به گزارش هنرنیوز؛جواد علیمحمدی مدیر سابق گروه نقاشی دانشگاه علم و فرهنگ درنخستین کارگاه آموزشی جشنواره با عنوان نقاشی و ایده هایی برای اجرای تئاتر، با تاکید بر ضرورت تعامل گسترده تر میان دو هنر تئاتر و نقاشی به تبیین چگونگی جست و جوی ظرفیت های موجود برای تولید ایده های اجرایی از دریچه زیبایی شناسی و خصوصیات فنی و تکنینی هنر نقاشی پرداخت.

وی با تقدیر از حرکت نوآورانه جشنواره تئاتر فجر در برگزاری چنین کارگاه هایی اظهار امیدواری کرد؛برپایی این کارگاه بتواند زمینه های مساعد و مناسبی برای برگزاری کارگاههای آموزشی مشابه در زمینه رابطه تعاملی هنر تئاتر با هنرهای تجسمی و گرافیک فراهم کند.

علیمحمدی با تاکید بر وجود زمینه های مناسبی که در دانشکده های مختلف سینما و تئاتر برای خلق دستاوردهای هنری توسط دانشجویان وجود دارد و جای خالی چنین کارگاه هایی در این فضاها بیش از هر زمان دیگری محسوس است، خاطرنشان کرد: چنانچه رابطه تعاملی هنر تئاتر با سایر هنرها از جمله نقاشی تجسمی، گرافیک و هنرهای مشابه به شکل مطلوب صورت گرفته و جنبه اجرایی پیدا کند آنگاه ضرورت وجود کارگردانی اجزای اجرایی صحنه همچون نور، طراحی صحنه و موارد مشابه بسیار به چشم خواهد آمد.

این استاد دانشگاه همچنین یادآور شد: در تئاتر امروز لازم است تا علاوه بر کارگردانان نمایش ها، طراحان صحنه، نور، لباس، چهره پردازی و حتی موسیقی نیز خود خواستار برپایی کارگاه های آموزشی تعاملی رابطه هنر تئاتر با سایر هنرها برای تاثیر گذاری هرچه بیشتر آثار خود نزد مخاطب شوند.

علیمحمدی در ادامه این کارگاه ضمن به نمایش گذاشتن آثار نقاشی از بزرگان این رشته هنری از سده ۱۳ و ۱۴ میلادی تاکنون، عناصر و اجزای موجود در این نقاشی که به صورت نماد و نشانه های مختلف استعاره ای از طریق ترکیب نوری، رنگ و سایر بخش های موجود در یک اثر نقاشی بروز و ظهور می پردازند مورد تجزیه و تحلیل قرار داد.

نمایش آثاری از جوتو دی بوندونه نقاش، دیوارنگار و معمار سده چهاردهم ایتالیا که سبک نقاشی گوتیک و بیزانسی وی نقطه آغازین توسعه هنر غرب به شمار می رود، دیه گو ولاسکز نقاش اسپانیایی که برای نقاشی هایی که از صحنه های مهم تاریخی اروپای قرن شانزدهم میلادی تصویر کرده است شهرت فراوانی دارد.
اشاره، تعریف و تحلیل نقاشی باروک که از غنی ترین و کامل ترین پدیده های قرن هفدهم است دیگر بخش سخنان علیمحمدی اردکانی در کارگاه آموزشی نقاشی و ایده هایی برای اجرای تئاتر بود.

این پزوهشگر و مدرس دانشگاه در تشریح این سبک با ارائه تصاویری از نقاشی ها و نقاشان پیرو سبک باروک گفت: در نقاشی باروک خطوط پیرامون اشیا حذف می شود و از خطوط محو به جای آن استفاده می شود.آرایش و ترکیب بندی عناصر درونی نقاشی های این دوره از تنوع برخوردار است. نقاشی اوج باروک به جای پرداختن به جزئیات اثر به کلیات می پردازد. یکی از عناصر اساسی در همه نقاشی های باروک نور است و جای پای نقاشان باروک را می توان در کشورهای ایتالیا، اسپانیا، هلند و فرانسه دید.

