از بسیاری جهات اکشن را ژانری ناب میدانند. در دهه ۸۰ اکشن به اوج رسید و خشونت و مردانگی جز ذات این فیلمها شدند و اسلحه بازی و خشونت صریح کم کم به مشخصه این فیلمها تبدیل شدند.
اکشن راه درازی را برای رسیدن به این مرحله طی کرده و سیلوستر استالونه و آرنولد شوارتزنگر در سالهای نه چندان دور ستاره های این ژانر بودند و بسیاری از بازیگران با بازی در این فیلمها شناخته می شوند. در یاداشت زیر نگاهی داریم به 10 فیلم برتر این ژانر.
آخرین موهیکانفیلمی حماسی تاریخی آخرین موهیکان به کارگردانی «مایکل مان» به نبرد میان فرانسویان و سرخ پوستان در سال ۱۷۵۷ میلادی میپردازد. این فیلم با اقتباس از رمانی به همین نام اثر «جیمز فنمور کوپر» در سال ۱۹۹۲ ساخته شد.
«دنیل د لوئیس» که چند سال قبل با فیلم «پای چپ من» برنده جایزه اسکار شده بود و سبک غرق شدن در نقش او در یک فیلم هنوز تازگی داشت برای بازی در نقش «هاوک آی» روش زندگی در جنگل، شکار و ماهیگیری، کندن پوست حیوانات و حتی ساختن قایق را آموخت.
گلدفینگرتبهکاری ثروتمند معروف به گلدفینگر به همراه گروهی از هم کیشان بین المللی خود از جمله «پوسی گالور» با طرح نقشهای هوشمندانه قصد سرقت خزانه طلای «فورت ناکس» را دارد. اما سروکله «جیمز باند» مامور ۰۰۷ پیدا میشود و تا جلوی او را بگیرد.
گلدفینگر کمیک استریپی بود که از روزنامه «دیلی اکسپرس» انگلستان اقتباس و به این فیلم تبدیل شد. این اولین فیلم جیمز باندی بود که در تبلیغات تلویزیونی آمریکا معرفی شد و بیشترین تعداد بیننده را داشت. ۴۹ % از کسانی که یک شنبه ۱۷ سپتامبر ۱۹۲۷ آگهی را پای تلویزیون دیدند در کانال ABC فیلم را دنبال کردند. فیلم هنگامی که به نمایش در آمد سریعترین فروش گیشه را در تاریخ آمریکا از آن خود کرد تا جایی که در کتاب رکوردهای گینس هم ثبت شد.
ماجراهای رابین هودداستان رابین هود را همه ما شنیدهایم، مبارزی که دشمن اشراف و حامی فقرا بود. زندگی رابین هود بارها الهامبخش کارگردانان سینما شده از انیمیشنی که دیزنی ساخت و در ایران با آن دوبله فوق العاده به اثری ماندگار تبدیل شد تا آخرین فیلمی که سال با بازی «راسل کرو» ساخته شد.
در ماجراهای رابین هود(۱۹۳۸)، «ارول فلین» بازی کرد در حالی که گزینه اصلی بازی در فیلم «رابرت دونات» بود که به دلیل بیماری انصراف داد. «جیمز کاگنی» هم گزینه بعدی بود که پیش از این فیلم وارنر را ترک کرد و موجب شد ساخت فیلم سه سال به تعویق بیفتد. هنگامی که فیلم روی پرده رفت گرانترین ساخته وانر بود که بیش از ۲ میلیون دلار هزینه و بیشترین تعداد بدلکار را سر صحنه یک فیلم داشت.
جان سختاولین قسمت از مجموعه جان سخت بازی بروس ویلیس در سال ۱۹۸۸ ساخته شد. محوریت فیلم «جان مککلاین» بازرس پلیس نیویورکی است که در هر قسمت خود را درگیر یک حمله تروریستی میبیند.
بروس ویلیس انتخاب هفتم برای بازی در این فیلم بود. «آرنولد شوارتزنگر»، «سیلوستر استالونه»، «برت رینولدز»، «ریچارد گر» و «هریسون فوردم و حتی«مل گیبسون» همه گزینههای بازی در این فیلم قبل از ویلیس بودند. جالبتر اینکه بخش عمده از از فیلم به دلیل تغییرات فیلمنامه در طول فیلم برداری به صورت بداهه ساخته شد.
بولیتستوان بولیت (استیو مک کوئین) کارآگاه پلیس سن فرانسیسکو مأمور محافظت از «جانی راس» عضو سندیکای تبهکاران میشود که قرار است علیه همدستانش شهامت بدهد. «والتر چالمرز» معاون دادستان جاهطلبی که میخواهد با افشای سندیکا به شهرت برسد، بولیت را تهدید میکند که اگر راس بمیرد، او نیز کارش را از دست خواهد داد. در ادامه راس کشته میشود اما بولیت ماجرا را مخفی نگه میدارد تا اینکه به کشف جدیدی میرسد.
