هنر نیوز - بررسی بخش دوم ضرورت وجود قهرمان در سینما

هفت در یکی از آخرین برنامه های خود در اسفندماه 93 میزبان سعید آقا خانی و میزگردی در خصوص ضرورت وجود قهرمان در سینما ایران با حضور چهار تن از صاحب نظران سینما بود.

به گزارش هنرنیوز و به نقل از روابط عمومي هفت، در برنامه شب گذشته هفت محمود گبرلو به نظریه پردازی های مختلف در خصوص سینما اشاره داشت و تاکید کرد در این باره نباید از واقع بینی دور شد و جناحی و حزبی به تحلیل آن پرداخت.

اما برنامه هفت در آغازین لحظات خود میزبان تلفنی تهیه کنندگان دو فیلم تمشک و گورداله و عمه غولی بود.
در این گفت وگوی تلفنی ساسان سالور تهیه کننده فیلم تمشک از مجری برنامه خواستار شد لنز دوربین را به سمت سینمای مستقل تنظیم کنند و ادامه داد: به عنوان سینمای مستقل نیاز به حمایت شما به عنوان یک رسانه داریم.

وی گفت: شرایط مناسبی به لحاظ اکران برای فیلم تمشک و فیلم لامپ ۱۰۰ که در این زمان روی پرده رفته، نداریم و در چنین وضعی نیز قرار بر اکران فیلم های نوروزی از ۲۰ اسفند هستیم در حالی که ما ۴ هفته قرار داد داریم و بعد از آن باید کف فروش را برای ماندن روی پرده بررسی کرد و فیلم من تازه در حال پا گرفتن است.

در ادامه نادره ترکمان،تهیه کننده و کارگردان فیلم گورداله و عمه غولی روی خط هفت حاضر شد و گفت: برای شرایط اکرانی که به وجود آمده است متاسف هستم. شیوه اکران پشت سر هم بدون حجم قابل تصور فیلم ها که در طول سال اکران نمی شوند و بعد همه با هم اکران می شوند که بعد هم به مناسبت های مختلف بر خورد می کند.

وی ادامه داد: زمانی که من به شورای اکران رفتم به من اطمینان خاطر داده شد که در اوایل بهمن هیچ فیلم کودک دیگری همراه با این فیلم اکران نشود در حالی که این اتفاق نیفتاد. به هر صورت سیاست گذاری اکران با این شیوه، تنها سوزاندن فیلم است.

در سکانس دیگری از برنامه هفت سعید آقا خانی، برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد از جشنواره سی وسوم فیلم فجر بر صندلی مهمان هفت قرار گرفت و درخصوص کارهای خود توضیح داد.

وی در این گفت وگو با بیان اینکه جشنواره سی وسوم اولین حضور من در جشنواره برای دیدن فیلم ها و البته کاندید شدن بود گفت: خیلی خوشحال بودم که در جشنواره امسال فجر حضور پیدا کرده بودم و در جریان پروژه خداحافظی طولانی نیز اگرچه هیچ مشکلی وجود نداشت اما مدام فکر می کردم که ممکن است کار خوب نشود تا اینکه در مرحله رنگ فیلم حضور داشتم و فیلم دیدم و احساس کردم که این گونه نیست.

آقاخانی در پاسخ به اینکه در کار کمدی چه مسیری را در پی گرفته است گفت: در سینما و تلویزیون نمی شود برای کار طراحی کرد. چرا که اتفاقاتی که در این حوزه می افتد خیلی غیر قابل پیش بینی است. درس خواندن و آموزش و موارد دیگر تنها یک درصد است و شانس ۹۹ درصد در این حیطه دخیل است و باید در این کار شانس داشته باشید. چرا که افراد بسیاری را می شناسم که خلاقیت داشته اند اما شانس به آنها رو نکرده است.

این بازیگربا بیان اینکه برای خلق رفتار کمدی فکر نمی کنم افزود: در وجودم کاراکتری کمدی شکل گرفته است و زمانی که قرار است کار کمدی داشته باشم شخصیت و کاراکتر را با وجودم میکس می کنم و به کارکتر طنز فکر می کنم و سعی می کنم شخصیتش را درک کنم و البته در این میان فضای سر صحنه نیز بسیار مهم است و خیلی به بازی کمدی کمک می کند. به هر صورت همیشه سعی کرده ام کمدی را جدی بازی کنم و سمت کمدی ها شخصیت نروم.

