هنر نیوز - اطلاعیه انتشارات بوتیمار در خصوص جایزه شاملو و پاره‌ای مسایل دیگر

اطلاعیه انتشارات بوتیمار در خصوص جایزه شاملو و پاره‌ای مسایل دیگر

باتوجه به گمانه‌های پیش آمده در خصوص چگونگی ارسال آثار شاعرانی که طی سال 93 کتابی در نشر بوتیمار انتشار داده‌اند، به جایزه شاملو "اعلام شده توسط موسسه محترم الف بامداد"؛ جهت روشن شدن افکار "سالم"، چند نکته را به رسم یادآوری و همدلی با اهل "فرهنگ و ادب" در میان می‌گذاریم.

روزی ما دوباره کبوترهایمان را پرواز خواهیم داد
و مهربانی دست زیبایی را خواهد گرفت
و من آن روز را انتظار می کشم
احمد شاملو

عقل، اگر تحت‌تاثیر شکست‌های پیاپی و ناکامی‌های فراوان افسرده شود، می‌تواند فاجعه‌ای برای نسلی به ارمغان بیاورد، که کمترین بازتاب آن، حماقت، کوته‌نظری، تنگ‌نظری، بدگمانی، توهم، خودبزرگ‌بینی و خیانت است. زمانه‌ی ما برای افراد فراوانی به دلایل متعدد، مستعد بروز عارضه‌ی افسردگی عقلی است. تنها راه پیشگیری از نابودی عقل و اندیشیدن، امیدواری، مدارا و تمرین گذشت است. نسل امروز ادبیات و فرهنگ ایران، اگر به دنبال آینده‌ای باشد و اندکی هوش و فراست بر کنار خود نشانده باشد، در پی زمان کوتاه امیدواری و موارد دیگر که گفته شد می‌رود و راه کوته‌نظری و دردمندیِ نتیجه شکست و ناکامی‌ها را رها کرده و در راه دیگری قدم می‌گذارد. این مهم عقیده، راه و روش رفتار و اخلاق ما در انتشارات بوتیمار است. باتوجه به گمانه‌های پیش آمده در خصوص چگونگی ارسال آثار شاعرانی که طی سال 93 کتابی در نشر بوتیمار انتشار داده‌اند، به جایزه شاملو "اعلام شده توسط موسسه محترم الف بامداد"؛ جهت روشن شدن افکار "سالم"، چند نکته را به رسم یادآوری و همدلی با اهل "فرهنگ و ادب" در میان می‌گذاریم. یک- فراخوان جایزه‌ی شاملو* از شاعران و ناشران دعوت کرده کتاب‌های منتشره خود در سال 93 را جهت بررسی به آدرس دبیرخانه ارسال کنند، طبق فراخوان عمومی هیچ محدودیتی در طول زمان مشخص شده برای ارسال آثار توسط «شاعران» به دبیرخانه جایزه نبوده، ضمن آنکه روی صحبت برگزارکنندگان جایزه شاملو، ابتدا با شاعران جهت ارسال آثارشان بوده، و هیچ انحصاری جهت ارسال آثار توسط ناشران اعلام نشده است؛ بنابراین، ارسال یا عدم ارسال اثری از سوی ناشر یا ناشران، دلیل بر اجحاف یا تضعیف حق شاعران نیست؛ گردانندگان انتشارات بوتیمار نیز با در نظر گرفتن این موضوع در خصوص ارسال یا عدم ارسال آثار اقدام کرده‌اند. ضمن آنکه پاره‌ای دلایل مانند نظر رسمی شاعر مبنی بر عدم تمایل به شرکت در جوایز، یا اعلام عدم اعتقاد به فرد یا افراد برگزار کننده‌ی بعضی جوایز به دفتر نشر را نیز جهت این کار (که از سوی ناشر داوطلبانه تلقی می‌شود) در نظر گرفته است. *متن فراخوان جایزه شعر شاملو:از شاعران و نیز ناشرانی که در زمینه‌ی انتشار شعر فعالیت دارند درخواست شده است سه نسخه از کتاب‌های چاپ اول شعر نو خود را که در سال 1393 منتشر شده است، حداکثر تا پایان شهریور ماه سال