علیمحمدی همچنین به تاثیر گذاری این سبک در ارکان جامعه به ویژه در حوزه کلیسا اشاره کرد و گفت: سبک باروک در واقع به سبب نیازهای کلیسا که کیفیت های هیجان انگیز و نمایشی هنر را برای جذاب تر ساختن آداب نیایش به کار می گرفت، متولد شد ضمن اینکه طبقهٔ متوسط نیز بر رشد و گسترش سبک باروک تأثیر گذاشت.

علیمحمدی اردکانی تصریح کرد: سبک و نقاشی های یاد شده بر آثار نمایشی در کشورهای اروپای تاثیر بسیار مثبت و شگرفی را بر جای گذاشتند و بسیاری از این آثار دستمایه خلق نمایشنامه ها و تئاترهای متعدد و متنوعی در سراسر اروپا شد.
وی تاکید کرد: وجود عناصر، نماد و نشانه های مشترک میان هنر نقاشی و هنر تئاتر سبب می شود تا این دو هنر هر یک منبع الهام آفرینش یک اثر هنری برای دیگری باشد. نکته ای که در تئاتر امروز ایران مورد غفلت قرار گرفته است.

وی اظهار داشت: امیدوارم برپایی اینگونه کارگاهها در آینده به صورت گسترده و مستمر بتواند گام مهمی و تاثیر گذاری برای پیشبرد تئاتر کشورمان باشد.

سعید اسدی دبیر سی و چهارمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر نیز در سخنان کوتاهی با قدردانی از حضور علیمحمدی اردکانی در نخستین کارگاه آموزشی جشنواره و همچنین اظهار دلگرمی از مشارکت فعالانه دانشجویان و علاقه مندان شرکت کننده در این کارگاه گفت: اینک در دورانی قرار گرفته ایم که می بایست با بهره گیری از تجارب هنرمندان تئاتر و برپایی کارگاه های اینچنینی که بر نقش مثبت و تعاملی هنر تئاتر با سایر هنرها تاکید می کنند آثاری را برای جلب و جذب بهتر و گسترده تر انبوه تماشاچیان و مخاطبان تئاتر از هر قشر و گروهی با هدف تاثیر گذاری افزونتر هنر والای تئاتر خلق کنیم.

** فرهاد آییش: چرا کارگردانان از نوشته های نویسندگان مستعد استفاده نمی کنند

فرهاد آئیش نویسنده، بازیگر و کارگردان تئاتر ایران در آیین آغازین برنامه نمایشنامه خوانی آثار برگزیده مسابقه نمایشنامه نویسی سی و چهارمین جشنواره تئاتر فجر که پس از برگزاری کارگاه آموزشی نقاشی و ایده هایی برای اجرای تئاتر برگزار شد، گفت: مهم ترین سئوالی که می توانم مطرح کنم این است که چرا وقتی کارگردانان ما نوآوری های مختلفی در عرصه تئاتر دارند، از نوشته های نویسندگان مستعد آثار استفاده نمی کنند.

وی ادامه داد: این مقوله بسیار مهمی است که ما در طول تاریخ هنر بشر نیز بارها شاهد آن بوده ایم که بسیاری از این آثار مورد استفاده قرار نگرفته و نزد خالقانش باقی مانده و پوسیده و نابود شده است.

آییش با قدردانی از برگزارکنندگان سی و چهارمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر در برپایی بخش مسابقه نمایشنامه نویسی و خوانش این آثار که همراه با نقد و بررسی صورت می گیرد، آن را حرکتی مثبت و امیدوار کننده ارزیابی کرد و افزود: در حوزه نمایشنامه نویسی هم مثل برخی هنرهای دیگر رویکردی وجود دارد که خیلی ها با زحمت و تلاش فراوان نمایشنامه ای را می نویسند و یک اثر هنری را خلق می کنند ولی به دلایل گوناگونی آن اثر دیده نمی شود.

وی گفت: به هر صورت خوشحالم که چنین قدمی در عرصه نمایشنامه نویسی برداشته شده و امیدوارم در جریان خوانش و نشست های نقد و بررسی این آثار فضایی فراهم شود تا بسیاری از کارگردانان حرفه ای از نزدیک با متون تولیدی آشنا شوند و بر اساس سلایق خود، آن ها را انتخاب کنند.

