گفتگوی هنرنیوز با حمیدرضا شکارسری؛

ایجازنویسی در ادبیات امروز واکنشی به پیچیده نویسی دهه هفتاد است

10 شهريور 1393 ساعت 12:12

حمیدرضا شکارسری، شاعر و منتقد ادبی گفت: فیس‌بوک و فضاهای مجازی در هر صورت فضاهای مثبتی هستند حتی اگر آنها را در حد اطلاع رسانی روزانه بدانیم نیز باز فضاهای مثبتی باید ارزیابی شوند.

شکارسری در گفتگو با خبرنگار گروه کتاب و ادبیات هنرنیوز درباره جریان های ادبی در فیسبوک و اعتبار نقد ادبی در این شبکه اجتماعی اظهار داشت: از اقتضائات مهم فضاهای مجازی همچون فیس‌بوک اطلاع‌رسانی و هماهنگی گروهی است؛ به عبارت دیگر استفاده‌ای که از این فضا می‌شود این است که برای هر مسئله‌ای اطلاعاتی به هم بدهند و با هم هماهنگی های لازم را انجام بدهند، لذا طبعا این فضا، فضای کسب دانش نیست بلکه فضای کسب اطلاعات روزمره است.
 
وی با بیان این مطلب افزود: بهتر است بگوییم فضای شبکه‌های مجازی اجتماعی برای اطلاع‌رسانی های جمعی به وجود آمده است اما طبعا وقتی یک فضا به وجود می‌آید، رشد می کند و سپس جایگاهی برای خود در بین کاربرانش پیدا می‌کند انتظارات بیشتری از این فضا می رود؛ البته در فضاهای مجازی ادب و هنر از قالب اطلاع رسانی روزمره فراتر می رود و به فضای عالمانه تری نزدیک می شود لیکن به گمان من در کشور ما اساسا ذات فضای مجازی یک ذات دانش محور نمی تواند باشد. 

وی در بیان دلایل این موضوع، توضیح داد: دسترسی و سهولت استفاده از اینترنت در کشور ما نسبت به کشورهای غربی بسیار بسیار دشوارتر است، بنابراین فضای اینترنت در ایران بیشتر یک فضای توریستی است که همینکه شما وارد آن می شوید و دسته ای از اطلاعات روزمره را به دست می آورید ناچار به سرعت مجبور می شوید که از آن خارج شوید بنابراین انتظار اینکه در این فضا، ما یک فضای جدی ادبی، یک فضای نقد ادبی علمی را شاهد باشیم بسیار اندک است یا می شود اینطور گفت که در حال حاضر در کشوری مثل ایران، چنین انتظاری به گمان من انتظار زیادی است. 

شکارسری با تاکید بر اینکه فضاهای مجازی و فیس بوک دارای قابلیت ها و امتیازهای مثبت بسیاری هستند، بیان کرد: از این موضوع نباید گذشت که به هرحال در این فضا جمعی از اهالی قلم و شاعرانی هستند که از این فضا استفاده های جدی به عمل می‌آورند ولی تعداد این استفاده های جدی به گمان من اینقدر نیست که بتواند این فضای مجازی را بیش از جایگاه اصلی‌اش نمود بدهد. وانگهی ما در این فضا با توجه به شرایط اینترنت در ایران و شرایط فرهنگی در کشور، نمی توانیم انتظار یک فضای جدی ادبی و نقد ادبی داشته باشیم اما در عین حال همیشه منتقدان و شاعرانی هستند که از این فضا استفاده بهینه به عمل می آورند. 

وی با ارزیابی مثبت از فضای شبکه های اجتماعی مجازی، تصریح کرد: فیس‌بوک و فضاهای مجازی در هر صورت فضاهای مثبتی هستند حتی اگر آنها را در حد اطلاع رسانی روزانه بدانیم نیز باز فضاهای مثبتی باید ارزیابی شوند. 

این منتقد ادبی با اشاره به نهضت ایجاز در فضای ادبی در چند سال اخیر، گفت: فضاهای مجازی ما در حوزه ادبیات فضاهایی به شدت متکی بر ایجاز و عبور سریع است؛ در حال حاضر این فضا تاثیر زیادی بر شعر ایران گذاشته است و به نوعی سرنوشت ادبیات ما را تحت تاثیر قرار داده است؛ خود من از طرفداران جریان ساده نویسی و کوتاه نویسی هستم و نمود مستقیم ادبیات بر پایه ایجاز در فضای مجازی و فیس بوک به شدت مشهود است. 

وی افزود: در هر صورت از آسیب‌شناسی این فضا نباید بگذریم؛ این فضا فقط در اختیار ادبیات جدی روزگار ما نیست، چه بخواهیم نخواهیم عمومی است، این عمومیتی که در این فضاها وجود دارد، ساده نویسی و کوتاه نویسی را بیشتر ترویج می دهد و این فضاها را به سمت ساده‌گیری و ساده‌انگاری ادبی پیش می برد و از این جهت این مسئله باید به شدت مورد توجه قرار گیرد لذا این فضا به ارزیابی جدی نیاز دارد و اینکه باید تاثیرات نهضت کوتاه نویسی را بر ادبیات بررسی شود هرچند به گمان من این یک واکنش جدی در برابر پیچیده نویسی جریان های ادبی در دهه هفتاد است. 

شکارسری با بیان این مطلب که این ایجاز نویسی، کوتاه نویسی و ساده نویسی مسئله ساده ای نیست، گفت: بنابراین تاثیر فضاهای مجازی در کمک به این جریان یک تاثیر بسیار بسیار تاریخ ساز و مهم است که نمی توان به سادگی از آن گذشت اما در عین حال جریان مشابه نویسی، جریانی که در بدترین وضعیت به سرقت های پیاپی ادبی منتهی می شود یک خطر جدی در این فضا است؛ لذا ما باید بپذیریم که ما در یک فضایی به سر می بریم که توجه به ادبیات یک توجه بسیار بسیار پر دامنه است و اساسا در سی سال بعد از انقلاب چنین شده است، توجه به ادبیات تنها توجه یک قشر مصلح فرهیخته و روشنفکر در جامعه نیست بلکه همه به سمت ادبیات تمایل پیدا کرده‌اند که این موضوع به جریان مشابه نویسی تا حدی دامن می زند و با این حال این موضوع بعد از انقلاب اسلامی اساسا یک خطر همیشگی بوده است و صرفا خاص فضاهای مجازی نیست.

کد خبر: 74713

آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdcbfzbz.rhba8piuur.html