در میان صحبت های سعید آقاخانی، مصطفی کیایی روی خط هفت حاضر شد و به بیان صحبت هایی در خصوص همکاری و دوستی به آقا خانی پرداخت.

در ادامه کارگردان لامپ ۱۰۰ در بخش دیگری از صحبت های خود بیان کرد: در فیلم لامپ ۱۰۰ نیز در ابتدا می خواستم طنز بازی کنم اما بعد به این نتیجه رسیدم که میزان تاثیرگذاری را نخواهد داشت و بازی محسن تابنده در این اثر نیز به هر حال بازیگران کمدی دقیق تر و موشکافانه تر بازی می کنند و نگاهشان به اطراف دقیق تر است.

در بخش دیگری از گفت وگو با سعید آقاخانی، احسان دلاویز، تهیه کننده فیلم لامپ ۱۰۰ روی خط هفت آمد و ضمن گلایه از وضعیت بد اکران گفت: من تا کاری دغدغه ام نباشد به سراغ آن نمی روم و لامپ ۱۰۰ دغدغه من بوده است.

در ادامه صحبت های تهیه کنندگان برخی از فیلم های در حال اکران، غلامرضا فرجی، سخنگوی شورای صنفی نمایش مهمان تلفنی هفت شد و توضیح داد: شورای صنفی هیچ گونه دخالتی در اکران هیچ کدام یک از آثار ندارد و اکران حال حاضر نیز بر حسب قرار دادی که به شورای صنفی نمایش ارائه می شود اعلام شده است.

فیلم هایی که اکران آنها در این زمان اتفاق افتاده است می دانستند که شرایط چگونه است و البته بر اساس آنچه اعلام شده است فیلم ها می توانند در صورتی رسیدن به حد نصاب کف فروش با وجود آمدن فیلم های اکران نوروزی همچنان روی پرده اکران باقی بمانند.

اما بخش دوم بررسی ضرورت وجود قهرمان در سینمای ایران سکانس دیگر برنامه هفت بود که با حضور مسعود ده نمکی، جمال ساداتیان، عبدالحسن برزیده و رضا درستکار به آن پرداخته شد.

مسعود ده نمکی در این برنامه بیان کرد: بحران مخاطب سینما هیچ ربطی به قهرمان ندارد بلکه آسیب شناسی جدی تری باید در این خصوص صورت گیرد. از طرفی نمی توانیم سینمای ایران را متهم به ندانستن کنیم. چرا که ما جز ده کشور جهان هستیم که سینما داریم. بنابراین این سینما را اینقدر تحقیر نکنید که ما بلد نیستیم. حتما بلد بوده اند که الان جز ده کشوری هستیم که سینما دار هستند. اما باید در فضای دیجیتال نیز در پی مخاطب جهانی باشیم. تهدیدی که امروز از انقلاب و رسانه ما احساس می شود از ناو ها و جنگنده ها بیشتر است چرا که افکار عمومی تحت تاثیر آن قرار می گیرد و آنچه که تاثیر گذار است سینما است که حرف جدیدی در جهان دارد. در یک جایی از این سینما به هر صورت تخیل و شخصیت سازی که صورت می گیرد از پرداختن به شخصیت های عینی بهتر جواب می دهد وما احتیاج داریم به قهرمان هایی که زیر خاکی هم نیستند.

وی در بخش دیگری از صحبت های خود با بیان اینکه قهرمان و شخصیت چیزی جدا از فیلمنامه نیست اظهار کرد: وظیفه سینما این است که قهرمان ها را به الگو تبدیل کندو این نیز به هنر فیلمسازی ما بر می گردد.

جمال ساداتیان در ادامه بیان کرد: اگر به ادبیات و قصه های کهنی که وجود دارد نگاهی بیندازیم متوجه می شویم که قهرمان های ما را حجیم و بزرگ ترسیم کرده اند که به اسطوره شباهت بیشتری دارد تا به قهرمان.