جاری، به نشانی زیر بفرستند: تهران – بزرگراه شهید همت غرب (شهید خرازی)، شهرک امید دژبان، مجتمع مسکونی طلوع فجر، ارغوان 2 ، هشتم غربی، واحد 23 (حافظ موسوی.) دو- از آنجا که بارها شنیده شده برخی مولفان محترم در خصوص حقوق آثار خود در بخش توزیع اعتراض‌هایی دارند، امیدواریم توضیح زیر روشنگر باشد: از میان انبوه ناشران رسمی شعر در ایران، تنها چند ناشر معتبر و سرشناس، امکان همکاری با مراکز اصلی پخش کتاب را دارند، نشر بوتیمار یکی از این ناشران است؛ اما از آنجا که جز ارسال نسخه‌های محدود برای مراکز پخش و ارسال آثار جهت نمایشگاه‌های کتاب در تهران و استانها، این نشر هیچ کانال عرضه و فروش دیگری ندارد؛ و اینکه مراکز پخش تنها بر اساس تقاضای داوطلبانه‌ی کتابفروشی‌ها پس از معرفی کتاب امکان ارسال آثار را دارند، طبیعی است در این دوران که عصر رکود کتاب و کتابخوانی است، هیچ ناشر معتبر و گرانقدری نتواند بیش از آنچه این شرایط می‌طلبد، با امکانات موجود کتابی را عرضه یا توزیع کند. بنابراین، روشن است کتاب‌های شعر و انواع ادبی دیگر در تیراژ محدود آن هم در دوره‌ی زمانی حداقل یک سال قابل عرضه است و این نشر، برای آن دسته از شاعران که تیراژ خاص در نظر دارند، بیش از تعداد معینی از آثارشان را نمی‌تواند نگهداری یا عرضه کند و این موضوع، شرایط ذاتی عرضه کتاب در زمانه‌ی ماست. ما نیز از این وضع نگران و متاسفیم؛ اما جز همین امکان و فراهم کردن فرصت معرفی و عرضه در این تیراژ کاری نمی‌شود کرد. تمامی شاعران محترم می‌توانند از طریق مراکز رسمی پخش این انتشارات در خصوص راستی و درستی این موضوع تحقیق کنند، مراکز پخش: ققنوس، پیام امروز، صدای معاصر، کتاب‌آوران، فرهنگ، آثار، جاوید، بوتیمار. علاوه‌برآن باید یادآور شویم در این میان در خصوص ارسال آثار شاعران به نمایشگاه‌های استانی، در مواردی مشاهده شده عناوینی به صورت غیر عمد از قلم افتاد و ارسال نشده‌اند، که همین‌جا از مولفان این آثار عذرخواهی می‌کنیم. سه- در شرایطی که سرمایه‌گذاری در حوزه‌ی نشر کتاب، به خصوص آثاری که جنبه‌ی عامه‌پسندانه ندارند، در فروش و برگشت سرمایه برای ناشران بخش خصوصی که از حمایت‌های خاص بهره نمی‌برند سخت و گاه ناممکن است. انتشارات بوتیمار در طول سال حداقل پنجاه میلیون از محل درآمدهای شخصی، برای انتشار شعر شاعران، با اولویت شاعران صاحب عنوان، کسوت و شهرت و همچنین شاعران جوان مستعد در قالب مشارکت و سرمایه‌گذاری هزینه می‌کند و هم‌اکنون جمع این مبلغ برای سه سال گذشته نزدیک به صدو پنجاه میلیون شده است که کمتر از یک سوم آن به انتشارات بازگشته است. این سرمایه‌گذاری جهت نشر نزدیک به 60 عنوان کتاب با عنوان سرمایه‌گذار با پرداخت حق‌التالیف و 35 عنوان به صورت مشارکت طی سه سال بوده و در مجموع به جهت حمایت از شاعران دیگر که امکان سرمایه‌گذاری در نشر آثارشان نبوده، تنها به گرفتن هزینه‌های نشر، معرفی و توزیع بسنده کرده و هزینه‌های نگهداری را نیز که چیزی کم از