فقط تهران، مشهد، شیراز، یزد، کرمان و قزوین دست به گریبانش نیستند، بلای خانمان سوز است این تخریب باغها و کشیدن اتوبانها و ساخت برج و باروها، این بار نوبت باغ و بنای بنکداریان شهر تبریز است. پیر دانایی است برای خودش، میگویند ۲۴۰ سال عمر دارد!
به گزارش هنرنیوز؛ همه چیز از یک تیتر شروع شد. وقتی که تارنمای اطلاع رسانی شهرداری تبریز در تاریخ ۱۶ شهریور ماه خبری را با این عنوان :«در ادامه مسیرگشایی های انجام گرفته توسط شهرداری منطقه ۴ تبریز ، این بار قفل ۳۰ ساله مسیرگشایی ۲۴ متری برق لامع به بارون آواک با تملک و تخریب باغ بنکداریان شکسته شد.» منتشر کرد، دوستداران میراث فرهنگی و طبیعی باردیگر دلشان لرزید، چرا که در اخبار مربوط به تبریز این موضوع هم مطرح شده بود که فقط ۳۶۴ هکتار از اراضی داخل محدوده طرح تفصیلی تبریز طی تاریخ ۸۴/۱۰/۱۴ تا ۹۲/۶/۵ توسط کمیسیون ماده ۵ تبریز از کاربری فضای سبز، جنگل کاری و باغ به کاربریهای تجاری- مسکونی و خدمات عمومی و ۲۹/۶ هکتار به تجاری و ۲۶۷ هکتار به مسکونی تغییر یافته است.
مسألهای که با توجه به حجم گسترده تخلفات، شورایعالی شهرسازی نیز به آن مسئله ورود کرده است.
به گزارش هنرنیوز؛ حال نگرانیها دربارهی خانه باغ بنکداریان تبریز در بخش بارون آواک محله تاریخی اهراب تبریز افزایش یافته است چرا که این عمارت ۲۴۰ ساله از بناهای تاریخی و قدیمی این کلانشهر محسوب میشود و قدمت آن به دوره قاجاریه میرسد. محله اهراب به معنی جایی است که درختان بزرگی دارد و این درختان بزرگ به رودخانه ای متصل هستند. تا همین سه، چهار سال پیش درختان چنار بسیار قدیمی در وسط خیابان برق لامع وجود داشتند، اما این درختان را یکی یکی به بهانههای مختلف قطع شدند و امروز هم اهالی محل و دوستداران هویت تبریز نگران قطع درختان باغ بنکداریان هستند.

از سویی عمارت بانک شاهی تبریز در محل منزل خاندان بنکداریان واقع در محله اهراب، کوچه برق لامع تبریز واقع شده است. نخستین بانک رسمی ایران (ملی) در دوره پهلوی ایجاد شده است، اما در دوره قاجاریه به سبب وجود بازار تبریز و مرکزیت تجاری تبریز نیاز به یک سیستم بانکی احساس می شد و بانک شاهی با همکاری کشورهای همسایه، (از جمله روسیه) در تبریز تاسیس شد و به ارائه خدمات به تجار آن زمان پرداخت. البته تاریخ استفاده از این بنا تنها به این موارد محدود نمیشود و ساختمان کنسولگری آلمان در دوره مشروطه را در خود جای داده است. اما شگفتی وقتی دو چندان میشود که این بنای تاریخی همچنان به دلایل نامعلومی ثبت ملی نشده است.
کریم میمنت نژاد مورخ تاریخ تبریزدر این باره در گفت و گو با رسانهها با انتقاد شدید از عدم توجه دستگاههای ذیربط به حفظ آثار تاریخی و هویت شهری، اظهار کرده است:« در حالی که باغ ها و عمارت های تاریخی کلان شهر تبریز مکرراً زیر تیغ شهرداری تبریز میرود، شاهد بی توجهی مدیریت استان و سازمان میراث فرهنگی به این مسائل هستیم. اجرای طرح مسیر گشایی لاجرم به معنی قطع درختان و تخریب باغ ها و عمارت های قدیمی نیست و با خلاقیت های شهری و ارجاع طرح به کارشناسان امر می توان طرح های جایگزین را به نحوی که آسیبی به باغ ها و عمارت های تاریخی شهر نرسد اجرا کرد.»
