احساس می‌کنم در ساخت مجموعه های طنزمان نسبت به دهه‌های قبل پیشرفت قابل توجهی نداشته ایم. در انتخاب کار‌های طنزی که از طرف دوستان به بنده پیشنهاد می‌شود به شدت سخت گیر هستم. اگر هم نگاهی به کارنامه هنری بنده بیاندازید متوجه خواهید شد که در کار‌های طنزی که به ایفای نقش پرداختم مورد استقبال مخاطب قرار گرفته است و جزو پربیننده‌ترین برنامه‌های پخش شده در زمان نمایشش شده است و به نظرم به نسبت کار‌های طنز دیگری که پخش شده از ساختار خوبی برخوردار بوده است مانند مجموعه «شمس العماره» و «دود کش».

خود شما چقدر در انتخاب کار‌‌هایتان حساسیت به خرج می‌دهید؟ چه چیز‌هایی برای شما برای انتخاب فیلم نامه ملاک است؟
در انتخاب کار‌هایم خیلی از مسائل را در نظرم می‌گیرم. ابتدا نویسنده متن و نوع کار و شیوه پرداخت کاراکتر‌ها در متن فیلم نامه بسیار برایم اهمیت دارد. در مرحله بعد دقت می‌کنم که کارگردان کار کیست و چه کارنامه کاری دارد و هدفش از ساخت این کار چیست تا بتوانیم با هم همدل شویم و کاری را در شان مخاطبانمان انجام دهیم. بخشی از کار در جلوی دوربین است و آنچه در آنجا رخ می‌دهد نشان دهنده گروهی است که در پشت صحنه فعالیت می‌کنند. کار گردان درجه یک متن در جه یک راکار می‌کند و متن درجه یک بازیگر درجه یک راصدا می‌زند. این چرخه حرفه‌ای در تولید یک کار حرفه‌ای است. من فکر می‌کنم شناسنامه کاری‌ام پاسخ گوی این سوال شما باشد. من به قدری در انتخاب‌هایم حساس هستم که به طور مثال پنجاه تا کار را رد می‌کنم تا یکی را قبول کنم. در حال حاضر با وضعیت فیلم نامه‌های پیشنهادی مثل بنز کار رد می‌کنم.

بعد از مجموعه «دودکش» که به عنوان یک کار طنز موفق عمل کرده بود به شما کارهای دیگری پیشنهاد شد؟
بعد از مجموعه تلویزیونی «دودکش» که طنز بسیار خوبی داشت و با استقبال خوب مخاطبین روبرو شده بود کار‌های زیادی در این حوزه به من پیشنهاد شد اما من در هیچ کدام را قبول نکردم چون با معیار‌هایم هم خوانی نداشتند ولی در چند کار ملودرام بازی کردم. می‌دانید وقتی مردم از من کار‌های قابل قبولی را ببینند درنتیجه اعتمادشان به بازیگر زیاد می‌شود ما نباید این اعتماد را خدشه دار کنیم. اصولاً بیننده گان به خاطر بازیگر مورد علاقه‌شان سریالی را نگاه می‌کنند اما وقتی با دیدن سریال ذهنشان نسبت به بازیگر و عوامل خراب شود این بزرگتری لطمه برای همه و به ویژه بازیگری است که مخاطب از او انتظاراتی را داشته است. در هنگام انتخاب شرایط زیادی را باید در نظر گرفت.

در این شرایطی که می‌گویید باید در نظر گرفت چقدر دست مزد اهمیت دارد؟
شما اگر دستمزد بازیگران ما را با بازیگران ترک که همسایه ما هستند مقایسه کنید متوجه خواهید شد که بازیگران ما مجانی بازی می‌کنند. اینکه دارم این موضوع را عنوان می‌کنم به این دلیل است،پیشنهاد بازی در یک سریال ترکیه ای را داشتم اما به دلیل مسائل ممیزی ترجیح دادم که این کار را نپذیرم. ما در فوتبال لژیونر داریم که می‌روند در تیم‌های باشگاهی بازی می‌کنند و فوتبال ایران را به جهان معرفی می‌کنند ما هم می‌توانیم در بازیگریمان این را داشته باشیم اما به گونه‌ای رفتار شده است که برای خودمان از این قضیه یک تابو سیاه ساخته‌ایم.

