نقد و بررسی «سیب و سلما» در برنامه «هفت»؛
باید در حوزه سینمای دینی یک کشف صورت گیرد
16 ارديبهشت 1391 ساعت 13:35
«حبیب الله بهمنی» کارگردان فیلم سینمایی«سیب و سلما» گفت: زمانی که ما وارد مسایل دینی می‌شویم باید ملاحظاتی را در نظر بگیریم و در سینمای دینی ما هنوز نتوانستیم زبان درستی را ارایه دهیم چون تاریخ زبان سینمای دینی در مقابل زبان ۲۰۰ ساله سینما کوتاه مدت است .
به گزارش خبرنگار سینمایی هنرنیوز؛ شب گذشته برنامه تلویزیونی «هفت» روی آنتن رفت در بخشی از این برنامه نقد و بررسی فیلم سینمایی«سیب وسلما» با حضور «ناصر هاشم‌زاده» نویسنده فیلمنامه، «حبیب الله بهمنی» کارگردان ، «مسعود فراستی» منتقد سینما و«فریدون جیرانی» مجری برنامه انجام شد.
در ابتدای نقد فیلم سینمایی «سیب و سلما» ناصر هاشم‌زاده فیلمنامه نویس این فیلم اظهارداشت: معتقدم که نقد فیلم سینمایی باید به رشد سینما کمک کند و اگر فردی را در این زمینه مستثنی کنیم تبعیض قائل شده‌ایم .
وی افزود: ایده فیلم سینمایی«سیب و سلما» متعلق به جهانگیر الماسی است که به صورت طرحی چند صفحه‌ای بود که برای یکی از بزرگان افتاده و بعد از خوردن سیبی به دنبال حلالیت طلبیدن از صاحب آن می‌رود. خب من پیشنهاد دادم که روایت تازه‌ای از این داستان داشته باشیم و آن را امروزی‌تر کنیم.
هاشم‌زاده ادامه داد: فیلم مضمون دینی خود را به درستی منتقل کرده اما در فرم و ساختار موفق عمل نکرده و در آغاز و پایان به شکل دیگری که در فیلم نمی‌بینیم به تصویر کشیده شده بود. ازطرفی در ادبیات ما وقتی شاعران می‌خواستند زبان دینی را بیان کنند از قالب و ساختار تازه‌ای استفاده کرده و کلماتی که ظاهراً غیردینی بودند مثل می و شراب و خال لب برای ارایه مفاهیم دینی و معرفتی استفاده می کردند. الگوی ما بازگشت به سینمای بفروش پیش از انقلاب نیست و باید در حوزه سینمای دینی یک کشف صورت گیرد، همان‌گونه که این اتفاق در حوزه ادبیات روی داده است.
این فیلمنامه نویس اضافه کرد: حتی از غزل‌های عاشقانه تعبیرهای دینی نیز صورت گرفت. باید دید آیا در سینما هم می‌توان چنین اتفاقی را دید و باید سینما و مدیوم آن را به درستی بشناسیم تا بتوانیم مفاهیم دینی را منتقل کنیم. بنابراین قابلیت پرداختن به مفاهیم دینی در سینمای ما وجود دارد اما باید بدانیم که چگونه از آن استفاده کنیم.
وی تصریح کرد: نقد کار عقل است نه دل، استثناء هم ندارد. در عالم بشری وقتی استثناء قائل می‌شوند یعنی تبعیض قائل شده‌اند و این، بنیانکن است. وقتی هم که یک فیلمساز را از نقد مبرا می‌کنیم یعنی اینکه در مسند بی‌طرفی نیستید. بنابراین آنچه از برنامه «هفت» انتظار داشتیم، این بود که با نقادی درست به رشد سینمای ایران کمک کند.
هاشم‌زاده ابرازداشت: وقتی به دلایلی خاص فیلمی را از نقد مبرا می‌کنیم باعث ایجاد سوء تفاهم می‌شود و حرمت سینما شکسته می‌شود. قائل شدن این استثنائات در شأن سینما نیست . چون تفکر تقسیم‌بندی افراد به سنتی و مدرن تفکر غلطی است. مدرنیته در ایران محقق نشده و نخواهد شد و آنچه به اسم روشنفکر می‌شنویم در واقع عروسک و شبه‌تقلیدی از روشنفکری و نه خود روشنفکری است.
وی در پایان سخنان خود گفت: کاش تقلیدی در کار نبود، حداقل تکلیفمان مشخص می‌شد و باید تریبون رسانه ملی در اختیار جریان‌های فکری مختلف قرار گیرد. باید اندیشمندان ما هم از پشت این تریبون به بیان دیدگاه‌های خود بپردازند.