بنابراین مشخص است که در آن زمان هم مخاطب حتما قهرمان می خواسته است که چنین قصه هایی شکل گرفته است. ما حتی زمانی که به قصص قرآنی نگاه می کنیم نیز متوجه وجود قهرمان هستیم.

وی گفت: جامعه ای که آرمان داشته باشد برای اجرای آرمان هایش نیاز به قهرمان دارد و اگر بخواهیم شرایط اجتماعی جامعه را ترسیم کنیم از دل این شرایط حادثه خیز قهرمان می تواند به وجود آید اما چرا به ان نمی پردازیم. فیلم ارغوان را در نظر می گیرم بنابراین وقتی آن سرنوشت بر فیلم حادث می شود و به قدری اما و اگر بالای سر آن می رود که در نهایت برای من یک خود سانسوری ایجاد می شود و من نوعی کار بعد خود را با چه جسارتی بسازم. پس باید اجازه آزمون و خطا به فیلسماز داده شود.

این تهیه کننده گفت: قهرمان باید از جنس جامعه و مردم باشد. در غیر این صورت برای مردم و جامعه قابل باور نیست. بنابراین در ساخت یک اثر اگر زشت و زیبا را با هم ترسیم کنیم قابل باور خواهد بود. دفاع مقدس را گاه به قدری آسمانی ترسیم کرده ایم که در یک جاهایی خود را نشان می دهد و مخاطب از آن فاصله می گیرد.

در بخش دیگری از این میزگرد عبدالحسن برزیده با بیان اینکه قهرمان فرزند زمانه خودش است در بیان دیدگاه خود گفت: ما می توانیم دو تعریف از قهرمان داشته باشیم. تعریف عام از قهرمان به این معنی که است که ویژگی های قهرمانی همان قدر در نقطه ای از جهان که در ایران جذاب است و کارهایی می کند که هر انسانی با علاقه وویژگی های آن را د ارد اما گاه گسترده است. در این حالت گاه یک حیوان هم می تواند قهرمان باشد. اما در بخش دوم تعریف قهرمان، قهرمانان بومی هستند که از دل آثار ادبی و اسطوره های یک کشور بیرون می آیند و به قدری جذاب است که در بحث داستان کربلا قهرمان هایی داریم ما در دوران کودکی خود قسم راستمان حضرت ابولفضل بود قسمی که شاید از قسم خدا هم به نوعی بالاتر بود.

رضا درستکار از دیگر افراد حاضر در استودیو هفت بود که در خصوص لزوم وجود قهرمان در سینما بیان کرد: سینما عمدتا بازتاب است و این چیزی است که در حال رخ دادن است و مربوط به سیر تحول اندیشه و انقلاب اطلاعاتی است که قهرمان را در سینما بی مصرف کرده است که با وجود کنشگری جمعی، قهرمان پروری نوعی امل بازی و توهین به شعور بیننده است و با این اوصاف بخشی از سینمای آمریکا با به وجود آوردن شخصیت های خیالی چون بت من و مرد عنکبوتی خنده دار است و برای همین است که به آن سینمای رویاپرداز گفته می شود.

وی ادامه داد: قهرمان عینی بازتاب شرایط ما است و قهرمان های عینی دوران معاصر قهرمان های ما در دوران جنگ و بچه هایی هستند که هیچ کدام از خصوصیات قهرمانان پیشین ما را ندارند اما نکته ای که دارند این است که جوانی، مال، خانواده و بسیاری چیز های دیگر را برای رسیدن به اهداف مهم ایثار میکنند. اما سینمای ایران از کجا باید قهرمان داشته باشد. دنیا و سینما تغییر پیدا کرده است.

این منتقد افزود: جشنواره فجر در برخی موارد در تاریخ سینمای ایران بی نظیر بوده و بحث مزخرف قصه را نمی کنم که یعنی چی که این اثر قصه ندارد. قصه تمام شده است.به هر صورت در سینمای ایران در سال هایی که فردین و سعید راد قهرمان بودند تمام شده است و به اعتقاد من این بحث قهرمان حتی قبل از انقلاب تمام شده بود.