گزارش هنرنیوز از نشست نقد و بررسی پایان نامه های زبان و ادبیات فارسی؛
دکتر رضی: نظام آموزشی کشور محقق پرور نیست
27 دی 1391 ساعت 16:04
نشست نقد و بررسی پایان نامه های زبان و ادبیات فارسی عصر دیروز با حضور دکتر سید علی اصغر میرباقری، دکتر احمد رضی، دکتر غلامحسین غلامحسین زاده و دکتر حمیدرضا شعیری در سالن استاد شکویی دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد.
سید علی اصغر میر باقری عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان درخصوص پایان نامه های زبان و ادبیات فارسی گفت: ما اگر به دانشگاه های کشور نظر افکنیم که تا چه اندازه پاسخگوی این مسئله هستند نتایج مهمی به دست می آوریم که یکی از آنها این است که ما باید نیروی متخصص تربیت کنیم و هدف دیگری که در اسنادی که مربوط به سیاست گذاری های آموزشی و مقررات آن است تصریح شده این است که تحقیق اصیل، مبتنی بر نیازهای جامعه و با استفاده از روش های تحقیقی به روز برای ارتقای کیفی در آن حوزه علمی و به ثمر رساندن یک پژوهش انجام شود تا نتیجه آن بتواند مشکلی از مشکلات جامعه را حل کند، این دو هدف اصلی در تحصیلا تکمیلی در دانشگاه ها است لیکن آنچه بیشتر مد نظر قرار می گیرد تربیت نیروی انسانی متخصص است.
وی با بیان این مطلب افزود: بحث پایان نامه ها تا حدی در حاشیه است و جایگاه اصلی خود را پیدا نکرده است، با نگاهی آمار ی به رشته زبان و ادبیات فارسی در می یابیم که چه سرمایه عظیمی در این حوزه در دست ماست و چه اندازه از آن استفاده می کنیم؛ واقعیت این است که اگر ما فقط به تربیت نیروی انسانی بخش مهمی از سرمایه های معنوی خودمان را نادیده گرفته ایم و از آن ها خوب بهره برداری نکرده ایم.
وی با نگاهی آماری به این حوزه گفت: در رشته زبان و ادبیات فارسی در دوره کارشناسی حدود ۷۵۰ دانشگاه دوره آموزشی دارند یعنی نیروی کارشناسی تربیت می کنند، در دوره ارشد نزدیک به ۲۰۰ دانشگاه دوره کارشناسی ارشد دارند و در دوره دکتری حدود ۵۰ دانشگاه و با توجه به اینکه این آمار مربوط به ماه های اخیر است احتمالا آمار دوره دکتر ی همینک به هفتاد تا هشتاد دانشگاه رسیده باشد؛ اگر فقط در دوره دکتر به تعداد آمار پذیرش آنها توجه کنیم در سال حدودی سیصد فارغ التحصیل در این مقطع خواهیم داشت و بلکه بیشتر.دوره دکتری طلایی ترین برهه تحقیق و پژوهشی است و باید از این فرصت استفاده شود، وانگهی هزینه هایی که اعلام می کنند برای مقطع دکتری در رشته هایی که هزینه ندارند چیزی حدود صد تا صد و سی میلیون تومان است، از این منظر باید گفت هر دانشجوی ما تا در دوره دکتری به ثمر برسد رقم زیادی روی او سرمایه گذاری می شود، حال با نگاهی به پایان نامه های موجود باید اعلام کرد که بیش از ۹۰ درصد از پایان نامه ها پس از دفاعیه در گوشه کتابخانه جای می گیرد و بسیار کم مورد مراجعه قرار می گیرد.
دکتر میر باقری با اعلام این موضوع که ما در انتخاب موضوع پایان نامه هیچ برنامه منسجمی پیش رو نداریم اظهار داشت: پایان نامه ها هیچ ارتباط معنا داری باهم ندارند و ممکن است در یک زمینه مشترک افراد کارهایی انجام داده باشند لیکن بر حسب سلیقه و علاقه موضوع انتخاب می شد و روش تحقیق و ماحصل آن خود جای تامل دارد، نتیجه آنکه اگر بخواهیم از دانشگاه های پیشرفته الگوبرداری کنیم در مسائلی که می تواند متناسب با اقتضائات ما باشد می بینیم این دانشگاه ها برای پایان نامه های خودشان اهمیت و ارزش زیادی قائلند و برای آنها برنامه و هدف دارند و ممکن نیست دانشجویی وارد دانشگاه شود و به صورت انفعالی موضوع پایان نامه انتخاب کند و حتما اگر موضوعی انتخاب می شود قرار است در کنار یک موضوع بزرگتر هدفی را محقق کند.