در صحنههای تعقیب و گریز «پیتر تیس» کارگردان فیلم سرعتی بین ۸۰-۷۵ مایل بر ساعت میخواست ولی بازیگران به سرعت ۱۱۰ مایل بر ساعت هم رسیدند. گرفتن آن صحنه معروف ۹ دقیقه و ۴۲ ثانیهای فیلم هم هفته طول کشید. «پیتر تیس» شخصا استیو مک کوئین را برای بازی در این فیلم انتخاب کرده بود. آن دو سال قبلش در خیابانهای لندن «سرقت (۱۹۶۷)» را ساخته بودند.
ایندیانا جونز: مهاجمان صندوقچه گمشدهایندیانا جونز (هریسون فورد) باستانشناسی ماجراجوست که در ماجراجویهایش به دنبال بزرگترین گنجهای دنیاست. در مهاجمان صندقچه گمشده که سال ۱۹۸۱ میلادی ساخته شد و ماجراهای آن در سالهای پیش از جنگ جهانی دوم میگذرد ایندی باید صندوق عهد افسانهای را پیش از آنکه دست آلمانها به آن برسد، پیدا کند.
این فیلمها حاصل همکاری «استیون اسپیلبرگم کارگردان آن و «جورج لوکاسم فیلنامهنویسِ دستیار و تهیهکننده آن است. در ابتدا هم قرار بود «سم نیل» نقش ایندی را بازی کند که نشد. او سر انجام همانند ایندی با یک کلاه نمادین در فیلم دیگری از اسپیلبرگ ظاهر شد، «پارک ژوراسیک».
ببر خیزان، اژدهای پنهانداستان دو زن که هر یک در مبارزه کردن شهرتی جهانی دارند. «زی یی» و «یئو» بعد از پشت سر گذاشتن اتفاقات تکان دهندهای، با یکدیگر روبرو میشوند. این فیلم سینمایی محصول مشترک کشورهای چین، هنگ کنگ، تایوان و آمریکا در سال۲۰۰۰ است.
منتقدان سختگیر جشنواره کن با دیدن این فیلم به شدت آن را تشویق کردند. ساخته «آنگ لی» برنده ۴ جایزه اسکار شد و به پرفروشترین فیلم خارجی تاریخ آمریکا تبدیل شد. صحنههای مبارزه فیلم توسط «یون وو پینگ» طراحی شده بود. او سال قبل همین کار را در «ماتریکس» کرده بود که شگفتی مخاطبان را در پی داشت.
مزد ترسماریو، جو، لویجی و بیمبا در ازای دریافت دو هزار دلار برای هر نفر، برای خاموش کردن یک آتش سوزی باید دو کامیون را که حامل نیتروگلیسرین است، از جادهای طولانی و خطرناک عبور دهند.
فیلم برداری این فیلم ۲۷ آگوست ۱۹۵۱ آغاز شد و قرار بود نه هفته طول بکشد. فیلم مشکلات فراوانی در راه تولید داشت. جنوب فرانسه آن هنگام سال بارانی غیر منتظره را نظاره گر بود. وسایل نقلیه عوامل فیلم در گل و لای فرو میرفتند، پای «هنری ژرژ کلوزو» شکست. بودجه ساخت فیلم زیاد شد و تا پایان ماه نوامبر همان سال فقط نیمی از تصاویر گرفته شد و با آمدن زمستان تولید فیلم به مدت شش ماه به تعویق افتاد و در نهایت در تابستان ۱۹۵۲ به پایان رسید. فیلم اولین فیلمی شد که نخل طلای کن و خرس طلای برلین را از خود کرد.
رهایی «لوییس (رینولدز)» به اتفاق سه تن از دوستانش، «ادا (وویت)»، «بابی (بیتی)» و «درو (کاکس)» به دهکدهای کوهستانی سفر میکنند تا مسیر یک رودخانه وحشی را طی کنند.
برادران وارنر ابتدا «رومن پولانسکی» را برای این فیلم در نظر گرفته بود اما نویسنده رمانی که فیلم با اقتباس از آن ساخته شد «سام پکین پا» را میخواست. بالاخره کارگردانی فیلم به «جان بورمن» رسید. «جان وویت» و «برت رینولدز» هم جای «لی ماروین» و «مارلون براندو» گزینههای ابتدایی بازی در این فیلم را گرفتند.
شمال از شمال غربی«راجر تورنهیل(گری گرانت)» مردی تحصیل کرده و در کار تبلیغات است. او در اتفاقاتی ناخوداگاه خود را میان یک ماجرای جاسوسی مییابد. راجر که حالا بجای یک جاسوس بین المللی اشتباه گرفته شده است، ناگهان زندگی آرام خود را دگرگون میبیند. در ادامه زنی وارد ماجرا میشود که قصد کمک به او را دارد.
«جیمز استیوارت» بسیار علاقهمند بود تا در این فیلم بازی کند و از هیچکاک خواست نقش تورنهیل را به او بدهد. اما هیچکاک گفت فیلم قبلیاش «سرگیجه» به این دلیل موفق نبود که استیوارت زیادی پیر به نظر میرسید. مترو گلدن مایر «کرگوری پک» را برای نقش میخواست اما هیچکاک «کری گرانت» را پیشنهاد کرد که از قضا ۴ سال هم از استیوارت بزرگتر بود.
ی/پ