او با تأکید بر این که اگر این طرح را ادامه یابد، در طول ۵۰۰ متری این طرح، دو عمارت تاریخی تبریز را ویران می شوند، یادآور شده است:«باغ های شهر به هر نحوی باید حفظ شوند. دستگاه های ذیربط با مدیریت غلط تیشه به ریشه تاریخ و هویت شهری تبریز می زند، در حالی که اگر طرح های این چنینی به متخصصان امر ارجاع داده شوند، میتوان با تدابیر صحیحی از آسیب به باغ ها و عمارت های تاریخی شهر جلوگیری کرد.»
با اوج گیری مخالفت دوستداران فرهنگ و هویت شهر تبریز
محمدحسین حسن زاده، مدیرعامل سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری تبریز مجبور به ادای توضیحات به اصحاب رسانه شده است.
وی با تاکید بر اینکه سامان دهی محدوده این باغ همراه با حفاظت از فضای درختان مجموعه و بخش قدیمی باغ خواهد بود ، اظهار کرده است:« به همین منظور شناسنامه جامعی از وضع درختان موجود تدوین شده و علاوه بر این ملاحظات لازم برای پیشگیری از هرگونه آسیب احتمالی به درختان به عمل آمده است.بخش هایی از دیواره ضلع شرقی باغ در جریان مسیرگشایی، مورد بازنگری قرار گرفته که البته این اقدام، تداخلی با درختان باغ و ساختار قدیمی باغ نداشته است.تغییر مسیر به طرف شرق برای حفاظت از ساختمان تاریخی و باغ و درختان از اصول رعایت شده این طرح است.»
حسن زاده اظهار امیدواری کرده است که با اصلاح هندسی محدوده های مجاور باغ و همچنین پیش بینی های لازم برای تملک خانه قدیمی موجود در باغ بنک داریان، این باغ در آینده ای نزدیک به یک مجموعه ارزشمند و سرسبز با کارکرد فرهنگی و تاریخی تبدیل شود.
مدیرعامل سازمان پاک ها و فضای سبز تبریز در حالی اعلام کرده است ساماندهی باغ بنکداریان تبریز توسط شهرداری منطقه چهار این کلان شهر بدون آسیب به سازه تاریخی این مجموعه صورت می گیرد، که همچنان دوستداران تاریخ، فرهنگ و طبیعت تبریز دلنگرانند.
در این باره ت
وفیق وحیدی آذر، پژوهشگر و دوستدار میراث فرهنگی آذربایجان شرقی با اشاره به این که شهرداری تبریز در طرح تفصیلی این شهر مدعی است از ۳۰ سال گذشته این مکان را به عنوان مسیری برای عبور و مرور در نظر گرفته و از مدتی پیش نیز تصمیم گرفته تا راه را باز کند، در گفت و گو با رسانهها توضیح داده است:«هماکنون با توجه به موقعیت قرارگیری لودرها، این خانهی تاریخی ۲۰۰ ساله - که هنوز در فهرست آثار ملی به ثبت نرسیده، اما جزو بناهای واجد ارزش شهر تبریز محسوب میشود - حیاط و محوطه تاریخی خانه در معرض تهدید قرار گرفته است. »
به گزارش هنرنیوز؛ خوب است مسوولان شهری در تمامی شهرها سخنان مقام معظم رهبری درهفتهی منابع طبیعی و روز درختکاری را به خاطر بیاورند که فرمودند:
«از مسئولان و آحاد مردم میخواهم که به مسئله فضای سبز اهمیت بدهند و نگذارند که کشور و زندگی مردم از این نعمت بزرگ پروردگار محروم شود. شعار" هر ایرانی یک درخت" شعار خوبی است و لازم است جلوی دست اندازی ها به فضای سبز و تبدیل این منابع ارزشمند به آهن و سیمان گرفته و با سواستفاده کنندگان برخورد شود.»