وی افزود: اگر ما بر این اساس عمل کنیم که یک هدف تحقیق بزرگ را در نظر بگیریم و آن هدف را برش بدهیم و هر برش را در قالب یک پایان نامه پیش بینی کنیم وقتی ده نفر از دانشجویان دکتری ما فارغ التحصیل شدند ما در یک دانشگاه توانستیم یک مسئله ای را به گونه علمی تعریف کردیم و بعد با روش درست دانشجو را راهنمایی کردیم مشکلات ما در آن بخش حل می شود و در عین حال که دانشجوی ما تخصص پیدا کرده ما از پایان نامه او بهترین نتیجه را می گیریم به همین دلیل آیین نامه ای در خرداد ماه امسال از طرف معاونت پژوهشی وزارت علوم برای دوره دکتری پیش بینی شد و بعد برای دوره کارشناسی ارشد مبنی بر هدفمند کردن رساله های دکتری بر اساس این آیین نامه بنا است همه رشته های علوم انسانی الویت های پژوهشی و زمینه های کاریشان را شناسایی کنند.
در ادامه این نشست دکتر احمد رضی عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان گفت: پایان نامه نوسی و رساله نویسی در رشته ادبیات و زبان فارسی از بهره وری کامل برخوردار نیست یعنی کارایی لازم را ندارد؛ به واقع کسی که دو سال زحمت می کشد و پایان نامه دکتری می نویسد باید اثری از خود بگذارد در محافل علمی.باید اساس را برر این بگذاریم که دانشجو یه تحقیق گسترده انفرادی جدی رادر این دوره تجربه کند، زیر نظر استادی که توانایی کافی دارد زیر نظر استادی که توانایی حداقلی کافی داشته باشد و بهره وری داشته باشد.
وی در تشریح عوامل کاهش بهره وری در پایان نامه گفت: در پژوهشگری الویت با ژرف نگری است و با نگاه معمول در دانشگاه های ما که جامع نگری است اندکی مغایرت دارد زیرا که موضوعات در پایان نامه ها به ژرف نگری نیاز دارد.
وی افزود: پایان نامه ها تکراری است چون حرف های ما سر کلاس های درس تکراری است، ما باید پیوند خوبی بین آموزش و پژوهش ایجاد کنیم و این موضوع بر می گردد به این مشکل که نظام آموزشی ما محقق پرور نیست.
در ادامه دکتر حمیدرضا شعیری عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس تصریح کرد: برخی از گره های موضوع پایان نامه ها به آیین نامه ها بر می گردد که توسط وزارت علوم ایجاد شده است و به صورت سلسله وار در چرخه دانشگاه، استاد و دانشجو تکرار می شود و نگاه امتیاز محور، نمره محور، و نگاه ابزاری به پایان نامه افزایش می یابد زیرا که پایان نامه ها تنها برای اخذ مدرک نگاشته می شوند.
وی خاطرنشان نمود: در حال حاضر کارشناسی ارشد تبدیل به سکوی پرش شده است که یا به واسطه آن وارد دکتری شد یا با آن مهاجرت کرد و دیگر پایان نامه ها کاربردی نیستند و همین است که به تکرار می رسند.
دکتر شعیری با بیان این مطلب که کار را بایدئ از مقطع کارشناسی شروع کرد گفت: تصحیح مقررات باید از مقطع کارشناسی شروع شود زیرا که برای مثال در دوره های کارشناسی زبا های غیر انگلیسی اغلب دانشجویان زبان آموز مقدماتی و پیشرفته هستند و نه بیشتر، گو اینکه کسی از نقطه صفر شروع کند حال این دانشجو در مقطع ارشد چگونه می تواند موضوع خوبی را برای پایان نامه شناسایی کند در این راستا خوبست که ما هویت علوم انسانی را به آن باز گردانیم.
دکتر غلامحسین غلامحسین زاده نیز با تکید بر نظام ارزشیابی در سیستم دانشگاهی گفت: در همه نظام های تولید یک مرحله کنترل کیفیت وجود دارد، ما نیز به عنوان سیستم دانشگاهی که کار تولید انجام می دهیم باید بر این رویه ارزشیابی و کنترل داشته باشیم.
کد خبر: 52862
آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdcci4qp.2bqie8laa2.html