هنر نیوز - به متن توافقنامه ژنو بدبین هستم

به گزارش هنرنیوز به نقل از روابط عمومی سیما ، اکبر اعتماد نخستین رییس سازمان انرژی اتمی پیش از انقلاب در برنامه ثریا با موضوع وضعیت صنعت هسته ای در کشور که به مناسبت دومین سالگرد شهادت دانشمند هسته ای مصطفی احمدی روشن برگزار می شد، حضور یافت.

اعتماد با اشاره به اینکه کشورهای غربی با نظام جمهوری اسلامی مساله دارند و می خواهند آن را با مشکل مواجه کنند،گفت: برای مقابله با جمهوری اسلامی آنها موضوع هسته ای را بهانه قرار داده اند. آنها تا هنگامی با ما همکاری می کنند که به نفع آنان باشد.
وی فشارهای کشورهای غربی به ایران برای توقف برنامه هسته ای که همه مردم برای کسب حق تاکید دارند، بی معنا دانست و معاهده ان پی تی را بهانه ای برای آنها برای افزایش فشار بر ایران معرفی کرد و گفت: البته چیزهایی که به ما تحمیل می کنند با معاهده ان پی تی نیز همخوانی ندارد. ایران باید آنها را تهدید به خروج از ان پی تی کند. این تهدید کارساز خواهد بود.
وی در برنامه توافق ژنو نیز گفت: ایران در هر صورت چاره ای نداشت که در این مسیر حرکت کند. تحریم های ظالمانه بر ما تحمیل شده است. اما درباره نحوه عمل اختلاف نظرهایی وجود دارد. باید خودمان تصمیم می گرفتیم که چه امتیازهایی را می خواهیم بدهیم نه اینکه غربی ها برای آن تصمیم می گرفتند.
اعتماد خاطرنشان کرد: امیدواریم مدت ۶ ماهه اولی که در توافقنامه تعیین شده، ایران بتواند تحریم ها را سبک کند. اما معتقدم که غربی ها متن را به گونه ای تنظیم کرده اند که در پایان ۶ ماه می توانند ایران را به نقض تعهدات متهم کنند. من به این توافق نامه بدبین هستم.
وی تاکید کرد: با شرایطی که امروز ایجاد شده باید برنامه انرژی اتمی را به طور مجدد مورد بررسی قرار دهیم. باید ببینیم چه برنامه ای برای آینده داشته باشیم. با توافق نامه ای که امضا شده مسیر قبلی را نمی توانیم ادامه دهیم.

