به بهانه پخش سریال «صدراعظم»؛
نیاز فیلمساز به پژوهش و تحقیق برای ممانعت از تحریف و تخریب تاریخ
15 اسفند 1391 ساعت 12:00
فیلمسازی در خصوص تاریخ معاصر به دلیل شناخت بهتر مخاطب از تاریخ معاصر امری بسیار دشوار بوده و نمی‌توان به راحتی نظر مثبت او را با ساخت هر اثری برانگیخت و فیلمساز نیاز شدیدی به پژوهش و تحقیق در خصوص روایت‌اش از تاریخ دارد تا احیانا ناخواسته دست به تحریف و تخریب تاریخ نزند.
این روز‌ها و شب‌ها مجموعه تلویزیونی «صدراعظم» به تهیه‌کنندگی «علی لدنی» و کارگردانی «محمدرضا ورزی» در حال پخش از شبکه اول سیما است. ورزی تاکنون مجموعه‌های تلویزیونی چون: «تبریز در مه»، «سالهای مشروطه»، «کیمیاگر»، «پدر خوانده» و «عمارت فرنگی» را ساخته است. کافی که به اسامی این چند سریال نگاه کنیم و چیزی که در این خصوص خود نمایی می‌کند علاقه شخصی ورزی به سریال‌های تاریخی با موضوع معاصر است. ورزی که در آخرین تجربه خود «سالهای مشروطه» با انتقاداتی مانند غلبه درام پردازی اثر نسبت به مبانی تاریخی روبه رو بوده است و ایراداتی را نیز مخاطبان و منتقدان در متن و اجرا به این کارگردان گرفته‌اند، تصمیم گرفته با وسواس بیشتری دست به ساخت مجموعه‌های تلویزیونی تاریخی بزند و علاوه بر بهره بردن از مشاوره‌های مختلف برای نوشتن فیلمنامه، آن‌ها را چندین بار هم بازنویسی کند. تا بتواند با بالا بردن سطح کیفی سریال خود و تایید نظر منتقدان را برای خود به وجود بیاورد.
به همین دلیل به نظر می‌رسد وی با یک پیش تولید طولانی نسبت به دیگر آثار خود به تولید آخرین مجموعه تلویزیونی خود با نام «معمای شاه» زده است و پیش تولید نسبتا طولانی را برای سریال خود طی کرده تا بتواند کیفیت اثر را برای مخاطب بالا‌تر برده و از هجمه انتقادات کمتر کند. هر چند باید پذیرفت که محمدرا ورزی در ابتدای فیلمسازی خود قرار دارد و باید بسیار تجربه کند تا بتواند آثار با کیفیت‌تر به لحاظ تکنیک‌های فیلمسازی و درام‌پردازی برای تلویزیون وخوشآینده مخاطب با هوش تلویزیون بسازد. از سویی می‌توان گفت که فیلمسازی در حیطه تاریخ معاصر امری بسیار دشوار است، چون مخاطب شناخت بهتری نسبت به تاریخ معاصر دارد نمی‌توان به راحتی نظر مثبت او را با ساخت هر اثری برانگیخت و فیلمساز نیاز شدیدی به پژوهش و تحقیقات مفصل در خصوص روایت و برداشت شخصی خود و فیلمنامه نویس اثرش از تاریخ معاصر دارد تا احیانا خواسته یا ناخواسته دست به تحریف و تخریب تاریخ نزند.
داستان مجموعه تلویزیونی «صدراعظم» که این روز‌ها در حال پخش است از سلطنت ناصر الدین شاه و صدارت میرزا تقی خان فراهانی معروف به امیر کبیر آغاز می‌شود و با سلسله حوادثی که در نهایت منجر به انقلاب مشروطه می‌شود پایان می‌یابد. این سریال بخشی از مجموعه تلویزیونی «سالهای مشروطه» است که در سه فصل «صدراعظم»، «نهضت مشروطیت» و «نهضت تنباکو» ساخته شده که شامل روایتگری زندگی پنج پادشاه قاجار در مدت ۷۲ سال حکومت بر ایران و با اسناد موثق تاریخی تولید شده و در این راستا از سه کتاب «امیرکبیر و ایران»، «شرح حال امیرکبیر» و «امیرکبیر، قهرمان مبارزه با استعمار» برای ساخت آن به گفته کارگردان‌اش استفاده شده است.