این کارگردان با سابقه تئاتر کشور تصریح کرد: سال گذشته برای اجرای عمومی یکی از آثارم، متنی از شکسپیر را انتخاب کردم؛ چه بسا شاید کسانی بودند و هستند که می توانستند بر اساس سلایق من متنی را بنویسند و آن را به من به عنوان کارگردان معرفی کنند که چنین شرایطی تاکنون وجود نداشته و از همین رو به نظر می رسد جریان و حرکتی مانند همین برنامه ای که جشنواره تئاتر فجر برای نمایشنامه نویسی تدارک دیده لازم و ضروری است؛ چرا که می تواند نویسندگان جوان و استعدادهای نمایشنامه نویسی را به کارگردانان و تهیه کنندگان تئاتر معرفی کند.

آییش گفت: ۲۰ سال پیش را به یاد می آورم که تئاتر ایران فقط محدود به تئاتر شهر و دو تالار اصلی و چهارسو بود؛ در آن زمان تماشاچی های اندکی به تماشای تئاترها می نشستند اما در چند سال اخیر چه در بخش دولتی چه خصوصی، دارای تماشاخانه هایی شده ایم که همگی دارای مخاطبانی خوب و آثاری قابل توجه هستند؛ همین موضوع از آغاز جنبشی جدید در تئاتر ما خبر می دهد.

وی خاطرنشان کرد: من از همان قدیم به این مساله حرکت رو به رشد تئاتر ایران خوشبین بودم و حتی هم اکنون جوانانی را می شناسم که آثارشان می تواند کاملا با کارهای مدرن کشورهای غربی مقایسه شود. ما باید این موضوع را جدی بگیریم که جنبش جدیدی در تئاتر ایران اتفاق افتاده که می تواند تئاتر ما را به همان شیوه سینماییمان در دنیا مطرح کند.

آییش همچنین اظهار کرد: تئاتر ایران در بخش کمی و کیفی به شکل یک حرکت تصاعدی ارتقا پیدا کرده است. پس از خانواده تئاتر می خواهم تا کوچک بودن را فراموش کند. در تئاتر ما همه فکر می کنند بهتر از بقیه اند و بقیه بدترین هستند؛ ما باید بتوانیم با حفظ سلیقه خود تمام تئاترها را دوست داشته باشیم. شما ممکن است خیلی از چیزها را دوست نداشته باشید اما از شما می خواهم تا در برابر این دوست نداشتن ها جبهه نگیرید. تئاتر ایران در مسیر یک جنبش شکوفایی قرار گرفته که باید آن را پاس داشت.

** مدیر بخش مسابقه نمایشنامه نویسی جشنواره تئاتر فجر: اجرای عمومی آثار را در طول سال داشته باشیم

بهزاد صدیقی مدیر بخش مسابقه نمایشنامه نویسی جشنواره سی و چهارم تئاتر فجر نیز در آیین آغازین برنامه نمایشنامه خوانی آثار برگزیده مسابقه نمایشنامه نویسی این جشنواره با ابراز خرسندی از استقبال چشمگیر نمایشنامه نویسان کشور از این بخش گفت: آنچه در این دوره به عنوان نمایشنامه های برگزیده انتخاب شد، حاصل تلاش نویسندگان شرکت کننده و گروه داوری این بخش متشکل از محمد چرمشیر، کامران سپهران و کوروش نریمانی است.

وی ادامه داد: این گروه داوری ۳۰۴ اثر ارسال شده به دبیرخانه جشنواره را در مدت زمان دو ماه و هر یک به صورت مجزا مورد مطالعه قرار دادند و در نهایت، ۱۰ نمایشنامه برای حضور در مرحله نهایی بخش مسابقه نمایشنامه نویسی جشنواره تئاتر فجر انتخاب کردند.

صدیقی افزود: پیشنهاد ما به مدیرکل مرکز هنرهای نمایشی این است تا علاوه بر اینکه این آثار تبدیل به یک کتاب می شود، شرایطی برایشان فراهم شود که در طول سال یا جشنواره تئاتر فجر سال آینده شاهد تولید و آجرای عمومی آن ها باشیم و از این ظرفیت مناسب که در سی و چهارمین جشنواره تئاتر فجر به وجود آمده چشم پوشی نکنیم.