کارشناس روابط بین الملل:
در تنظیم توافقنامه ژنو غفلت هایی صورت گرفته است
ناصر نوبری کارشناس ارشد روابط بین الملل و سفیر ایران در شوروی سابق در زمان امام و نخستین سخنگوی وزارت امور خارجه نیز که دیگر مهمان برنامه ثریا بود با ذکر تاریخچه ازمعاهده ان پی تی گفت: در رژیم سابق به ان پی تی پیوستیم. شرط ۲۵ ساله برای آن گذاشتیم تا مطمئن شویم که منطقه خاورمیانه عاری از سلاح هسته ای است.
وی خاطرنشان کرد: آن زمان هم صحبت بر این بود که رژیم اسرائیل به سمت سلاح هسته ای پیش می رود. سال ۷۴ این ۲۵ سال پایان یافت و به طور طبیعی باید این مساله را بررسی می کردیم که خاورمیانه عاری از سلاح هسته ای تحقق پیدا کرده تا حضور در معاهده را تمدید کنیم.
نوبری با اشاره به غفلت صورت گرفته در آن مقطع زمانی، گفت: در آن مقطع غفلتی صورت گرفت و بدون بررسی های کارشناسی ایران قبول کرد که حضور در پیمان ان پی تی دائمی باشد. در آن زمان سیروس ناصری نماینده ایران در آژانس بود. در آن مقطع باید روی پیش شرط خاورمیانه عاری از سلاح هسته ای بیشتر پافشاری می کردیم. باید حضورمان را موقتی تمدید می کردیم و این اهرم فشار را حفظ می کردیم تا مدل تعادل در خاورمیانه حفظ شود.
وی با اشاره به بدبینی امام و دیگر مسوولان کشور به موضوع خلع سلاح، اظهار داشت: دیدگاه امام نیز این بود که معاهدات خلع سلاح برای خلع سلاح کردن ما است والا غربی ها خود را خلع سلاح نمی کنند.
این کارشناس روابط بین الملل اساس مشکل غرب را استقلال کشورها در خاورمیانه دانست و گفت: کشورهای غربی در واقع با کشورهای مستقل خاورمیانه مشکل دارند. شاید این تصور پیش آید که اگر مشکلات خود را با غرب حل کنیم دیگر مشکلی پیدا نمی کنیم اما اینگونه نیست.
وی راهبرد آمریکا در خاورمیانه را حفظ منافع رژیم صهیونیستی ذکر کرد و گفت: همه کشورهای خاورمیانه باید کوتاه تر از اسرائیل باشند. ایران توانسته مستقل بشود و برای همین پروسه هسته ای را برای خود راه انداخته است. استقلال به ما کمک می کند که ما رشد کنیم و این رشد خطر راهبردی برای آمریکا محسوب می شود.
نوبری تاکید کرد: اگر بخواهیم به عنوان یک کشور پیشرفت کنیم، به جز موضوع انرژی، پروسه علم و فن باید حلقه به حلقه طی شود. یکی از حلقه های مهم علم انرژی هسته ای است.
وی فرآیند تحولات هسته ای در کشور را در مقاطع مختلف بازگو کرد و گفت: وزارت خارجه در مقطعی در زمان دولت سازندگی باید موضوعاتی را روشن می کرد. ما عضو ان پی تی بودیم که باید کشورهای دارا به ما کمک می کردند اما کمک که نکردند در مقابل خواسته های به حق ما کارشکنی نیز کردند.
این کارشناس روابط بین الملل تاکید کرد: ما به طور عادی کار انجام می دادیم جلوی ما را گرفتند. غفلت این بود که باید برای آمریکا پرونده سازی می کردیم که از لحاظ حقوقی فشارهای آنان غیرقانونی است که البته وزارت خارجه ما غفلت کرد. آنها گفتند که باید برنامه های هسته ای خود را تعلیق کنید که ما انجام دادیم. انتظار داشتیم که پرونده ما عادی شود و اعتمادسازی صورت گیرد. بعد از ۵/۲ سال تعلیق داوطلبانه به جای اعتمادسازی گفتند که برای اعتمادسازی برنامه هسته ای خود را تعطیل کنید.
وی با اشاره به غفلت های صورت گرفته در امضای توافقنامه ها، اظهار داشت: در توافق نامه نویسی همواره یک اشتباه استراتژیک داشته ایم و اینکه مفاهیم انتزاعی را مورد توجه قرار نداده ایم و همواره این ترفند مورد استفاده غربی ها قرار گرفته است. در تمام کارهای که ما باید انجام دهیم مفاهیم اصلی و اساسی را آورده اند اما در مقابل تعهدات خود مفاهیم کلی و انتزاعی را قرار داده اند.
نوبری گفت: باید تعریفی از اعتمادسازی ارایه می کردیم. هر کس تنها یک قرارداد در زندگی خود نوشته باشد این را می فهمد، اما در قراردادهای تاریخی خود این موضوع را مورد غفلت قرار داده ایم.
وی ادامه داد: در ماجرای سعدآباد و پاریس دچار این اشتباه شدیم. موضوع اعتماد را تعریف نکردیم و باختیم. در ماجرای مدالیته همین کلاه سر ما رفت. گفتند که ۶ کار را در یک سال انجام دهید، ما گفتیم که در ۳ ماه انجام می دهیم که در نهایت جشن هسته ای گرفتیم، اما در توافق نامه مدالیته نیز دچار غفلت شدیم که یک کلمه ابهام در آن گذاشته شده بود. در نهایت یک سی دی درباره مطالعات ادعایی رو کردند که دوباره آنها گفتند که ابهام ها ادامه دارد.
نوبری تصریح کرد: در پروسه دولت خاتمی کلمه اعتماد کار را خراب کرد و در دولت احمدی نژاد کلمه ابهام مشکل زا شد. در دولت احمدی نژاد گپی در ارتباط با دولت و شورای عالی امنیت ملی نیز به وجود آمد. یعنی مذاکره کنندگان پشتیبانی دولت را نداشتند و وزارت خارجه کار خود را می کرد.
وی اظهار داشت: زمانی که وزیر خارجه ما به کشورهای سنگال و اوگاندا سفر می کرد، وزیر خارجه آمریکا در کشورهای منطقه و جهان می گشت و آنها ترغیب به تحریم های غیرقانونی علیه ایران می کرد. وزارت خارجه می توانست این موضوع را خنثی کند.
نوبری با اشاره به تکرر اشتباهات دولت های آقایان خاتمی و احمدی نژاد در دولت روحانی در قالب توافق نامه ژنو، گفت: آنجایی که مورد خاص ما پیش می آید که تحریم ها است، مسایل در ابهام است. ما در ۶ ماه پیشرفت برنامه هسته ای خود را متوقف کرده ایم تا نگرانی آنها را برطرف کنیم. باید آنها همزمان نگرانی ما را نیز برطرف می کردند که تعادل برقرار می شد. اما اینگونه نشده است. آنها گفته اند که تحریم ها در درازمدت رفع خواهد شد. یک انسان معمولی هم حتی چنین معامله ای را در خرید و فروش یک خودرو نمی کند.
پدر شهید مصطفی احمدی روشن نیز در این برنامه گفت: اگر در پرورش و تربیت مصطفی زحماتی را متحمل شدیم، خداوند با شهادت حق ما را ادا کند و دیگر اینکه مصطفی در راه صنعت هسته ای و رسیدن به این قله زحمات بسیاری را متحمل شد و این زحمت بی اجرا نماند.
وی افزود: مصطفی معتقد بود که ما در مقابل استکبار جهانی باید با دست پر صحبت کنیم. اگر آنها احساس کنند ما از غنی سازی عاجز هستیم هرگز توجهی به پیشرفت های ما نخواهند داشت. اسکتبار نیز به این نتیجه می رسد که اگر با جمهوری اسلامی ایران بر سر میز مذاکره ننشینند و توافقی با ایران نداشته باشند در آینده پیشرفت ها بیشتر هم خواهد شد و کار آنها سخت تر خواهد شد.
وی پیشرفت های هسته ای را یک امانت از سوی شهدا دانست که جهادگونه در این زمینه کار کردند و در نهایت جانشان را فدای این راه کردند تا بتوانیم در مقابل استکبار دست بازی داشته باشیم. از تیم مذاکره کننده انتظار داریم پاسدار خون شهدای ما باشند و بخشی از شانیت ملت ایران را که مربوط به این صنعت است، حفظ کنند.
وی درباره خواسته های کشورهای غربی برای اعمال محدودیت هایی در صنعت غنی سازی کشور، گفت: زمانی که غنی سازی تعلیق شده بود مصطفی دچار ناراحتی های عمیق شده بود به حدی که می خواست سایت را ترک کند. که با تدبیر مقام معظم رهبری و دولت نهم و دهم این موضوع حل شد و ما به کار خود ادامه دادیم.
پدر شهید احمدی روشن گفت: اگر مصطفی احمدی روشن امروز بود باز هم آن غصه و نگرانی را داشت، زیرا به اجبار باید از موج پیشرفت های خود را بکاهیم. تامین غنی سازی ۲۰ درصد بسیار مشکل است. و عقب نشینی از این موفقیت ها باعث یاس دانشمندان هسته ای می شود.
وی ادامه داد: خبری به من رسید که برخی از دوستان احمدی روشن را به حاشیه می رانند، گفتم که نظر ما نظر رهبر معظم انقلاب است. یک خبرنگار از من پرسید اگر در مصاحبه حسن روحانی رییس جمهوری بودید چه می پرسیدید، گفتم از ایشان می پرسیدم که چرا مسوولانی به کار گمرده است که با کسانی که این صنعت را به این مرحله رسانده اند، اینگونه رفتار می کنند.

