هنر نیوز - دولت از صنایع دستی حمایت ویژه کند

یک هنرمند نمدمال گفت: صنعتگران آدم‌های کم توقعی هستند شاید برای همین هیچ کس به فکر آنها نیست.

یحیی شاه نظری توانسته رتبه برتر نشان مرغوبیت صنایع دستی شمال کشور از ۱۰۸ اثر استانهای شمالی را دریافت کند. همچنین او نشان اصالت یونسکو را نیز دریافت کرده است.

او می‌گوید: متولد ۱۳۱۵ هستم. ۷۷ سال سن دارم و از ۱۰ سالگی به این کار مشغولم. ۵ نسل ما نمد مال بودند و نمدمالی جزو جدانشدنی زندگی من است.

نمدمالی چگونه انجام می شود؟

ابتدا پشم را از دامداران می‌خریم، اگر نشسته باشد در آب رودخانه می‌شوییم، بعد در آفتاب پهن می‌کنیم تا خشک شود. پشم‌هایی با رنگ‌های مختلف از سفید، سیاه و کبود را جدا می‌کنیم. بعد با دستگاه موتوری کمان، پنبه را می‌زنیم و بعد سپس آن را پهن می‌کنیم و هر نقشی که بخواهیم می‌زنیم. بعد پشم حلاجی را روی آن می‌ریزیم سپس آب جوش را می‌ریزیم و می‌پیچیم دور چوب قالب تا ریسمان شود.به مدت دو ساعت پا می‌زنیم وقتی از پرده بیرون آمد یکبار دیگر این کار را طی دو ساعت دیگر انجام می‌دهیم. بعد از یک ساعت همراه سه نفر دیگر آن را مالش می‌دهیم هر نمد۱.۵ متری با سه نفر را می‌خواهد.

قیمت یک نمد ۲ متری چقدر است؟

۱۰۰ تا ۱۲۰ هزار تومان.

نمد در کجا مصرف دارد؟

نمد به عنوان نوعی فرش برای ، کمر درد، پادرد ، رماتیسم کاربرد دارد. پشم خالص است و مواد ندارد. نمد هنگامی که خشک شود رطوبت را جذب نمی کند و از تبادل گرما نیز جلوگیری می‌کند. قدیم بیشتر خانه‌ها نمد استفاده می‌کردند اما بعدها با آمدن موکت و فرش ماشینی کنار گذاشته شد.
نمد در تابستان خنک و در زمستان گرم است، بنابراین باعث عرق کردن نمی‌شود و همواره دمای بدن را حفظ می کند که این ویژگی برای افرادی که دچار درد مفاصل هستند بسیار حائز اهمیت است.

مشکلات غیر مالی چیست ؟

نمد از زمان حضرت سلیمان به این طرف وجود داشت. الان دیگر از بین می رود .کسی هم هست که از آن استقبال کند. این آقایان هم که ما را نمایشگاه می‌آورند خودشان اقدام به تأسیس محلی برای فروش نمی‌کنند. حداقل این هنر را آموزش دهیم تا باقی بماند. نمد مالی در حال از بین رفتن است .
مشکلات بیمه‌ای و عدم پوشش و حمایت صنعتگران نمد مال از دیگر مشکلات این صنعت است.

چرا از صنعت نمد به خوبی استقبال نمی‌شود؟

به دلیل تغییر سبک زندگی، مردم کمتر از نمد استفاده می‌کنند به خاطر فروش کم و به دنبال آن کمبود درآمد بیشتر نمدمالان به شغل‌های دیگر روی آوردند.

صنعت و ابزار نمد مالی بسيار ساده است اما تهیه و تولید آن سخت و طاقت‌فرساست برای همین مردم كمتر به اين صنعت روی می‌آورند.

از دیگر دلایل عدم استقبال از صنعت نمد مالی، تماس دایمی با نم و رطوبت و به دنبال آن ایجاد بیماری‌های مفصلی، رماتیسم و آسم است.

چند نمد مال در رامسر وجود دارد؟

رامسر زمانی۸۰ نمدمال داشت با ۲۷ دستگاه نمد مالی و کارگاه که دو نفر یا سه نفر در آنجا کار می‌کردند اما اکنون ۵-۴ دستگاه یک نفره باقی مانده است. نمد مالی به شدت افت کرده است.

