گذری بر تالیفات حوزه نمایش؛
گولدونی و اندیشه اصلاح کمدی ادبی ایتالیا
16 فروردين 1391 ساعت 11:57
«دعواهای کیوتزا» و «نوکر دو ارباب» عنوان‌های دو نمایشنامه کمدی از نمایشنامه‌نویس وسراینده مشهور ایتالیایی، «کارلو گولدونی» هستند که با ترجمه «عباس‌علی عزتی» توسط نشر چشمه منتشر شده است.
به گزارش هنرنیوز، کارلو گولدونی (۱۷۰۷ - ۱۷۹۳) با شناختی که از هنر و جامعه ایتالیای قرن هجدهم داشت همزمان با خلق آثار ماندگار خود با ستیز با معیارهای تکراری و بی‌ثمر قدیمی و ساختن معیارهای جدید پرداخت.
این نویسنده اهل ونیز خالق بیش از ۱۳۰ اثرکمدی است و بیشتر آثار خود را با لهجه عامیانه ونیزی نوشته و همواره در آثارش عادات ناپسند اقشار مختلف جامعه ایتالیای قرن هجده را مورد انتقاد قرار داده است، همچنین نفرت و انزجار خود را از اشرافیت زمانش به شهامت ابراز داشته و بر صفات خودپسندانه و شخصیت‌های توخالی آنان تاخته است و تئاتر او، بازگو کننده زندگی افراد متوسط جامعه آن عصر و مسائل این طبقه است.
گولدونی تأثیرگذارترین نویسند‌ه‌ای است که در اندیشه اصلاح کمدی ادبی ایتالیا بود و به رغم تحمل رنج‌های فراوان و شناسایی ضعف‌ها و کاستی‌ها و با خلاقیت‌های هنری خود روح تازه‌ای در آن دمید.
در مقدمه مترجم می‌خوانیم: «كارلو گولدوني با هدفي راسخ و جسم و جاني خستگي‌ناپذير و تعصبي فوق‌العاده كار می‌کرد. صرف نظر از آثاري كه احتمالاً از دست رفته، ۹ تراژدي، ۱۶ تراژيكمدي، ۱۳۷ كمدي، ۵۷ طرح براي كمدي بداهه، ۱۳ ليبرتو براي اپراي جدي و ۴۹ تا براي اپراي كمدي، ۲ نمايش مذهبي، ۲۰ ميان‌پرده، ۳ فارس و سه جلد خاطره حاصل زندگي هنري و خلاقيت اوست و اين در حالي است كه در ميانه كار هنري و در پي حملات انتقادي كارلو گوتزي كه او را متهم به محروم كردن تئاتر ايتاليا از افسون شعر و تصوير مي‌كرد، با نفرتي كه از ذوق و سليقه‌ی هموطنانش پیدا کرده بود، آزرده‌خاطر جلاي وطن كرد و در سال ۱۷۶۱ به پاريس مهاجرت كرد و تا آخر عمر همان‌جا ماند.»
علاوه بر دو نمایشنامه «دعواهای کیوتزا» و «نوکر دو ارباب»، آثاری چون «زن مهمان‌خانه‌چی»، «قهوه‌خانه»، «دروغگو»، «همسر با احتیاط» و «سخن‌چینی‌های زنانه» از معروف‌ترین آثار گولدونی هستند.
کمدی «دعواهای کیوتزا»، نزاع بین اهالی روستای «کیوتزا» را به نمایش می‌گذارد. دعوای ساده‌ای بین زن‌ها در‌می‌گیرد. دختر‌های دم بخت دو خانواده برای رسیدن به دل‌باخته‌شان با هم مشاجره می‌کنند. مردان کیوتزا نیز ناخواسته درگیر این ماجراها شده و کار به دادگاه جنایی کشانده می‌شود. در نهایت، با دخالت بازپرسی که از شهر آمده، همه چیز به خوب به پایان می‌رسد.
نمایش کمدی «نوکر دو ارباب» که در ایران به «یک نوکر و دو ارباب» معروف است، مشهورترین کمدی گولونی است. این نمایش در سبک و سیاق سیاه‌بازی و از قدیمی‌ترین اشکال کمدی ایتالیایی است که عمدتاً نزد اشراف مرسوم بوده است.
«نوکر دو ارباب» ماجرای سیاهی‌است که اتفاقی به خدمت دو ارباب در‌می‌آید. ارباب‌های این سیاه عاشق و معشوقی دور از هم هستند. عاشق برادر معشوق را کشته و از ترس قانون به شهر دیگری گریخته است. حال معشوق در لباس و چهره‌ای مردانه به دنبال دل‌باخته‌اش است و سیاه این دو را که ارباب‌هایش هستند، از هم مخفی می‌کند.
در این نمایشنامه از زبان تروفالدینو(نوکر) می‌خوانیم: «چه خوب! کلی وقت بود دنبال یه ارباب می‌گشتم، حالا دوتا گیرم اومده. حالا چه غلطی باید بکنم؟ برا هر دوتاشون کار می‌کنم. نه؟ آخه چرا نه؟ چه اشکالی داره برا هر دوتاشون کار کنم؟ هم دوتا مزد می‌گیرم، هم بیشتر می‌خورم. فکر خوبیه، خیلی خوبه، فقط به شرطی که نفهمن...»
«دعواهای کیوتزا و نوکر دو ارباب» عنوان کتاب و دو نمایشنامه کمدی از نمایشنامه‌نویس وسراینده مشهور ایتالیایی، «کارلو گولدونی» هستند که با ترجمه «عباس‌علی عزتی» توسط نشر چشمه منتشر شده است. این کتاب در ۲۲۲ صفحه و شمارگان ۱۲۰۰ نسخه به چاپ رسیده و قیمت آن ۵۶۰۰ تومان است.
کد خبر: 38949
آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdccooq1.2bq408laa2.html