در ادامه این نشست «حبیب‌الله بهمنی» کارگردان «سیب و سلما» هم ابرازداشت: زمانی که ما وارد مسایل دینی می‌شویم باید ملاحظاتی را در نظر بگیریم. در سینمای دینی ما هنوز نتوانستیم زبان درستی را ارایه دهیم چون تاریخ زبان سینمای دینی در مقابل زبان ۲۰۰ ساله سینما کوتاه مدت است و هنوز هنوز موفق نشده مفاهیم دینی را عینی کند.
بهمنی افزود: اکثریت جامعه ما افراد مذهبی هستند اما این که چرا این قشر مخاطب فیلم «سیب و سلما» نیستند به دلیل تبلیغات نامناسب فیلم است که نتوانسته مخاطبان خود را جذب کند وچون تبلیغات این اثر حتی کمتر از دیگر محصولات حوزه هنری بوده‌است.
وی ادامه داد: دوستان حوزه هنری در قسمت پخش فیلم زحمت‌های بسیاری کشیدند که از آنها تشکر می‌کنم اما ما از برخی تبلیغات کاذب برای این فیلم استفاده نکردیم و زمانی که برخی از دوستان می‌گویند مردم متدین ما کجا هستند که به دیدن این فیلم بروند، دلیلش تبلیغات نامناسب است که ما برای معرفی سینمای دینی نمی‌توانیم از برخی از تبلیغات استفاده کنیم.
وی تاکید کرد: گيشه يک رابطه اقتصادی است، اما فيلم دينی برای ديده شدن ساخته می شود نه برای فروخته شدن. در واقع نبايد فيلم فروشی شود. البته اين سخن به معنای نداشتن مخاطب نيست بلكه بايد ديد كه مخاطب را چگونه به سينما آورد.
در ادامه مسعود فراستی در نقد فیلم سلما وسیب اظهارداشت: باید دید که سینما به ذات، با ادبیات و هنرهای دیگر تفاوت دارد یا خیر. تصویر حد و رسم معینی دارد که کلام از آن بی‌بهره است چون ویژگی تصویر بر اوبژکتیو بودن استوار است اما این مساله به مفهوم آن نیست که ما نمی‌توانیم مفاهیم دینی را انتقال دهیم.
وی خاطرنشان کرد: هر چیزی را در سینما نمی‌توان گفت. چون مدیوم می و خال لب غزل و ادبیات است اما در مقابل سینما به دلیل تصویری بودن قادر است حس و حال دینی را حتی بهتر از شعر منتقل کند. باید تفکر دینی فیلمساز تبدیل به حس و حال دینی اثر از طریق درام شود و بسیاری از دوستان ما تلاش می‌کنند مضمون‌های مذهبی مد نظرشان را در فیلم وارد کنند اما سینما یک ظرف و میکروفون نیست که با آن شعار ارزشی یا غیرارزشی بدهیم.
این منتقد سینما عنوان داشت: اگر قصه و رویداد در فیلم نداشته باشیم نمی‌توانیم مفاهیم ارزشی خود را منتقل کنیم چون سینما مدیومی است که در آن ما از فیزیک به متافیزیک می‌رسیم پس هر مفهوم دینی ما باید از فرم رد شود.
فراستی درخصوص مفاهیم موجود در فیلم سلما و سیب هم تصریح کرد: مفاهیم فیلم از قصه و بازیگران گرفته تا دیگر عواملی چون بیان عشق و عاشق شدن طلبه هیچکدام به درستی در نیامده است. کلام و نگاه طلبه در این فیلم فقط شکلی شعارگونه دارد و شخصیتش عقب افتاده از کار درآمده است.
درادامه فریدون جیرانی هم خطاب به حمید بهمنی کارگردان فیلم ابرازداشت: تبلیغات شما مبتنی‌بر دیدن فیلمی دینی است، در صورتی که فیلم درام دارد و همین درام می‌تواند مخاطب را جذب کند و درام آن من را تا پايان فيلم در سالن سينما نگه می دارد. در واقع من به عنوان يک بيننده رابطه عاشقانه فيلم شما را دنبال كرده و مضمون مورد نظرتان را دريافت كردم.
جیرانی خاطرنشان کرد: اينكه برای ديدن فيلم كسی به سينما نمی‌رود، به دليل تبليغ اشتباه شما است عده‌ای فكر می كنند بايد برای ديدن فيلم پر موعظه به سينما بروند در حالی كه «سيب و سلما» درام خوبی دارد و مشکل شما این است که بین آدم‌ها اولویت بندی می‌کنید و متدینین را از بقیه مردم جدا می‌دانید.
وی اضافه کرد: تبلیغات شما در این فیلم مبتنی‌بر دیدن فیلمی دینی است، نه فیلمی عاشقانه که پیام دینی دارد. همین موضع باعث شده فیلم شما فروش نداشته باشد. چون مضمون هیچگاه باعث فروش فیلم نمی‌شود. من اگر می‌گویم متدینین کجا هستند فیلم شما را دیده‌ام و نمی‌خواهم آن را نقد کنم.
کد خبر: 40251
آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdcb85ba.rhbgspiuur.html