نمدهایتان را صادر هم می‌کنید؟

بله. من به کمک یکی از دوستان حدود ۱۰ سال برای نیویورک نمد می‌فرستادم که هر کدام را ۱۰۰۰ دلار فروخت. یا به کمک یک پزشک حدود ۲۸۰ نمد به آلمان، انگلستان و دانمارک فرستادم. من این شانس را داشتم که این آدمها مرا ببینند و از کار من استقبال کنند. بعد هم دولت ایران ما را به نمایشگاه ببرد اما برای همه این فرصت پیش نمی‌یاید.

هنرمند و صنعتگر نیازمند این حمایت است که برایش در کشورهای دیگر غرفه بگیرند. اندکی او را حمایت کنند و تسهیلات به او بدهند. پس از چند سال که توانست خودش بازاریابی کند تسهیلات تعلق گرفته به او را حذف کنند . به نظر من بیشتر مشکل ما صنعتگران این است که توانایی ارایه کارهایمان را به کشورهای دیگر نداریم چون توان مالی، آگاهی و تحصیلات آن را نداریم. دولت هم آن طور که باید حمایت نمی‌کند.

چند شاگرد دارید؟

همیشه ۲-۳ نفر بودند. پس از پدرم همیشه استاد کار بودم .هرچند پسرهایم اکنون با من هستند اما چون نیروی انسانی، مواد اولیه و دخل و خرج زندگی گران شده کفاف نمی‌دهد و نمی‌توانم کارگر بگیرم .دولت هم وام کم بهره نمی‌دهد. به ما که اصلا نمی‌دهند چون سن من بالاست. این هم حمایت از هنرمند و صنعتگر پیشکسوت!

بیمه هستید ؟
خیر

چرا؟
برای این که سنم بالا است .

در نمایشگاه های خارجی استقبال از نمد چگونه بود؟

در ترکمنستان در حدود ۲۰ روز نمد مالی کردم. برای آلمان و دانمارک دولت گفت بردنتان با ما اما پول غرفه را خودتان بدهید که وسعمان نمی‌رسید. اگر مثل نمایشگاه تهران که ۹ بار آمدیم، دولت تقبل می‌کرد در آن نمایش‌گاه ها هم حضور پیدا می‌کردیم خوب بود این را فقط برای خودم نمی گویم ما صنعتگریم نه تاجر وسعمان نمی رسید این طور هزینه کنیم اگر داشتیم حتما این کار را می کردیم.

در نمایشگاه‌های داخلی هم دو بار در یادگار امام، یکبار در مصلا، تبریز ،همدان ،اراک ،اصفهان ،بابل، ۲ بار کاروانسرای خانات و... شرکت کردم.

برگزاری نمایشگاه در مصلا بهتر است یا نمایشگاه بین المللی ؟

در مصلا،چون نمایشگاه بین المللی دور است و کسی متوجه نمی شود و بنابراین استقبال هم کم است. هرچه به مرکز نزدیکتر راه‌های دسترسی آسان‌تر خواهد بود.

عکس کتاب فنی و حرفه‌ای سوم راهنمایی شما را در حال نمدمالی نشان می‌دهد چه حسی دارید؟
خدا را شکر می‌کنم که روزی حلال در می آورم. هنری بلدم و سعی کردم آن را به دیگران بیاموزم. دوست دارم دانش‌آموزان ایران با دیدن عکس من و همه صنعتگران به یاد کار و تلاش و آبادانی بیفتند. به یاد این که ما کشوری هستیم که هنرمند و صنعتگر زیاد دارد.

دوست دارم دولتمردان هم با دیدن عکس‌های هنرمندان و صنعتگران یادشان بیاید که با ما همکاری کنند.بودجه ویژه‌ای برای آموزش و احیا و بازاریابی بگذارند تا صنایع دستی ایران از دست نرود.

من نزدیک ۸۰ سال سن دارم چهار ماه از سال را در جواهرده و هشت ماه دیگر را در رامسر ساکنم اما از شش صبح تا ۹ شب کار می‌کنم نه من بلکه همه صنعتگران این گونه زندگی می‌کنند. ما آدم‌های کم توقعی هستیم و شاید به همین دلیل هیچ کس به فکر ما نیست.