به بهانه سریال جدید مهران مدیری با نام «شوخی کردم» گفتگوی کوتاهی با ژوله داشته ایم. چند سوال هم فارغ از این سریال از او پرسیده ایم:

درباره متن کار صحبت می کنید.

قرار است هر بار یک موضوعی وسط باشد و درباره آن موضوع تکه های کوچک طنز نوشته شود. چند نویسنده داریم، من آقایان «الوند»، «برزگر»، «امیر وفایی» و خانم «زارع نژاد» راجع به موضوع آیتمهای طنز می نویسیم.

با توجه به توانایی های بازیگر می نویسید یا نه، اول متن را می نویسید و بعد کارگردان خودش بازیگران را انتخاب می کند؟

اول متن را می نویسیم بعد آقای مدیری از بین بازیگران بر اساس آیتمهایی که به دستش می رسد اشخاص مورد نظر خود را انتخاب می کند و اگر کم و کسری باشد مثل موضوعی با نگاهی کلی، آن را هم می نویسیم و خودشان با توجه به تعداد بازیگرهایی که داریم، انتخاب می کنند که چه کسی چه نقشی را بازی کند. بعضی آیتمها بازیگر ثابت دارند که این موجب می شود از قبل هنگام نوشتن آنها را در گوشه ذهنمان داشته باشیم.

تیمی می نوسید یا نه یکی می نویسد و بعد سر آن بحث می کنید؟

هر کس ایده های خودش را می دهد. راجع به سوژه بحث می کنیم، اینکه از چه ابعادی می توان به موضوع پرداخت، چه جزئیاتی داشته باشد. معمولا من، آقای الوند و خانم زارع نژاد و آقای برزگر آیتمهای تکرار شونده را می نویسیم، دوستان دیگر هم آیتمهای متفرقه را می نویسند. سر آخر، آیتمهای همدیگر را در مورد همان موضوع می خوانیم و اگر نظر داشته باشیم ارائه می دهیم.

ایده ها از کجا می آیند؟ می خواهم بدانم چقدر به مسائل روز نزدیک است؟

موضوعات مختلفی داریم از اقتصاد گرفته تا موضوعات اخلاقی. باید کار را ببینیم.

در کارگردانی کار هم ایده می دهید؟

معمولا نه. آنقدر بین ما اعتماد وجود دارد و آنقدر که آقای مدیری در کارشان «اوستا» هستند که جای نظر باقی نمی ماند. اما بعضی اوقات در جلسات خصوصی اگر چیزی به نظرمان رسیده باشد در میان می گذاریم.

در ایران طنز موقعیت بیشتر جواب می دهد با طنز شخصیت؟ چرا؟

به نظر من برای ما ایرانی ها طنز موقعیت کار مدرن تری است ولی خنده کمتری با خود دارد، چون ریشه کمدی ما سیاه بازی و روحوضی است و اساس این کارها بر دیالوگهایی که بین دو نفر رد و بدل می شود استوار است. آدمهای لطیفه گویی بوده ایم و با طنز کلامی بیشتر ارتباط برقرار می کنیم که وجهی از طنز شخصیت است. این نوع طنز در دل موقعیتها هم می تواند اتفاق بیفتد.

چرا جامعه ما طوری است که دوست دارد بخندد اما در حالت کی وقتی با یک فرد از طبقه، گروه و یا شغلی شوخی می کنید که لزوما نماینده آن گروه نیست، همه آن را به خودشان می گیرند. علت را چه می بینید؟

یک بخشی از آن به خاطر تلویزیون است مثلا وقتی که یک قومی فکر می کند که تلویزیون به آنها اجحاف کرده و به مشکلات آنها، به زبان و فرهنگ آنها توجه نمی کند و وقتی سریالی پخش می شود که با آن فرهنگ شوخی می کند به آنها بر می خورد، آنها این شوخی را از تلویزیون بر نمی تابند. در سریال آخرمان پیرمردی داشتیم که لهجه آذری داشت، در این باره ما حتی یک اعتراض هم نداشتیم. جنبه و ظرفیتمان هم بد است. دوست داریم با همه شوخی کنیم، سر به سر همه می گذاریم ولی توان اینکه با ما شوخی کنند نداریم مخصوصا اگر همراه شوخی انتقادی هم داشته باشیم.

هنوز چیزی برای خواندن و یاد گرفتن در مورد طنز مانده؟

بله خیلی. اصلا خواندن من شروع نشده، چون طنزنویس غریزی و ذاتا شوخ هستم. خیلی آموخته نیستم و قطعا وقتی کسی این همه خروجی دارد باید ورودی هم داشته باشد. خیلی سعی می کنم که کتابهای حوزه طنز را بخوانم. ستونهای طنز مطبوعات را، اینترنت و فضای مجازی را مرور کنم سعی می کنم سریالهای کمدی ببینم و فکر می کنم در این زمینه عقب هستم.

ذهن بازیگوشی دارید؟ در زندگی معمولی هم ذهنتان دنبال اگزجره کردن و ساختن موقعیت طنز است؟

بله من کلا همین جوری هستم.

شوخی هم می کنید؟

بله، زیاد.

خشایار الوند را چگونه تعریف می کنید؟

خشایار خیلی دوست است. آدمی که می شود روی او حساب کرد. آدمی است که خیلی کار راه بیانداز است. می توانید یک پروژه را به او بسپارید، در حالتی که زمان کمی دارید و کسی نمی تواند آن را انجام دهد، خشایار آن را می گیرد و با مدیریت خوش یک کار آبرومند تحویل می دهد. دستش تند است و بر ساختار فیلمنامه خیلی مسلط است و در این زمینه تبحر دارد. دوست خیلی خوبی است، آدم رفیق باز و با معرفتی است.

کی شما را با یک اثر مستقل در سینما خواهیم دید؟

وقتی آقای مدیری کار نداشته باشد. بعد یک طرح خوب داشته باشم، یک اراده قوی و یک قرارداد خوب هم با من بسته شود، کارگردان هم دیدگاهش به دیدگاه من نزدیک باشد و کنارم قرار بگیرد، آن وقت حتما این کار را خواهم کرد.

از طنز پول هم در می آید؟

ما که درآوردیم، انشاا... برای بقیه.

آخرین جوکهای خنده داری که شنیدید چه بوده؟

همین جوکهای خنده داری که سر گفتگوی ایران و آمریکا راه افتاد.

گفتگو:یاسین پورعزیزی

هنر نیوز