شاید اولین حُسن فیلم «پدر آن دیگری» این است که این فیلم بر اساس رمانی بر اساس همین نام نوشته پرینوش صنیعی ساخته شده است و در واقع یک کار اقتباسی است. امری که این روز‌ها کمتر در سینمای ایران دیده می‌شود و گویا همه نویسندگان و فیلمسازان اصرار دارند حتما خودشان خالق فیلمنامه‌هایشان باشند و به همین جهت، رفتن به سمت آثار اقتباسی شاید به زعم آنان، نوعی بی‌احترامی به قلم خودشان باشد!

حُسن دیگر این فیلم، کست بازیگران حرفه‌ای سینما است که حتی برخی از این بازیگران پیشکسوت، با فروتنی پذیرفتند که نقش کوتاهی بازی کنند و هیچ اصراری ندارند که حتما همه نقش اول یک فیلم را برعهده داشته باشند. موضوعی که متاسفانه شاید در میان بازیگران جوان‌تر، خیلی مرسوم نباشد. شما به بازی «جمشید مشایخی» توجه کنید که چقدر نقش کوتاهی دارد اما باور پذیر، یا «شمسی فض اللهی» و «ثریا قاسمی» که در آخر فیلم به قصه اضافه می‌شود و حتی «اکبر عبدی» که نقش مکمل دارد.

اما قصه این فیلم در مورد نامهربانی والدین به فرزندان و دراین فیلم به یکی از فرزندان (شهاب) برمی گردد. فرزند دوم یک خانواده، که تا سن ۶ سالگی نمی‌تواند حرف بزند – که البته بعدا متوجه می‌شویم تعمدا حرف نمی‌زند! - و همین امر باعث می‌شود تا خانواده، فامیل و دوستان، شهاب را مسخره و اذیت کنند.

«یدالله صمدی» کارگردان کار بلدی است که سابقه فیلمسازی او کافی است تا نشان دهد او در زمینه سینما، سرد و گرم کشیده است. او قصه فیلم را به استادی روایت می‌کند تا آنجایی که تماشاگر تا به آخر در سالن می‌ماند تا آخر قصه را خودش ببیند. اما اگرچه فیلمنامه این اثر اقتباسی از یک کتاب به همین نام است. اما ما در فیلمنامه اثر نقاط ضعفی می‌بینیم که خیلی در یک فیلم سینمایی که قرار است قصه‌اش را در ۹۰ دقیقه تعریف کند منطقی به نظر نمی‌رسد.‌‌ همان طوری که قبل‌تر ذکر شد قصه این فیلم حرف نزدن شهاب به دلیل نامهربانی‌هایی که از سوی پدرش می‌بیند است و اوست که تصمیم می‌گیرد حرف نزند. اینکه مگر شهاب چه نامهربانی‌هایی از پدرش دیده که اقدام به چنین تصمیم مهم و حیاتی که شاید از عهده یک آدم بزرگ هم بر نمی‌آید گرفته است سوال مهمی است که فیلم به آن پاسخ نمی‌دهد. ما فقط چند برخورد پدر با شهاب را، آن هم در زمانی که شهاب حرف نمی‌زند از پدرش می‌بینیم که از بس احتمالا پدر تلاش کرده او حرف بزند و نزده مجبور می‌شود شهاب را عقب مانده یا ِخنگ صدا بزند. بنابراین ما شاهد برخورد‌های قبل تر پدر با شهاب نیستیم که قضاوت کنیم واقعا شهاب حق این روزه سکوت را داشته یا خیر؟ ضمن اینکه واکنش‌های شهاب در مقابل برخوردهای تند افراد خانواده نیز واکنش‌های تند‌تر و به مراتب خطرناک‌تر است مثل پرتاب سنگ از بالای پشت بام بر روی سر مادر بزرگش، یا پنجر کردن ماشین پدر و یا قیچی کردن لباس عروس عمه‌اش.

اگر شهاب آنقدر با هوش است که می‌تواند دلخوری خودش از برخوردهای بد پدرش را با حرف نزدن جبران کند پس می‌توانسته با حرف زدن هم از پَسِ خودش بربیاید و به این برخورد‌ها اعتراض کند.

اینکه مادر بزرگ به راحتی می‌تواند تشخیص دهد شهاب قدرت تکلم دارد و بعد از اینکه مادر شهاب نمی‌تواند نام او را در مدرسه دولتی بنویسد. بلافاصله مادر بزرگ با صراحت اعلام می‌کند من این کار را می‌کنم! و پلان بعد از آن است که ما شهاب را به همراه مادر بزرگ می‌بینیم که به یکباره شهاب در حال حرف زدن با مادر بزرگ است!
بازیهای خوب، قاب بندیهای درست و هشدارهایی که فیلم به والدین و فرزندان می‌دهد از جمله معضلاتی است که متاسفانه جامعه امروزی ایران به آن دچار شده است. تفاوت نگاه والدین به فرزندان و فرق قائل شدن بین فرزندان و در برخی از خانواده‌ها بین پسر و دختر یا بین بچه بزرگ‌تر و کوچک‌تر یا آزادی عمل زیاد و محدود کردن بچه‌ها از نکات اخلاقی و روانشناسی فیلم «پدر آن دیگری» است.

اینکه فیلمسازی که خود هم اکنون در کسوت پدر بزرگ است وادار شده این نکات مهم و حیاتی در درون خانواده‌ها را با زبان هنر به والدین هشدار دهد جای تقدیر دارد.
مجید معافی

هنر نیوز