هنر نیوز - حضور گردشگر به اندازه حضور بی‌رویه دام به منطقه لار آسیب نمی زند

حضور گردشگر به اندازه حضور بی‌رویه دام به منطقه لار آسیب نمی زند

یک فعال اکوتوریسم علت مخالفت عشایر با حضور گردشگر را تمایل عشایر به ماهیگیری و شکار غیر مجاز می‌داند.

به گزارش هنرنیوز، منطقه حفاظت شده لار با آب و هوای دلپذیر و مناظر زیبا در دامنه جنوبی رشته كوه‌های البرز بين استان‌های تهران و مازندران در۷۰ كيلومتری شمال شرقی تهران واقع شده است. این منطقه در سال ۵۴ به پارك ملی تبديل شده و از سال ۶۱ طبق مصوبه شورای عالی حفاظت محيط زيست به عنوان منطقه حفاظت شده اداره می شود. دریاچه ۲۰ كيلومتری لار يكی از مراکز تفریحی این منطقه است و هر ساله تعداد زیادی از مردم برای ماهی‌گیری، طبیعت‏‌گردی، و تفریح به پارک ملی لار می‏‌روند. هرچند این منطقه حفاظت شده تلقی می‌شود اما در عمل هم گردشگر هم عشایر در این منطقه حضور دارند . کارشناسان محیط زیست یکی از مشكلات در اين منطقه و ساير مناطق حضور بيش از حد ظرفيت دام در مراتع است. این درحالی است که به گفته محمد جواد محمدی زاده رییس سازمان محیط زیست و رسول علی اشرفی پور مدیر کل اداره محیط زیست استان تهران دشت لار به عنوان یکی از پارک های ملی کشور ثبت و جزء مناطق حفاظت شده به شمار می آید اما به گفته بختیاری مدیر کل رسیدگی به امور عشایر شهرستان شمیرانات این منطقه به لحاظ قانونی حفاظت شده نیست .هر چند از سال گذشته با عنوان پارک ملی نام گذاری شده است. از سوی دیگر عشایر هم به دلایل مختلف با حضور گردشگران در این منطقه مخالفند.
سرهنگ محمود سخت‌باز ـ‌ مدرس و راهنمای اکوتوریسم ـ درباره علت مخالفت عشایر با حضور گردشگر می‌گوید:« حضور گردشگر مزاحم ماهیگیری و شکار غیر مجاز عشایر می‌شود. غافل از اینکه اگر لار یک منطقه حفاظت شده است متعلق به همه ملت ایران است. تهرانی که از هوای کثیف خفه شده است ۷۰ کیلومتری کجا، دیگر می‌تواند چنین هوا، چشمه آب و دامان کوهی پیدا کند که در دسترس باشد.»
به گفته‌ی این استاد كهنه‌كار طبيعت‌گردی و كوهنوردی دام‌های عشایر در منطقه لار بالغ بر ۸۰ هزار راس گوسفند و بز و بیش از ۸۰۰ قلاده سگ است بنابراین حضور گردشگر به اندازه دام‌های عشایر که از نیمه خرداد تا نیمه شهریور در منطقه لار به چرا برده می‌شوند، آسیب رسان نیست.
سخت باز معتقد است این عشایر نیستند که باید با حضور یا عدم حضور گردشگر مخالفت کنند بلکه سازمان محیط زیست باید اعلام موافقت یا مخالفت کند. منطقه لار پارک ملی است و ورود همه کس اعم از دام و انسان جز محیط بان و کارشناسان محیط زیست ممنوع است، اگر دام با آن هجمه به منطقه وارد شده و با ماشین و کامیون رد و بدل می‌شود چطور یک گردشگرنمی‌تواند پنج شنبه ، جمعه به آن لار وارد شود و از آب و هوای آنجا بهره ببرد. لار یک موهب الهی زیبا و طبیعت نزدیک پایتخت است که مردم باید از آن بهره مند شود .
مدرس و راهنمای اکوتوریسم با بیان اینکه فقط موضوع دام در دشت لار نباید مورد توجه قرار گیرد، تاکید می‌کند: «نهاد نظامی مستقر، مرتع را اجاره می‌دهد و دو تا هشت‌هزار گوسفند به این دشت وارد می‌شوند. در این اوضاع، اجازه نمی‌دهند شکارچی به منطقه وارد شود و چادر بزند، ولی دامداران با نیسان مدام به این دشت تحت حفاظت وارد می‌شوند. در حالی که اصلا معنی ندارد در پارک‌ ملی، خودرو وارد شود. »
او در پاسخ به چگونگی حفاظت منطقه لار درعین بهره‌مندی گردشگر و عشایر از این طبیعت زیبا می‌گوید: حفاظت هست اما ضعیف است. دامداران و مهمانان آخر هفته آنان زیاد است. شما در چادر عشایر بیشترین رفت و آمد را می‌بینید. از طرفی تعداد محیط بانان کم است. منطقه لار وسعت ۷۰ تا ۸۰ هزار هكتاری دارد و شامل حدود ۴۵۰ گونه گياهی و ۱۵۰ گونه جانوری است.حفاظت گونه‌های گیاهی آن عملاً با این حضور دام در خطراست. از طرفی در کمتر جایی نزدیک تهران این تعداد کل و بز و حیات وحش وجود دارد. گوسفند را می توان همه جا با علف و یونجه پرورش داد اما آن صخره و زیستگاه کل و بز را دیگر نمی‌توان فراهم کرد .
سخت باز یکی از راه های حفاظت این منطقه را کنترل چرای بی رویه دام را و استفاده از وجود عشایر در منطقه می‌داند و می‌افزاید: ایجاد در آمد ارزی و جذب بازار خارجی ، حضور گردشگران خارجی و داخلی باید مورد توجه قرار گیرد و البته این برنامه ریزی باید به گونه‌ای باشد که عشایر هم ذی نفع باشند، در این حالت آنها هم برای حفاظت محیط زیست گام برمی‌دارند . این مهم زمانی تحقق می‌یابد که هر دو گروه عشایر و گردشگران آموزش لازم برای حفظ محیط زیست و توسعه پایدار گردشگری را ببینند.
او یادآور شد: به دلیل عدم مدیریت گردشگران شاهد روند روبه افزایش زباله در منطقه لار هستیم. از طرفی هیچ گونه امکانات رفاهی و خدماتی در منطقه وجود ندارد و اگر کسی قرار باشد به این منطقه وارد شود لازم است تمام تجهیزات مورد نیاز خود را از شهر تهیه کند .بنابراین منطقه لار به عنوان یک میراث طبیعی نیازمند برنامه ریزی دقیق برای توسعه اکوتوریسم است.
مریم اطیابی