امیرکبیر شخصیتی تأثیرگذار و مطرح در تاریخ کشورمان است که در مسموم‌ترین فضای حکومت وابسته قاجار، کمر به همت و تلاش بست تا ایران را بسازد و آن را در مسیر پیشرفت قرار دهد اما تیغ خیانت را بر رگهای‌اش کشیدند و نگذاشتند وی به کشوراش خدمت کند. تاریخ ناصرالدین شاه و شاهان قاجار تاریخ خودفروختگی و سیاهی است و تاریک‌ترین نقطه حکومت ناصرالدین شاه زمان مرگ امیر است صبحگاهی که قاصد خیانت به کاشان، تبعیدگاه امیررسید و رگ‌های دست او را باز کرد تا آخرین نفسهای ایران، مرگ را تجربه کند و شاید حمام تعبیری از پاکی امیر بود. محمد تقی که بعد‌ها میرزا تقی خان امیرکبیر نام گرفت مردی چیره در عرصه اقتصاد و سیاست بود وی جدی‌ترین مخالف حضور بیگانه اعم از روسیه و انگلیس در ایران و تصمیم گیری‌های داخلی بود و به همین علت بود که مزدوران داخلی با همدستی بیگانگان دست به دست هم دادند تا او را از میان بردارند.
بنابراین می‌توان دلایل ساخت مجموعه تلویزیونی «صدراعظم» توسط ورزی را فهمید ودانست که امیرکبیر میان نسل‌ها و افراد مختلف جامعه امروز کشورمان از چه جایگاهی رفیعی برخوردار است و نسل‌های امروز و آینده نیز باید برای ماندگاری بیشتر این شخصیت برجسته تاریخ کشورمان از زندگی وی فیلم و سریال تلویزیونی بسازند. در واقع سریال ورزی نشان می‌دهد که استعمار همیشه تلاش کرده دست نخبگان کشورمان را در دست یابی به فناوری‌ها و دانش روز بسته نگه دارد و جلوی پیشرفت جوانان کشورمان را بگیرد و جامعه را نیز در مسیر قرار گرفتن در جهت فرهنگ اصیل ایرانی و اسلامی منحرف کند. تاریخ کشورمان مملو از حضور بزرگ مردانی است که در ادوار مختلف و در طول تاریخ بار‌ها برای ایران افتخار آفرینی کرده‌اند.
مردانی که یک سرو گردن از همه بالا‌تر بودند و زندگی خویش را وقف هدف، آرمان و کشفیات تاریخ کردند، شخصیت‌هایی که در طول تاریخ و تمدن کشورمان حماسه آفریدند و نام خود را در تاریخ ایران زمین جاودانه ساختند و به نظر می‌رسد امروز برای ماندگاری و حضور نام آن‌ها در حافظه مردم چاره‌ای جز این نداریم که در تلویزیون، سینما، ادبیات، تئا‌تر و... از زندگی این بزرگ مردان استفاده کنیم و دست به خلق آثاری برای درک بهتر مخاطب از زندگی این مردان باشیم. چرا که نسل جوان امروز به دلیل نبود یک الگوی رفتاری و اخلاقی مناسب به سمت مدل‌ها و نمونه‌ها و کارکترهای پوشالی غرب سوق پیدا کرده است. در واقع شاید بتوان گفت که مهم‌ترین چیزی که امروز فرهنگ ایرانی اسلامی کودکان، نوجوانان وجوانان ما را تهدید می‌کند الگو برداری نادرست وغلط آینده سازان کشورمان از فرهنگ‌هایی باشند که به اندازه یک استان کشور ما قدمت تاریخی ندارند اما چون مدام در رسانه‌های خود همیشه فرهنگ و تمدن پوشالی خود را در غالبی جذابی مطرح می‌کنند، تلاش می‌کنند جوانان ما را به سمت خود جذب کنند. کاری که امروز سینمای غرب و به خصوص هالیوود و شبکه‌های مختلف ماهواره‌ای در طول چند دهه اخیر با سرمایه گذاری هنگفت انجام داده‌اند و هدفشان هم تحریف تاریخ و فرهنگ ماست.
بنابراین پرداختن به زندگی «تقی خان امیر کبیر» به عنوان یکی از بزرگمردان تاریخ ایران ازسوی صدا و سیما امری پسندیده است که باید در آینده نیز ادامه داشته باشد و محمد رضا ورزی نیز در مجموعه تلویزیونی «سالهای مشروطه» و به خصوص در سریال «صدراعظم» تلاش کردهکه بتواند چهره متفاوتی از این شخصیت مطرح کشورمان برای مخاطب ترسیم کند، تا چه اندازه در این خصوص موفق بوده، باید قضاوت را به مخاطب با هوش تلویزیون واگذار کرد.
یادداشت علی یعقوبی
کد خبر: 55517
آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdccmpqp.2bqps8laa2.html