منوچهر اسماعیلی دو بلور با سابقه سینمای ایران در این مراسم گفت: در نشستی که مملو از بزرگان است سخن گفتن خیلی سخت است این سختی را به جان می‌خرم تا ادای سپاس کنم به آقای مسعود کیمیایی. کیمیایی یکی از سه هنرمندی است که سینمای ایران را به راه راست هدایت کردند: ناصرخان تقوایی، شادروان علی حاتمی و مسعود کیمیایی؛ کیمیایی با فیلم «قیصر» تربیت حرف زدن را به ما آموخت. پرسوناژ از دل مردم در فیلمهای کیمیایی هویدا شد، کاراک‌تر در حیات خانه شکل گرفت. اگر چه کلام در فیلم‌های کیمیایی، کلام معمول است ولی مایه دار و چرب است. باید کلام ادا شود، کلام سینمای ما بی‌تربیت بود از صدقه سر مسعود کیمیایی با تربیت شد. مسعود جان سعادت یارت، کیمیای وجودت؛ پایدار.


«قیصر» و «گوزن‌ها» برای ماندگاری کیمیایی کافی بود
مدیر موزه هنرهای معاصر در ادامه این مراسم گفت: اگر مسعود کیمیایی هیچ فیلمی به جز دو فیلم قیصر و گوزن‌ها را نمی‌ساخت باز هم کافی بود که او را فیلمساز بزرگی بنامیم.
 آقایی مدیر موزه هنرهای معاصر در مراسم «۵ دهه با آثار کیمیایی» که با حضور مسعود کیمیایی و جمعی از سینماگران و دوستداران او در موزه هنرهای معاصر با بیان اینکه می‌توان به روشنایی نگاه استاد کیمیایی را به جامعه در فیلم‌هایش دید افزود: اگر نگاهی به فیلم‌های این فیلمساز داشته باشیم حتما شاهد یک نوع «ریخت‌شناسی» خواهیم بود. نمی‌توان این را پذیرفت که این نگاه ناخداگاه در فیلمهای ایشان اتفاق افتاده است. بی‌تردید مسعود کیمیایی نگاه جامعه شناسانه‌ای به اتفاقاتی که در فیلم‌هایش رخ می‌دهد داشته است.
وی اضافه کرد: اگر فیلمی مثل فیلم «قیصر» را در نظر بگیریم متوجه خواهیم شد که مردم بغرنج‌های زیادی را در دهه چهل که این فیلم ساخته شده است شاهد بودند که به نوعی دوران گذار در دهه چهل هم به لحاظ هنر و هم به لحاظ ویژگیهای اجتماعی محسوب می‌شود.
مدیر موزه هنرهای معاصر تصریح کرد: می‌توان یکسری از نمادهای فرهنگ‌شناسی را در فیلمهای آقای کیمیایی در آن دوران بویژه در زمان ساخت فیلمهای «قیصر» و «گوزن‌ها» را دید. واقعا خیلی عجیب است که ما هنوز فیلم قیصر را می‌بینیم دچار چالش ذهنی می‌شویم بخصوص هنگامی که قیصر درحال انتقام گیری است که ما در این صحنه، هم یک جورهایی در درونمان لذت می‌بریم که از این افراد انتقام می‌گیرد و هم اینکه به لحاظ وجدانی نمی‌پذیریم که چرا آن‌ها به محکمه سپرده نمی‌شوند؛ این چالشی است که در آن دوران در سینمای ایران وجود داشت به بهترین وجه در سینمای کیمیایی به نمایش در آمده است. به گفته وی، تماشاگران در فیلم‌های کیمیایی درهرکدام از فیلم‌هایش شاهد یک تیپ اجتماعی هستند که به صورت نقادانه و جامعه‌شناسانه مورد بررسی قرار می‌گیرند.
آقایی ادامه داد: دوستی یکبار به من گفت اگر مهدی اخوان ثالث حتی هیچ شعری نگفته بود و فقط شعر «زمستان» را سروده بود کفایت می‌کرد که ایشان را یک شاعر بزرگ بنامیم. بنابراین اگر آقای کیمیایی هم هیچ فیلمی را نمی‌ساخت و فقط همین دو فیلم «قیصر» و «گوزن‌ها» را می‌ساخت کافی بود که ایشان را فیلمساز بزرگی بنامیم.


