هنر نیوز - همان بهتر که «دور از دسترس اطفال نگداری شود»

همان بهتر که «دور از دسترس اطفال نگداری شود»

کارگردانی که متوجه نباشد دستگاهی که برای تولید بخار در صحنه استفاده کرده است با صدایش تمرکز تماشاگر را به هم می ریزد و ذهن آن را متلاشی می سازد باید خودش را بازنگری کند.

نمایش «دور از دسترس اطفال نگهداری شود» روز قبل در دومین روز از جشنواره به روی صحنه رفت. این نمایش با موضوع اعتیاد با بازی بازیگرانی همچون جمشید صفری، رانا قیصر‌نژاد و مهدی پاشایی که خود نیز کارگردان این نمایش است در تالار چهارسو با سطح کیفی بسیار پایین اجرا شد.

ناهماهنگی بین اعضای گروه کاملاً مشخص بود به گونه‌ای که یک فرد عامی که برای اولین بار به تئا‌تر آمده باشد هم این موضوع را به راحتی متوجه می‌شود. در مبحث نور‌پردازی در نحوه اجرای آن باید گفت که نور‌ها به موقع روشن و خاموش نمی‌شدند فید‌ها به سرعت انجام می‌شد در صورتی که ابتدایی‌ترین مورد آن است که فید نور به آرامی انجام شود. رنگ نور‌ها و زاویه نور‌ها و شکل انتخابی آن‌ها به کار کمک قابل توجهی نمی‌کرد. این موارد که ذکر می شود مسائل ابتدایی است که اصولاً در نقد کار ها به آن ها اشاره ای نمی شود.

در طراحی صحنه از هیچ مسئله‌ای دریغ نکرده بودند تا نشان دهند که این کار تا حد یک کار ابتدایی از سطح کیفی پایینی برخوردار است. ویدئو پرژکشنی که در ابتدا و انتهای کار استفاده می‌شد جدای از اینکه به کار کمک می‌کرد یا نه، باعث شده بود که در لحظاتی از نمایش فوکوث بگیرد و توجه مخاطب را با حرکت دادن موس کامپیو‌تر که روی پرده پرژکشن دیده می‌شد به خود جلب کند. جالب است که کارگردان در آخر کار نکاتی را با عواملش هماهنگ می‌کرد که وظیفه روز‌های اولیه یک کار گردان حرفه‌ای در تئا‌تر است.

دکور صحنه به گفته کارگردان قرار بود نمایانگر ذهنیات یک فرد معتاد باشد که در خلثه به سر می‌برد اما اینکه چقدر این دکور توانسته در این راستا حرکت کند مبحث دیگری است. لازم به ذکر است که کارگردان این اثر نمایشی بداند که آنچه را که خود می‌پندارد و برداشت می‌کند لزوماً آن چیزی نیست که تماشاگر می‌بیند.

موسیقی در حین اجرای نمایش بی‌موقع و در لحظاتی به یکباره به اشتباه کم و زیاد می‌شد. و کارگردان در آخر کار با جدیتی که قبل از اجرای نمایشش در فجر باید به خرج می‌داد با عواملش بر سر این موضوعات بگو مگو می‌کرد.

در دکور صحنه چیز قابل توجه دیگری که باعث شده است این کار از نظر کیفی پایین بیاید این است که در صحنه ما شاهد دستگاه بخاری هستیم که قرار است بخار حمام را شبیه سازی کند اما شما تصور کنید که بازیگر حس گرفته است و تماشاگر تمام توجه‌اش را به کار و حساس ترین صحنه داده است که قرار است همه چیز مشخص شود به یکباره صدای عجیبی می شنوید(فیسسسسس) این صدا همه چیز را برهم می‌زند ناگهان متوجه بخاری می شوید که ایجاد شده است. تماشاگران با تعجب همدیگر را نگاه می‌کنند درست حدس زدید این صدای دستگاه بخار است که به صورت کاملاً غیر حرفه‌ای از آن استفاده شده است.

روی صندلی‌ها برگه‌هایی نصب شده بود با عنوان (جایگاه ویژه خبرنگاران خارجی) البته جای شکرش بود که همه اینجایگاه‌ها خالی بود چرا که اگر یک خبرنگار متخصص خارجی در این حوزه این نمایش را می‌دید و از آن به عنوان نمایشی در جشنواره بین المللی تئا‌تر فجر ایران نام می‌برد ما چه حرفی برای گفتن داشتیم؟ واقعاً دوستان احساس نگرانی نمی‌کنند؟

ابتدا باید این سوال را از هیئت انتخاب جشنواره پرسید آیا نشان دادن نمایش‌های این چنینی در حد و اندازه یک جشنواره بین المللی است؟ آیا تئا‌تر حرفه‌ای ما باید شاهد کار‌های این چنینی باشد؟ آیا صرف اینکه ما نمایشی داریم که موضوع‌ آن در ارتباط با اعتیاد است باید به آن فرصت اجرا در جشنواره داده شود. بهترین و کار آمد‌ترین کارگردانان تئا‌تر این نمایش را ببینند و نظر دهند که آیا این نمایش نه در حد جشنواره فجر، بلکه به طور کلی در حد و اندازه اجرا در مجموعه تئا‌تر شهر است؟

کارگردان نمایش «دور از دسترس اطفال نگهداری شود» مهدی پاشایی در این نمایش بی‌آنکه به تماشاگر و خواسته‌هایش و قواعد تئاتری اعتنایی کرده باشد یکطرفه به خود و ذهنیات درونی اشت فکر کرده و تماماً سعی داشته آن‌ها را پیاده کند. رعایت قواعد نمایشی در تئا‌تر فقط به بلد بودن این که در صحنه نباید پشت صحنه باشیم و بلند دیالوگ بگوییم و موارد این چنین ابتدایی ختم نمی‌شود، بلکه باید لایه‌های زیرین نمایش نامه را با قواعد زیبایی‌شناسی پیچیده‌ای به نمایش گذاشت که متاسفانه در خور کار این چنینی نیست که بیش از این وارد این مباحث شویم.

یادداشت: علی اکبر دهبان