هزینه‌ی نشر در شرایط فعلی ندارد برعهده گرفته است. انتشارات بوتیمار، در دوره‌ی اول و دوم طی چهارسال گذشته در مجموع 217 عنوان کتاب شعر منتشر کرده که به صورت متوسط در سال اول فعالیت 30 عنوان و در سال‌های بعد بین 50 تا 70 عنوان بوده است. این آمار از طریق "خانه‌ی کتاب" و سامانه‌ی "کتابخانه ملی" قابل مشاهده است. در مجموع از میان آثاری که با سرمایه‌ی مولف انتشار یافته‌اند، در چهارسال گذشته مبلغ دویست و چهل میلیون از مولفان دریافت شده که از آن مبلغ سی میلیون سود خالص نشر بوده که میانگین سالیانه کمتر از هشت میلیون بوده است. با در نظر گرفتن اینکه هزینه‌ی اجاره محل، آب، برق، تلفن و حقوق کارکنان این نشر در سال نزدیک به 7 برابر مبلغ یاد شده می‌باشد، روشن است این انتشارات چه میزان از محل انتشار شعر کسب درآمد کرده؛ اما به گواهی دوستان و آشنایان نزدیک و بدون غرض و با کار انتشارات بوتیمار، این نشر از محل چاپ آثار دیگر و بعضی آثار فروش رفته و همچنین انتشار کتاب‌های شرکت‌های صنعتی و تبلیغات، بخشی از درآمدهای خود را کسب کرده و باقی نیز از محل سرمایه‌ی شخصی همکاران نشر بوده است. در حال حاضر طبق تراز مالی چهارساله‌ی انتشارات، سی درصد تراز چرخش مالی نشر منفی است. البته ما امیدواریم بتوانیم با پشت سر گذاشتن این شرایط سخت، در آینده‌ی نزدیک وضع بهتری را تجربه کنیم. با این توضیح، روشن است نشر بوتیمار در برخورد با تقاضاهای مداوم و بسیار شاعران جوان در خصوص مساعدت در نشر آثارشان با سرمایه‌ی شخصی می‌تواند از پذیرفتن آثار ایشان پرهیز کند و در بسیاری موارد حداقل طی یک سال گذشته، این مورد متاسفانه به دلیل محدودیت‌ها و مشکلات رخ داده و در موارد دیگر بنا به کیفیت اثر یا پیشنهاد فردی محترم، اثری پذیرفته شده و در حد توان در خصوص چاپ، معرفی و توزیع آن تلاش شده است. این روند نیز با در نظر گرفتن شرایط نشر با سخت‌گیری بیشتر در سال 95 به حداقل در خصوص پذیرش این آثار تداوم خواهد یافت. امید آنکه آینده‌ی نشر در ایران روشن باشد. چهار- برای ما باعث سرافرازی و سربلندی بوده، در این سال‌ها از میان آثار سرمایه‌گذاری شده توسط نشر و سرمایه‌گذاری شده توسط شاعران در جوایز ادبی خصوصی متعدد بیش از چهل درصد از کل پذیرفته‌شدگان، امکان انتشار اثرشان را در همکاری با بوتیمار داشته‌اند. هیچ خوشبختی‌ در جهان ما بیش از این نیست که موفقیت و بازتاب عالی و برجسته‌ی اثر نویسنده‌ای رخ دهد و به هر اندازه مختصر یا بیشتر، شخص یا ناشری در آن نقشی داشته باشد؛ اما باید خدمت تمامی شاعران محترم یادآور شویم جهت جوایز ادبی که الزام ارسال تنها توسط ناشر را ندارند، بی‌گمان باید خود اقدام نمایند و تنها در صورتی که امکان ارسال شخصی به هر دلیل برای ایشان فراهم نیست با نشر جهت ارسال اثرشان مکاتبه‌ی رسمی کنند. این مهم با توجه به داوطلبانه بودن ارسال آثار توسط نشر به این جوایز و عدم الزام رسمی و قراردادی، روشن و واضح است.

مدیریت انتشارات بوتیمار آذر 94