منطق و روش پژوهش در حوزه مطالعات راهبردي امنيت ملي
25 اسفند 1388 ساعت 16:07
از آنجا كه هر روش علمي مبتني بر اصول و قضاياي خاصي است كه مستقيماً به توصيف و تشريح محيط تحقيق ميپردازند و دربردارنده دسته اي از قضايا يا مفروضات وصفي و اخباري هستند كه در آن موضوعات مورد مطالعه شامل پديدارهاي عيني و حقيقي ميباشند، لذا چنانچه محقق امنيت ملي بر آن باشد كه محيط تحقيق واجد گزينش روش علمي مطلوب باشد، اين انتظار وجود خواهد داشت كه ساختار گزارهها و قضاياي آن به طور روشن به اعتبار و روائي دادهها ياري رساند. براين اساس، ضروري است تا به تحقيق دراين زمينه پرداخته و مفاد و نوع قضاياي مندرج در اين رشته را مورد شناسايي قرار دهيم.
بنابراين هدف اصلي اين كتاب دستيابي به پاسخ اين سؤال است كه آيا ماهيت و ويژگيهاي رشته امنيت ملي و همچنين "ساختار منطقي" و "روش شناختي" گزارهها و قضاياي مندرج در آن نسبتي با روش تحقيق عالي دارد يا خير؟
در معرفي كتاب ميشود گفت كه رشته امنيت و راهبرد در پي مطالعه روابط ميان دو عامل واقعي يعني انسان و دولت است. نكته قابل ذكر اين است كه مفروضات امنيت ملي صرفاً با گزارههاي كيفي و وصفي سروكار ندارد بلكه در كنار تبيينهاي كيفي با تبيينهاي علّي و كمّي نيز مواجه ميباشد.
گزارههاي كيفي به طور مستقيم به شرايط و وضعيت نيازمندي كشف و تبيين اشاره داشته و به بيان ويژگيها و شاخصهاي حاكم بر پديده هاي واقعي و عيني ميپردازد.
مسأله نسبت ميان تحقيقات وصفي و تجويزي از ديرباز ميان فلاسفه جدال برانگيز بود. اصليترين محل نزاع در زمينه نسبت ميان اين دو دسته از تحقيق، به مسأله منشأ و خاستگاه و اهداف آنها باز ميگردد.
بعضي از انديشمندان معتقدند هيچگونه رابطه و نسبتي ميان اين تحقيقات وجود ندارد. اگر مطابق اين ديدگاه بخواهيم مفهوم امنيت ملي را مورد ارزيابي قرار دهيم به اين نتيجه خواهيم رسيد كه اين مفهوم چند وجهي است و ميتوان هرگونه رابطه ميان امنيت انسان و دولت را منطقاً غيرقابل توجيه دانست. اما ما براساس معرفتشناسي ديني و با بهرهگيري از روشهاي منطقي و روشهاي تحقيق ديني از اين امكان برخوردار هستيم كه بتوانيم پيوند و نسبتي منطقي ميان قضاياي وصفي و محيطي "حوزه هاي امنيتي" برقرار نماييم.
براساس مطالب مطرح شده در كتاب در مجموع مفروضات و گزارههاي موجود در امنيت ملي به دو گروه گزارههاي كيفي و تجويزي تقسيم شد و با استفاده از استدلال منطقي به اين مدلل شد كه گزارههاي كيفي و تجويزي قابل تبديل به يكديگر بوده و ازاين طريق نتيجه گرفته شد كه چون گزارههاي كيفي و تجويزي مندرج در امنيت ملي همانند گزارهها و عبارات علمي و كيفي منشأ و خاستگاه حقيقي دارند نهايتاً قابل ارجاع به محيط واقعي ميباشند. لذا در حوزه امنيت ملي ميتوان از معرفتي تمام عيار و علمي سخن گفت.
يك متفكر امنيت ملي بايد قادر باشد خلاقانه فرضيهسازي كند و مدبرانه آن را در معرض آزمون قرار دهد و بدين ترتيب بين تفكر واگرا و همگرا پيوند برقرار كند. لذا موضوع مورد بحث در اين كتاب ميتواند مورد استفاده مديران راهبردي، اساتيد، پژوهشگران حوزه مطالعات امنيت ملي و دانشگاهها قرار گيرد.
كتاب «منطق و روش پژوهش در حوزه مطالعات راهبردي امنيت ملي» را حسين عصارياننژاد تاليف و انتشارات دانشگاه عالي دفاع ملي آن را در سال 1387 در 50 صفحه منتشر كرده است.
کد خبر: 8831
آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdcb.fbwurhbw8iupr.html