هنر نیوز - آسیب‌شناسی فیلمنامه‌های فیلم‌های تلوزیونی

اقتباس کردن استثنا و اقتباس نکردن قاعده است؛

آسیب‌شناسی فیلمنامه‌های فیلم‌های تلوزیونی

هنوز و همچنان، بسیاری از دست اندر کاران تولید تله فیلم و مدیران سیما، مشکل فیلم‌نامه را مهم‌ترین مشکل معرفی می‌کنند و در پی چاره جویی برای آن هستند.

هنوز و همچنان، بسیاری از دست اندر کاران تولید تله فیلم و مدیران سیما، مشکل فیلم‌نامه را مهم‌ترین مشکل معرفی می‌کنند و در پی چاره جویی برای آن هستند.
مشکل فیلم‌نامه به اذعان کارشناسان و منتقدان نه تنها مشکل جدی فیلم‌های تلویزیونی، بلکه معضل اساسی آثار سینمایی کشور نیز قلمداد می‌شود و بدیهی است تا حل نهایی این مشکل انتظار شکوفایی و درخشش کامل آثار تلویزیونی و سینمایی، انتظاری بیهوده است.
در مقایسه‌ای مختصر و سریع بین روند فیلم نامه‌نویسی در کشورمان با کشورهای پیشرفته در حوزه سینما و تلویزیون، پاره ای از تفاوت‌های اساسی دیده می‌شود که شاید بررسی آنها بتواند راز عقب ماندگی فیلم نامه نویسی ما را آشکار کند و ما را برای رسیدن به استاندارد‌های بالاتر در این حوزه یاری نماید. اولین تفاوت آشکار در فیلم نامه‌نویسی ما با فیلم نامه نویسی روز دنیا، مبحث اقتباس است.
اگر در کشور ما اقتباس کردن استثنا و اقتباس نکردن قاعده است در صنعت سینما و تلویزیون دنیا این نسبت بر عکس است. این امر در فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی هم صدق می‌کند. معمولا هر گاه که در سینمای ما مبحث اقتباس مطرح می‌شود عده‌ای بلافاصله با بیان این مسئله که ادبیات داستانی ما دچار ضعف است و داستان کوتاه یا رمانی که قابلیت اقتباس سینمایی و تلویزیونی را داشته باشد نداریم یا کم داریم، نسبت به امکان اقتباس ایجاد تردید می‌کنند. معضل بزرگ دیگری که فیلم نامه نویسی ما از آن رنج می‌برد، مسئله عدم انجام کار گروهی و کارگاهی است.
به جرئت می‌توان گفت که امروزه دیدن فیلم یا سریالی در دنیا که در تیتراژ آن نام یک نفر به عنوان فیلم نامه نویس ذکر شده باشد امری بسیار نادر و دور از ذهن است. نکته دیگری که باید مورد توجه قرار بگیرد مسئله ی قطع ارتبط نویسنده با گروه تولید است که بسیاری از اوقات در تولیدات ما اتفاق می‌افتد به این معنی که انگار جایگاه فیلم نامه نویس تا آنجاست که فیلم نامه ی کامل را تحویل تهیه کننده و کارگردان بدهد و بعد از آن فیلم نامه بسان موجودی بی صاحب و گوشت قربانی‌ای می‌شود که هر کس هر گونه که بخواهد با آن برخورد می‌کند و در تغییرات بعدی و بازنویسی‌ها کمتر از نظرات و پیشنهادات نویسنده استفاده می‌شود.
تلاش برای ارتقای جایگاه فیلم نامه نویس، مسلما به ارتقای جایگاه و کیفیت فیلم نامه منتهی می‌شود. امید است که دست اندرکاران مدیریت رسانه با توجه به این نکات و با استفاده از فضای جشنواره جام جم در جهت حل مشکلات و حرکت از وضع موجود به سمت وضع مطلوب بکوشند.

علی فرزین فرد