سرزمين چهار فصل است که به دليل دارا بودن شرايط مناسب طبيعي، تاريخي، فرهنگي و . . . قابليتهاي بسيار مناسبي در جهت سرمايهگذاري در بخش توريسم را دارا است. استان كردستان از اين حيث داراي غناي چشماندازها و منابع طبيعي است كه هر يك به عنوان يك جاذبه مهم توريستي قلمداد ميشوند. اگر اين جاذبهها به خوبي شناسايي و معرفي شوند علاوه بر رشد توسعهي استاني قادر خواهد بود در رشد توسعهي اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي کشور نيز نقش به سزايي را ايفا کند.
حميد اماناللهي (کارشناس ارشد باستان شناسي)
کد خبر: 36949
آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdcaoone.49niy15kk4.html