هنر نیوز - تمدن کهن و رهبران تاریخ باستان

«آتیلا رهبر هون‌ها» نوشته «بانی کارمن هاروی»،‌با ترجمه «رضا علیزاده» کتاب دیگری از مجموعه یازده جلدی «رهبران جهان باستان» است که به تازگی توسط انتشارات ققنوس منتشر شده است.

به گزارش هنرنیوز، آتیلا رهبر قوم هون که در جامعه‌ای عشیرتی چشم به جهان گشوده بود با سختی و جنگ بیگانه نبود. قلمرو پادشاهی او از رود اورال روسیه تا رود دانوب در مجارستان فعلی بود و خطرناک‌ترین دشمن امپراطوری متمدن روم به شمار می‌رفت. آتیلا وقتی به پادشاهی رسید بر سر تسلط بر سرزمین‌ها و گرفتن باج و خراج از شهرهای تصرف شده با امپراطوری روم می‌جنگید و همواره به فکر گسترش قلمرو فرمانروایی خود بود. «مسیحیان به دلیل خرابی و ویرانی شومی که آتیلا و سپاهش پس از گذشتن بر جای می‌نهادند او را «تازیانه خدا» لقب دادند.»
کتاب حاضر در ۱۰ فصل به قوم هون و زندگی آتیلا از کودکی تا مرگ او و در این میان فرمانروایی و جنگها و ویرانی‌هایی که بر جای می‌گذاشت، می‌پردازد.
فصل اول کتاب تحت عنوان «تازیانه دوران»، برای آشنایی با رهبری و جنگاوری ارتش آتیلا، به حمله دوم هون‌ها به روم شرقی پرداخته و انگیزه آتیلا برای این حمله را مورد بررسی قرار داده است. فصل دوم نیز با اشاراتی به پیدایش هون‌ها به تولد آتیلا و زندگی او در کودکی اختصاص دارد. همچنین حمله سربازان رومی به هون‌ها در یازده سالگی آتیلا و به گروگان بردن او همراه با تعدادی دیگری ار هون‌ها در انتهای این فصل روایت می‌شود.
در این فصل درباره‌ هون‌ها می‌خوانیم: «یکی از این گروه‌های به اصطلاح بربر هون‌ها بودند (چینی‌ها آن‌ها را به نام هسیونگ ـ نو می‌شناختند) که راهشان را از مرزهای چین به سوی غرب گشودند. آن‌ها پیش‌تر با چینی‌ها وارد جنگ شده و آنان را وادار به پرداخت خراج به شکل طلا، ابریشم و کنیز کرده بودند... چینی‌ها چنان از این جنگجویان چپاولگر در هراس بودند که دیوار بزرگ چین را برای محافظت از خود در برابر آن‌ها ساختند.»
روزها و سالها‌یی که آتیلا به عنوان گروگان در راونا، پایتخت روم غربی گذرانده بود مباحث فصل سوم را تشکیل می‌دهند. در آن دوران هونوریوس امپراطور روم بود. او کمک حال آتیلا در راونا بود و درباره تاریخ روم چیزهای زیادی به آتیلا آموخت. «آتیلا که به نوعی دانشجوی اعزامی به خارج محسوب می‌شد، پس از خو گرفتن به آن محیط متمدن، از آنجا خوشش آمد. حتی در بعضی کلاس‌ها از جمله درس لاتین شرکت می‌کرد.»
بازگشت آتیلا از راونا و آغاز سفری پر مخاطره برای متحد کردن قبایل متخاصم هون و تبدیل آن‌ها به ارتشی واحد را در فصل چهارم می‌خوانیم و فصل پنجم به شاهی رسیدن آتیلا و برادر بزرگترش بلدا به طور مشترک و اولین حمله‌های هون‌ها به روم را روایت می‌کند.
بلدا در ۴۴۵ میلادی می‌میرد و آتیلا رهبری مطلق هون‌ها را در دست می‌گیرد و به فکر گسترش پادشاهی هون و تبدیل آن به یک امپراطوری جهانی می‌افتد. قلمرو آتیلا و اداره امور دربار، مأموریت‌های دیپلماتیک مردان آتیلا و مشاوران او، اداره مستعمرات و وضعیت قبایل و رعیت‌ها در فصل ششم کتاب مورد بررسی قرار گرفته است.
فصل‌های هفتم و هشتم به حمله های آتیلا به روم شرقی و گُل (فرانسه امروزی)و روم غربی و ایتالیا برای گسترش امپراطوری خود اختصاص دارد. ارتش آتیلا که متشکل از گپیدها، استروگوت‌ها، اسکیرین‌ها، سوابیایی‌ها و آلمان‌ها بود، شهرهایی را که در برابر تهاجمات آن‌ها مقاومت می‌کردند، ویران ساختند. «از دیدگاه مذهبیان مسیحی آتیلا به نوعی کیفر الهی بود.» همچنین ماجرای پا در میانی اسقف سن لوپ در ۴۵۱ میلادی برای منع آتیلا از نابودی تروا و نیز دیدار پاپ لئوی اول یا لئوی کبیر با آتیلا برای جلوگیری از حمله او به رم در این دو فصل بازگو شده‌اند.
هاروی در فصل نهم به روزهای پایانی زندگی آتیلا و در فصل دهم به میراث او پرداخته است. هاروی می‌نویسد: «برای صدور هرگونه حکمی درمورد موفقیت‌های آتیلا باید اهداف او را در نظر گرفت. اگر هدف او وسعت دادن قلمرو هون‌ها بود، شکی نیست که شکست خورد؛ اگر قصد داشت بخش اعظم جهان شناخته‌شده آن زمان را تصرف کند، اجل مهلتش نداد، اما اگر عمده‌ترین دستاوردهای او استحکام قلمرو هون و غنی ساختن اقتصادش با چپاولگری جنگحجویانش بود، به موفقیت دست یافت و اثبات کرد که ولی نعمت ملت خود است.»
«آتیلا رهبر هون‌ها» نوشته «بانی کارمن هاروی»،‌با ترجمه «رضا علیزاده» کتاب دیگری از مجموعه یازده جلدی «رهبران جهان باستان» است که به تازگی توسط انتشارات ققنوس، در ۱۱۲ صفحه، شمارگان ۲۰۰۰ نسخه و با قیمت ۳۵۰۰ تومان منتشر شده است.