نگاهی بر عملکرد شهرداری در حوزه کتاب و کتابخوانی؛

فرهنگسرا‌ها به کتاب ادای دین نکرده‌اند

17 دی 1392 ساعت 13:03

متولیان کتاب در کشور ما به دو دسته نهادهای دولتی و خصوصی تقسیم می شوند.


نهادهای دولتی با احیای نقش کتاب و کتابخوانی ازطریق مختلف در بین مردم می توانند بدنه فرهنگ را در این حوزه استحکام بخشند و به آن سمت و سو بدهند. سازمان فرهنگی هنری شهرداری از جمله نهادهایی است که به دلیل حضور پررنگ در بین مردم می تواند برای آن برنامه ریزی دقیقی کند و به آمال ترویج کتاب و کتابخوانی جامه عمل بپوشاند. با بررسی روند فعالیت این سازمان در چند سال اخیر و برگزاری نمایشگاه هایی چون «نمایشگاه یار مهربان» و سایر نمایشگاه های کتاب که توسط شهرداری برگزار می شود می توان گفت این سازمان به فعالیت های اجرایی در این حوزه اقدام نموده است که تعداد آنها از انگشتان یک دست فراتر نیست. نیز برگزاری برخی برنامه ها و نشست های رونمایی کتاب در فرهنگ سراها که اساساً برای جذب مخاطب در آنها اقدامی صورت نمی گیرد و این برنامه ها جز در آرشیو رسانه جای دیگری ندارند. فرهنگسراها با آنکه از نامشان برمیآید سرلوحه کارهای فرهنگی و پر رونق در این حوزه نیستند. اغلب آنها به برگزاری نشستهایی مبادرت می کنند که صرفا ادبی است که با نگاهی منصفانه می توان گفت زمینه های خوبی را در بستر ادبیات خصوصا شعر ایجاد نموده است لیکن در حوزه کتاب و کتابخوانی وضع به گونه ای دیگر است و اقدامی که شایسته این حوزه باشد کمتر صورت گرفته و می گیرد.
فرهنگسراها می توانند  متولی پویاترین بخش کتابخوانی در بستر جامعه باشند به این ترتیب که با توجه به جایگاه و اعتبارشان در مناطق مختلف شهری می توانند در بطن و متن  نخست محله ها و سپس خانواده ها رسوخ کرده و کتاب را در بین آنها فرهنگسازی نمایند.
برای این امر لازم است تا مهندسی جامعی صورت گیرد و کتابخانه هایی تا حد امکان مناسب محله ها و مناطق در فرهنگسراها در نظر گرفته شود و ابزار همپوشانی فرهنگی با بافت فرهنگی مردم مناطق باشد، وانگهی توجه به نسل جوان و بهره گیری از ظرفیتهای آنان می تواند به  هنگسراهای مناطق جلوه ای نو در حوزه کتاب ببخشد و مسیری ارزنده را در حلقه نسلها ایجاد نماید.
نسل جوان اگرچه یکی از کانونهای فرهنگی خود را در مناطق مساجد میدانند اما فرهنگسراها می توانند به موازات آنها در این مسیر حرکت نمایند و شرایط نو را فرا روی آنها بگشایند، از آنان دعوت به همکاری و تعامل نمایند خصوصا در مناطقی از شهرها که بافت فرهنگی نامتجانس است و ریشه های بزهکاری در آنها وجود دارد اعمال چنین رویه ای از طریق نگاه به روز می تواند موثر واقع شود. فرهنگسرا وزنه فرهنگی مناطق هستند و نامشان زینت محله هاست لذا با ارتباط و همکاری مستمر با نهادهایی چون خانه کتاب، نهادکتابخانه های عمومی کشور، کتابخانه ملی و غیره می توانند باکس کاملی از یک حرکت فرهنگی در حوزه کتاب تشکیل دهند و محله ها را به خودکفایی نسبی در این باب برسانند. آنچه مبرهن است اینکه اساسا ترویج کتاب و کتابخوانی با حلوا حلوا کردن انجام نمی شود و دهان و ذهن کسی از آن شیرین و شوران نمی شود و لازم است در این زمینه مدیریتی جامع انجام شود تا فرهنگسراها خانه دوم جوانان و نوجوانان باشد و به مسیر مطالعاتی آنان جهت دهد.
اگرچه برگزاری نشستها و رونمایی از کتابها حرکت اجرایی خوبی است اما صرفا یک حرکت بیرونی است و عمق واقعی را ندارد، عمق واقعی زمانی حادث می شود که جوانان و نوجوانان با سیر مطالعاتی وابعاد آن و نیز عشق به کتاب و کتابخوانی رشد یابند و در این مسیر چنان بالنده شوند که در هر منطقه از شهر گروهی همچون نگین انگشتر در آن منطقه بدرخشند و گویای رشد فرهنگی مناطق باشند. سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در ماهیت فرهنگسراها و ابعاد آن باید بررسی دوباره انجام دهد و از ارزش آنها غافل نماند چراکه در حال حاضر افراد نیاز دارند تا در نزدیکترین مکان در منطقه زندگی خود به سهولت به نیازهای فرهنگی خود دسترسی داشته باشند، هم از این طریق امکان جریان سازی فرهنگی برای آنها فراهم می شود و مسیری تازه را فرا روی آنها می گشاید.
در پایان ذکر این نکته اهمیت دارد که اساسا بودجه های هنگفت سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و فرهنگسراها باید صرف کارهای فرهنگی و به خصوص کتابخوانی شود اما هرگز آماری از برنامه های این سازمان در این حوزه به جایی ارائه نشده است.


کد خبر: 67684

آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdcayini.49n0a15kk4.html

هنر نیوز
  http://www.honarnews.com