کیمیایی مرحله به مرحله به هویتمندی سینما نزدیک‌تر شده است
یک منتقد سینمای ایران در ادامه این مراسم گفت: مسعود کیمیایی اولین فیلمسازی بوده که جلو‌تر از نام بازیگر فیلم؛ نام کیمیایی عامل جدب مخاطب بوده است. به گزارش خبرنگارسینمایی هنرنیوز، جواد طوسی منتقد سینمایی که در مراسم «۵ دهه با آثار کیمیایی» و با حضور مسعود کیمیایی و سینماگران و دوستداران وی در موزه هنرهای معاصر برگزار شد افزود: فکرمی کنم که آقای کیمیایی یکی از نمونه‌ترین فیلمسازان ایرانی است که از جهت پیوند ناگسستنی که به ذات سینما دارد مرحله به مرحله به هویتمندی به سینما نزدیک‌تر شده است. کیمیایی زمانی که وارد عرصه حرفه‌ای فیلمسازی شد کاملا اصولی و از روی قواعد سینما، مخاطب‌شناسی را پایه ریزی کرد.
این منتقد سینما اضافه کرد: هیچ کدام از فیلمهای آقای کیمیایی به جز دو فیلم کوتاه اسب و پسرشرقی که در کانون پرورش فکری ساخته شد در بخش دولتی ساخته نشد و همین امر نشان می‌دهد که چقدر برای ایشان آن نشانه‌ها و تعاریف اصلی سینما اهمیت دارد.
طوسی با اشاره به بحث مخاطب‌شناسی یاد آور شد: اگر دوران اوج و پربار فیلمسازی ایشان را مرور کنیم تصور می‌کنم اولین فیلمسازی بوده که جلو‌تر از نام بازیگر فیلم؛ نام مسعود کیمیایی عامل جدب مخاطب بوده است. من چند باری که به پشت صحنه برخی از فیلم‌های ایشان رفتم، دیدم که علی رغم شرایط نامساعد جسمی و سن بالایی که ایشان دارند هنوز هم با سینما نفس می‌کشد. در شرایطی که لوکیشن لاله زار در بافت جغرافیایی خودش به یک تبعید ناخواسته کشیده شده است. مسعود کیمیایی جلو‌تر از مسئولان سینمایی تیغه سینمای متروپل را برمی دارد و چراغ این سینما را روشن می‌کند. چراغ سینمای متروپلی که یکی از نشانه‌های آن دوران اوج هویتمندی لاله زار بود. بنابراین کیمیایی با فیلم متروپل، درب این سینما را گشود و چراغ‌های آن را روشن کرد.
وی با بیان اینکه مسعود کیمیایی در فیلم‌هایش برمردم‌شناسی و نه پوپولیسم تاکید می‌کند خاطرنشان کرد: مردم‌شناسی در فیلم‌های کیمیایی به مخاطب، بهتر زندگی کردن و چگونه آدم بودن را با زبان سینما توصیه می‌کند.
این منتقد سینمای ایران گفت: اگر بپذیریم که عکس نویسی و میزانسن دو مشخصه اصلی سینمای مسعود کیمیایی است همواره ایشان این عکس نویسی را به گونه‌ای برگزار کرده که همیشه در آلبوم ذهنی ما به یادگار باقی مانده است.
طوسی افزود: امیدواریم فضای فرهنگی کشور آنقدر رونق پیدا کند که امثالی مثل مسعود کیمیایی و هم نسل‌های او در کنار نسل‌های بعدی بتوانند فضای امنی را برای فیلمسازی تجربه کنند. امیدوارم مسعود کیمیایی آنقدر انرژی و حوصله داشته باشد که باز این عکس نویسی در شکل تاریخی در ذهن من و شما ماندگار باقی بماند.

موفقیت فیلم‌های کیمیایی مرهون خوب زندگی کردن اوست
یکی از بازیگران سینمای ایران در ادامه این مراسم، مسعود کیمیایی را فیلمساز موفقی دانست که موفقیت فیلم‌هایش را مرهون خوب زندگی کردن او عنوان کرد.
محمد رضا فروتن بازیگر سینما که در چندین فیلم مسعود کیمیایی به عنوان بازیگر اول حضور داشته است در مراسم بزرگداشت «۵ دهه با آثار کیمیایی» که با حضور مسعود کیمیایی و جمعی از سینماگران و دوستداران او در موزه هنرهای معاصر برگزار شد با اشاره به مسعود کیمیایی افزود: خوشحالیم که آدم بزرگی در سینما داشتیم و داریم. اینکه چرا فیلم‌هایش را عاشقانه دوست داریم یا اینکه چرا خوشمان نمی‌آید به گذشته و تجربه زندگی خودمان برمی گردد و به آن بخشی از تاثیری که در درونمان می‌گذرد که نمی‌شود آن را انکار کرد بستگی دارد.
بازیگر فیلم سینمایی «مرسدس» اضافه کرد: موفقیت در سینمای آقای کیمیایی نتیجه درست زندگی کردن است. قوانین او رعایت قوانین آزاد است نه اینکه به نظر ما این قوانین حتما قوانین ثابت و درستی است.
فروتن تصریح کرد: در سینمای آقای کیمیایی، اهداف دیگران برای ما مهم است که شکل آن رفاقت و آدم بودن می‌شود. سینمای آقای مسعود کیمیایی را به دلیل اینکه به دنبال نتیجه بوده و دلیلی و توجیه‌ای نیاورده است را دوست دارم و دست بر قضا خیلی هم منطقی است.
این بازیگر سینمای ایران خاطر نشان کرد: سینمای آقای کیمیایی را دوست دارم برای اینکه چیزهایی که برای ما مطرح است را حذف نمی‌کند امیدواریم اگر ما مهارت کافی برای اجرای این مفاهیم نداریم زیر این مفاهیم نزنیم. آقای کیمیایی سینمای شما و خود شما را دوست دارم برای اینکه در هر دوی آنان زندگی می‌بینم.

هنر نیوز