مدیر طرح «آماده‌سازی جوامع محلی برای ارتقای اکوتوریسم در روستای شیب‌دراز قشم»:
پروژه اکوتوریسم جزیره قشم در خدمت گردشگری
23 دی 1391 ساعت 14:16
یک کارشناس اکوتوریسم می‌گوید:همکاری نکردن جوامع محلی در بسیاری از طرح‌ها و تقابل آنها با بسیاری از کارشناسان و برنامه‌ریزان به سبب آگاهی نداشتن از محیط زیست و ارزش‌های آن موجب به تاخیر افتادن و حتی تعطیلی و عدم انجام پروژه‌های حفاظتی می‌شود .
به گزارش هنرنیوز، تماشای لاک پشت یا تماشای تخم گذاری لاک پشت درایران تنها درجزیره قشم و روستای شیب دراز انجام می شود .خیلی وقت هم نیست که این اتفاق می افتد همه چیز از ۸ ،۹ سال پیش آغاز شده است .
نیما آذری مدیر طرح «آماده‌سازی مطالعاتی و توانمندسازی جوامع محلی برای ارتقای اکوتوریسم در روستای شیب‌دراز قشم» در این باره می‌گوید: بسیاری از ما گمان می‌کنیم برای انجام هر پروژه و طرحی نیاز به بودجه‌های بسیار بالا به سنگین از سوی مقامات دولتی و حمایت‌های همه جانبه مالی است و بدون این کمک‌ها و قراردادهای کلان امکان انجام پروژه وحود ندارد. در این بین محیط زیست و منابع طبیعی با توجه به آسیب پذیری‌شان در مقابل سیل توسعه، بسیار حساس‌تر بوده و زیان بیشتری می‌بینند و تاخیر در انجام طرح‌های حفاظتی می‌تواند منجر به آسیب جدی به محیط با حذف و انقراض یک گونه شده و ضربه جبران‌ناپذیری را به محیط وارد کند.
او ادامه می‌دهد: در این میان همکاری نکردن جوامع محلی در بسیاری از طرح‌ها و تقابل آنها با بسیاری از کارشناسان و برنامه‌ریزان به سبب آگاهی نداشتن از محیط زیست و ارزش‌های آن موجب به تاخیر افتادن و حتی تعطیلی و عدم انجام پروژه‌های حفاظتی می‌شود. موضوع جوامع محلی و مشارکت آنها در محیط زیست، موضوعی مهم، حساس و ضروری است.
وی اظهار می‌کند: مشارکت مردم بومی در حفاظت، امروزه جزو اصول توسعه پایدار در محیط زیست محسوب می‌شود و راه حل بسیار مناسبی در پیشبرد اهداف حفاظت ازمحیط زیست یک منطقه به شمار می‌رود.
با مشارکت جوامع محلی در طرح‌ها، ضمن پایدار ماندن طرح و پروسه حفاظت، هزینه‌ها کاهش می‌یابد و نشدنی‌ها ممکن می‌شود.
او توضیح می‌دهد که موضوع حفاظت از لاک پشت‌های پوزه عقابی با مشارکت جوامع محلی به مرور زمان تبدیل به موضوعی توریستی در جزیره قشم با پروژه ترکیبی سه مرحله‌ای شامل حفاظت، اکوتوریسم و صنایع دستی شده است. ترکیب این سه بخش به یکدیگر کمک می‌کند تا حفاظت پایدار مانده و هزینه‌هایش را از دل خود تامین کند و با مشارکت مردم محلی شکلی دایمی و پایدار به خود بگیرد.
مدیر طرح «آماده‌سازی مطالعاتی و توانمندسازی جوامع محلی برای ارتقای اکوتوریسم در روستای شیب‌دراز قشم» در مورد مرحله نخست، یعنی حفاظت می‌گوید: لاک پشت‌های پوزه عقابی یکی از پنج لاک پشت دریایی خلیج فارس و دریای عمان و از مجموعه هشت لاک پشت دریایی دنیا، یکی از موجوداتی است که در فهرست درمعرض خطر انقراض جهانی اتحادیه جهانی حفاظت قرار گرفته است.
