هنر نیوز - دیوار نوشته‌هایی که فراموش کردیم

روزهای و ماه‌های نخستین جنگ را اگر یاد داشته باشیم پر بود از شعارهایی که ریشه در آیین و اعتقاد ما داشت. قدیمی‌ترها می‌گویند: ما قرار نبود به جایی و کسی متعرض شویم. داشتیم زندگی‌مان را می‌کردیم؛ به زندگی و دین و مملکت ما تعرض شد، ما هم دفاع کردیم. اما این دفاع به خلق هنرهایی هم انجامید، سینما، ادبیات، نقاشی، خط، مجسمه‌سازی، موسیقی و ... . یکی از ماندگارترین آثار آن روزها دیوارنوشته‌ها و پیشانی‌نوشته بود؛ جمله‌هایی که هم شعر بود هم شعار؛ هم بازتاب اخلاق بود هم ایمان و هم پیام‌های بزرگ ایدئولوژیک؛
جگر شیر نداری سفر عشق مرو
می‌گفتند خطاطی آمده بود جنگ که چندان دل تفنگ به دست گرفتن نداشت؛ نه اینکه جهاد را نمی‌شناخت، نه این که ایمان به دفاع نداشت، نه اینکه جرات نداشت؛ دلش نمی‌رفت با تفنگ حرف بزند؛ اما در این میان آمده بود که کاری بکند؛ از نوشتن نامه برای بچه‌ها شروع شد و بعد برخی سربند نویسی‌ها؛ سپس به نوشتن برخی شعرها انجامید روی لباس بچه‌های بسیجی؛ یکی از شهدا را که داشتند می‌برند عقب؛ پشت پیراهنش با دست خط اصغر نوشته شده بود؛ جگر شیر نداری سفر عشق مرو؛ آن‌ها سفر عشق می‌رفتند.
جنگ جنگ تا پیروزی
هنری آن روزها باب شده بود که نه می‌شود گفت هنر بود و نه می‌شود از آن به آسانی گذر کرد؛ این مساله تا امروز هم مانند بسیاری موارد در عرصه هنر دفاع مقدس مغفول مانده است. هنری که می‌خواهیم از آن حرف بزنیم، برخی دیوار نوشته‌هاست. بسیاری از شعارها و پیام‌های معمار بزرگ انقلاب در آن روزگار با خط خوش همین خطاطان به دیوارها می‌رسید و ماندگار می‌شد. در آن روزها خط خوش داشتن اتفاقی بود که با آن می‌توانستی خدمات بزرگی به ثبت آرمان‌های انقلاب و دفاع ادائه دهی. آن روزها سربند نوشتن هم موضوعی بود. اگرچه تمام این سربندها چاپی بود اما برخی نذری داشتند که نام مبارک ائمه را بر روی پارچه بنویسند و به پیشانی بسیجی‌ها بنشانند. این هنر که آنروز بیش از هر شکل دیگر هنری در شهر ها و جلوی چشم مردم ‌بود داشت در تمام کشور غیر از مناطق جنگی فراگیر می‌شد. در اغلب شهرها نقاشی‌هایی از نخل می‌دیدی که روی آن حرف‌ها و شعرهایی نوشته شده بود؛ در تمام کشور با خط خوش بر روی دیوارها شعارها و سخنانی را می‌دیدیم که از متن انقلاب و دفاع و از همه مهمتر اسلام آمده بود. زندگی آن روزها در کشور شباهت زیادی به اصل انسان‌ها داشت. همه اگرچه در شرایط سخت جنگ بودند اما زندگی برای‌شان پر از آرمان بود. اغلب مردم دیوار خانه‌های‌شان را مامنی می‌دانستند برای نوشتن شعار؛ اگر خطاطی داشتند که می‌توانست آن‌ها را در این امر کمک کند؛ قطعا خودشان دست به کار می‌شدند. آن روزها نوشتن روی دیوارها نشانی بود از زنده بودن شهر؛ زنده بودن زندگی در عین آشفتگی تهاجم دشمن. حالا اما دیگر این تصاویر و شعارها از چهره شعر رفته‌اند؛ در برخی شهرها چهره برخی شهدا و فرماندهان جنگ بر دیوارها نشسته تا یادآور دلاوری‌های آن‌ها باشد اما دیگر خبری از برخی شعارهای آن روزگار نیست که البته طبیعی هم هست؛ اما آنچه مورد غفلت واقع شده این است که این دیوارنوشته‌ها به صورت عکس و تصویر متاسفانه به صورت برنامه‌ریزی شده باقی نمانده است و کسی هم با این موضوع به سراغ بررسی آثار دفاع مقدس در حوزه تصویر نرفته است.
حالا سال‌ها از جنگ گذشته است اما هنوز شعرها و پیام‌های آن روزگار در دل و زبان ما جاری است.