مدتی است که در باره گرفتن دست مزد بازیگران اظهار نظر‌هایی می‌شود و تهیه کنندگان اعتراض‌هایی دارند نظر شما در این رابطه چیست؟
مخاطبان عام خیلی از مسائل را نمی‌دانند وقتی دست مزد بازیگری با یک رفتار غیر حرفه‌ای اعلام می‌شود اذهان عمومی را به اشتباه می‌اندازد. ابتدا باید دید که چه قدر این ارقام اعلام شده صحت دارد چقدر ار آن را بازیگر گرفته است اصولاً هم قسط آخر که همانند مهریه خانم‌ها می‌ماند که می‌گویند کی داده کی گرفته است. جدای از این بحث‌ها مردم و بسیاری از همین دوستان که نگاه انتقادی به دست مزد بازیگران دارند باید بینند که مثلاً امیر حسین رستمی از کجا شروع کرده مطمئناً از آنجایی نیست که او را دیده‌اند.

ممکن بود این اتفاق برای امیر حسین رستمی نیافتد وتمام تلاشش به نتیجه نرسد،آیا این ریسک است؟
بعضی افراد این طرف ماجرا را نگاه نمی‌کنند که فلانی چقدر زحمت کشیده جوانی‌اش را گذاشته در چه تعداد کاری کولی داده است چه بسیار ریسک‌هایی که نکرده است و امکان دارد به جایگاهی که برایش تلاش می‌کند نرسد. باید خیلی چیز‌ها دست به دست هم بدهد تا شما در این حرفه اصطلاحاً گل بزنید شانس هم یکی از پله‌هایی است که در این مسیر سخت باید برای فرد اتفاق بیافتد. این‌ها همه مسائلی است که باید مورد توجه قرار بگیرد بازیگر را از آنجایی که ترکانده است نباید دید.

برخی بازیگران که پول ساز هستند حقشان هم است که دستمزد حقیقی یک ستاره را بگیرند اما آیا ما درز سینمایمان ستاره داریم؟
ما در همه جای دنیا ستاره داریم مگر می‌شود ستاره وجود نداشته باشد. اما در این شرایط از دست ستاره‌های سینما هم کاری بر نمی‌آید چون سینمای ما ورشکسته است. سینمای ایران هم ستاره دارد مگر می‌شود که ما در حال حاضر رضا عطاران را یک ستاره ندانیم شخصیت‌های کارتونی ما مانند کلاه قرمزی که مخاطب را به سینما می‌کشاند ستاره هستند. محمد رضا گلزار در سال‌های پیش که پر کار‌تر بود پول کمی به سینما تزریق نکرده است. این‌ها را نباید نادیده گرفت.
اما خبار‌ها شده که ستاره‌ها در فیلمی حضور داشته‌اند و آن فیلم فروش خوبی نداشته است. به این مسئله نمی‌شود انتقاد کرد؟
ممکن است ستاره در فیلمی حضور داشته باشد اما خیلی نفروشد باید متوجه باشیم اینکه ستاره بخشی از مخاطبان را به سینما می‌کشاند سایر مسائل هم به اندازه خودشان مهم هستند. در شرایطی که در فیلمی هیچ چیز در جایگاه خودش قرار ندارد ستاره نمی‌تواند معجزه کند.

به نظر شما در سینما تعریف ستاره با بازیگر متفاوت است؟
بله بازیگر با ستاره تفاوت‌هایی دارد الزاماً ممکن است ستاره بازیگر نباشد و بیننده صرفاً برای دیدن خود او به سینما می‌رود و از آنطرف بازیگر هم ممکن است ستاره نباشد اما تکنیک‌های بازی را بشناسد و بر آن‌ها تسلط داشته باشد. اما باید این را بگوییم که عده‌ای هستند که هم ستاره‌اند و هم بازیگر درهالیوود آل پاچینو هم چین شرایطی را دارد که هم بازیگر بسیار توانمندی است که چند جایز اسکار در کارنامه هنری‌اش دارد وهم مخاطب رابه سینما می‌کشاند و رقم دست مزدش در حد ستاره‌ها است.
گفتگو: علی اکبر دهبان

هنر نیوز