او تشریح می‌کند که شیوه معیشتی سنتی مردم محلی در تغذیه از تخم این لاک پشت در فصولی که لاک پشت مادر برای تخم‌گذاری به ساحل می‌آید، در کنار هجوم روباه‌ها و سگ‌ها و ...در جزیره قشم که محلی مناسب برای تخم‌گذاری این گونه است، موجب فشار بیشتر بر این گونه در سال‌های اخیر بوده است .
وی ادامه داد: با همت بیژن فرهنگ دره شوری و ریس وقت اداره محیط زیست سازمان منطقه آزاد قشم و با همکاری مردم محلی از طریق شورای اسلامی روستای شیب دراز، پروژه حفاظت ازلاک پشت‌های پوزه عقابی در ساحل این روستا و سواحل مجاور (شیب پویی و شیب چوزی)آغاز شد. کمپ اولیه برای جلوگیری از خورده شدن و هدر رفتن تخم‌های این لاک پشت مستقرشد. پس از مدتی بخش کمک‌های تسهیلات محیط زیست جهانی وابسته به بخش عمران سازمان ملل متحد برای حمایت از پروژه به میدان آمد. حفاظت کاملا بر اساس مشارکت مردم محلی و صرفا با نظارت بر کار آنها انجام می‌شود.
آذری درباره‌ی شیوه حفاظت اظهار می‌کند: این شیوه به طور کامل بر اساس رفتار لاک پشت مادر هنگام تخم گذاری شکل می‌گیرد. برای این منظور یک گروه چهارنفر برای شب در نظر گرفته شد. از آنجا که لاک‌پشت مادر بیشتر شب‌ها و هنگام مد دریا (بالاآمدن آب دریا ) به ساحل می‌آید و فرآیند انتخاب محل مناسب، ارزیابی شن مناسب، حفرچاله بزرگ، حفرچاله عمیق ۵۰ سانتیمتری با دهانه کوچک‌ترنسبت به چاله قبلی نزدیک به ۳۰ الی ۴۵ دقیقه طول می‌کشد.
او ادامه می‌دهد: بنابراین افراد گروه هر ۲۰ دقیقه یک بار به گشتزنی در امتداد ساحل می‌پردازند. و با مشاهده رد لاک پشتی که برای تخم گذاری آمده، آرام و بی سر و صدا با مهارت به گوشه‌ای خزیده و منتظر شروع عمیات تخم‌ریزی می‌شوند. با شروع تخم‌گذاری و از آنجا که لاک‌پشت مادر در حالتی شبیه به خلسه قرار می‌گیرد، تیم حفاظتی می‌تواند با نزدیک شدن به لاک پشت، تخم‌های او را از چاله برداشته، جمع‌آوری کرده و برای حفاظت در محیط مناسب‌تر از محل خارج کند. با پایان زمان تخم گذاری که از طریق مشاهده تخم‌های نارس و کوچک می‌توان به آن پی برد و با آگاهی از اینکه لاک‌پشت مادر پس از فرایند تخم گذاری و حین پرکردن چاله خود که نزدیک به ۴۵ دقیقه و گاه تا یک ساعت به طول می‌انجامد، به حالت هوشیاری باز می گردد، گروه ،لاک پشت را تنها گذاشته و به محل دفن مجدد می‌رود.
وی می‌گوید: بعد از این آنهایی که دوست دارند بیرون آمدن بچه‌ها از تخم را ببینند می‌توانند نیمه‌های اردیبهشت به شیب دراز بروند تا باز بچه‌ها در سبد تیم حفاظت در دریا رها شوند. اما با همه این حفاظت تنها یک درصد بچه لاک پشت‌ها به لاک پشت‌های بالغ تبدیل می‌شوند تا ۳۰ سال دیگر برای تخم گذاری به همین منطقه برگردند. اگر زمانی برای دیدن تخم گذاری لاک پشت‌های شیب دراز راهی قشم شدید، انتظار نداشته باشید حتما لاک پشتی ببینید . باید شانس بیاورید و آسمان ابری و بارانی نباشد و ساحل هم آرام باشد.
کد خبر: 52519
آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdcb9sbs.rhb58piuur.html