حسن آبنیکی دوست و همکاری شهید احمدی روشن نیز گفت: از سال ۸۳ و در سن ۲۵ سالگی مصطفی احمدی روشن وارد این صنعت شد و در همه تحولات به عنوان محور یا یکی از افراد کلیدی بود. در نخستین زنجیره غنی سازی حضور پیدا کرد.
آبنیکی تصریح کرد: احمدی روشن جزو طراحان گسترش برنامه غنی سازی است. طرح های مصطفی باعث می شد که صنعت از چالش ها عبور کند. مصطفی رهبر تیم مقابله با بزرگترین تحریمی است که در دنیا اتفاق افتاده است.
وی شهید مصطفی احمدی روشن را پیروز میدان هسته ای دانست و گفت: او در مقابله با دسیسه های استکبار برای مشکل سازی برای صنعت هسته ای ما توانسته موفقیت های بزرگی کسب کند. در این نبرد با راهبردهای تهدید، تحریم، تخریب و تهاجم دشمن مقابله کرده است.
وی درباره این راهبردها گفت: دشمن علاوه بر اینکه در حوزه های سیاسی وارد می شود، در حوزه فنی نیز گام به گام مسایل را پیش می برد. تحریم یکی از این گام ها بود. صنعت هسته ای و در محور آن صنعت غنی سازی محور این تحریم ها است.
آبنیکی تاکید کرد: به رغم همه توافق ها در حوزه کمک در توسعه هسته ای اتفاقی رخ نمی دهد و حتی تحریم ها تشدید می شود. حالا ما که توانستیم این تحریم ها را دور بزنیم استراتژی بعدی دشمن تخریب است. در مقطعی در فشار سنج ها بمب های کوچکی کار گذاشته بودند.
وی گفت: آنها شعار اینکه ایران نیازی به انرژی هسته ای ندارد را پیش کشیدند در حالی که ما به طور جدی به این فناوری برای پیشرفت در آینده نیاز داریم. دست آخر دشمن راهبرد تهاجم را به کار گرفت که از طریق ساختن ویروس هایی تلاش کرد که تاسیسات هسته ای ما را نابود کنند که البته با اقدامات به موقع دانشمندان ما این توطئه دشمن هم خنثی شد. در نهایت به این منجر شد که به حذف دانشمندان هسته ای ما اقدام کردند.

در نظرسنجی تلویزیونی که توسط برنامه ثریا درباره برنامه هسته ای ایران و لزوم تداوم آن صورت گرفت از بین بیش از ۳۶۴ هزار شرکت کننده در این نظرسنجی بیش از ۹۲ درصد گزینه ادامه برنامه هسته ای را انتخاب کردند.