وی اظهار امیدواری کرد شرایط بودجه تئاتر کشور به گونه ای مطلوب محقق شود تا زمینه مناسب تولید آثار تئاتری از این نمایشنامه ها بوجود آید.

مدیر بخش مسابقه نمایشنامه نویسی سی و چهارمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر خاطرنشان کرد: تئاتر کشور در حوزه نمایشنامه نویسی داری ظرفیت بالایی است و همین حجم استقبال متقاضیان شرکت در بخش نمایشنامه نویسی جشنواره سی و چهارم نشان از این ظرفیت بالا و موجود دارد که نباید مورد غفلت قرار گیرد.

وی گفت: امیدوارم به زودی شرایطی برای ارتباطات بین المللی و ارتباط با نمایشنامه نویسان مطرح سراسر جهان و همچنین برگزاری دوره ها و کارگاه های پیشرفته نمایشنامه نویسی به ویژه برای جوانان و نسل جدید نمایشنامه نویسان تئاتر کشور فراهم شود تا بتوانیم شکوفایی گسترده تری را در زمینه خلق آثار با کیفیت و دارای استانداردهای بین المللی شاهد باشیم.

صدیقی افزود: ظرفیت کنونی نمایشنامه نویسی در عرصه تئاتر کشورمان دلگرم کننده است؛ اما تعداد بسیاری از نویسندگان نیز در رخدادهای اینچنینی شرکت نمی کنند و به دلیل اینکه شرایط اجرای عمومی یا حتی چاپ آثارشان را فراهم نمی بینند، به گونه ای به انزوا رفته اند و طبیعتا آثارشان نیز به چشم نمی آید.

وی گفت: امیدوارم برگزاری چنین رویدادی که در آن از محدود تهیه کنندگان حرفه ای تئاتر کشور و همچنین کارگردانان و منتقدان تئاتر نیز برای شرکت در آن دعوت کرده ایم، بتواند زمینه ساز مناسبی برای ورود نویسندگان تعداد بسیاری از این آثار به سطح تولید حرفه ای تئاتر کشور باشد.

** دبیر جشنواره تئاتر فجر: وجود چنین فضاهایی می تواند بخشی از تولید حرفه ای ما باشد

سعید اسدی دبیر سی و چهارمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر نیز با قدردانی از حضور شرکت کنندگان در این برنامه گفت: ما در این بخش از تهیه کنندگان حرفه ای تئاتر و همچنین دوستان کارگردان دعوت کردیم تا در جلسات نمایشنامه خوانی جشنواره حضور داشته باشند؛ چرا که اعتقاد داریم وجود چنین فضاهایی می تواند بخشی از تولید حرفه ای ما باشد.

وی در ادامه افزود: به هر حال به سهم خود از همه کسانی که در این بخش شرکت کردند، قدردانی می کنم و با ابراز تاسف از همه دوستانی که به هر نحوی آثارشان در این بخش راه پیدا نکرد و نتوانستیم در بخش نهایی خدمتگزارشان باشیم، صمیمانه درود می فرستم.

به گزارش ستاد خبری روابط عمومی سی و چهارمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر، پس از آیین آغازین، دو نمایشنامه آفتاب کاران و سایر کشاورزان منطقه شرق میانه نوشته پویا پیر حسینلو و ناتمام نوشته بهزاد آقاجمالی با حضور گروهشان خوانده شد.

رفیق نصرتی (نویسنده، پژوهشگر و مدرس دانشگاه) آثار یاد شده را در نشستی با حضور نویسندگان این آثار نقد و تحلیل کرد.

برنامه نمایشنامه خوانی آثار برگزیده مسابقه نمایشنامه نویسی سی و چهارمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر تا روز جمعه ۲۹ آبان ماه ۹۴ همه روزه در دو اجرای ۱۶ و ۱۸.۳۰ در تالار مشاهیر مجموعه تئاتر شهر تهران برگزار می شود.

هنر نیوز