ارزش‌های فرهنگی- تاریخی تهران
16 فروردين 1395 ساعت 15:47
با نگاهی به وضعیت شهرهای کشور و به‌ویژه کلان‌شهرها، به‌آسانی می‌توان دریافت مدیریت‌های شهری به طور عمومی توفیق چندانی در ارتقا و حتی حفظ کیفیت زندگی نداشته‌اند.
به گزارش هنرنیوز؛ پیروز حناچی- معاون معماری و شهرسازی وزیر راه و شهرسازی - در یادداشتی که در پایگاه خبری وزارت راه منتشر شده ، آورده است:در مناطق شهری، تقاضا برای افزایش تراکم ساخت و به تبع آن کاهش سطوح خدماتی، تهدیدی جدی برای وضعیت امروز شهرهای ماست و استمرار ناگزیر این امر موجب می‌شود دائما از کیفیت «حیات» در شهرها به نفع کمیت‌های اقتصادی– که فقط منافع افرادی معدود و نه همه شهروندان را تأمین می‌کند – کاسته شود. این عارضه که متأسفانه به اکثر شهرها و کلان‌شهرهای ما سرایت کرده، زمانی ابعاد وسیع‌تری یافته است که اساسا تأمین هزینه‌های جاری شهرداری‌ها، با فروش و به‌حراج‌گذاشتن پتانسیل‌ها و ویژگی‌های فرهنگی و طبیعی شهر مقدور شده باشد.
توجه کنیم این رویکرد شدیدا ناپایدار در دو دهه اخیر در شرایطی سکه رایج مدیریت‌های شهری بوده است که امروزه در شهرهای با کیفیت جهانی، حفظ میراث فرهنگی و طبیعی هر شهر به عنوان ثروت اصلی و جایگزینی‌ناپذیر آن شهر، میثاق مشترک همگان است و برنامه توسعه شهر، در چارچوب توجه ویژه به این ثروت و در راستای استفاده بهینه از آن تهیه و تدوین می‌شود.
در سال‌های اخیر پژوهشی در وزارت راه و شهرسازی انجام شده است که نشان می‌دهد در کلان‌شهرهای ایران، بودجه جاری نسبت به بودجه عمرانی با شیب قابل‌ملاحظه‌ای رشد یافته است. این امر، در کنار نوع مواجهه‌ای که با ارزش‌های فرهنگی و طبیعی شهر وجود داشته است، نشان می‌دهد در این کلان‌شهرها، ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های شهر به فروش رسیده است تا هزینه‌های جاری شهر و دستگاه مدیریت شهری تأمین شود.
به بیان دیگر، در شهرها و به‌خصوص در کلان‌شهرهای ما مدیریت‌های شهری با بهره‌وری بالا شهرها را اداره نمی‌کنند. در این میان اما، باید به نکته مثبتی در کارنامه بعضی شهرداری‌ها مانند شهرداری کاشان، رشت، اصفهان و تهران اشاره کرد و آن را به فال نیک گرفت.
شهرداری تهران در منطقه ١٢ به عنوان منطقه تاریخی شهر تهران یا به تعبیر رساتر در شهر تاریخی تهران، شیوه مواجهه متفاوتی را برگزیده است که باید به عنوان حرکتی مثبت تلقی شود. منطقه ١٢ تهران از ثروت بی‌مانندی برخوردار است که این ثروت، واقع‌شدن در دل شهر تاریخی است. اگر در شیوه رفتار با بافت تاریخی، متوجه باشیم با چه موضوع ویژه‌ای مواجه هستیم، طبیعتا نوع تصمیم‌گیری‌ها، برنامه‌ریزی‌ها و اقداماتمان متفاوت خواهند بود. شهرداری تهران اخیرا، با توجه ویژه و تلاش در جهت شناخت ارزش‌های فرهنگی- تاریخی این منطقه تهران، تلاش کرده است مجموعه تصمیم‌گیری‌ها و اقدامات در این منطقه را بر مبنای این ارزش‌ها و ویژگی‌های فرهنگی- تاریخی بنا کند.
این نگاه، نگاهی است که باید به فال نیک گرفته شود و به عنوان یک نگاه همه‌جانبه به ارزش‌های شهر در همه عرصه‌های مشابه از جمله باغات تسری یابد. از طرفی این مطلب زمانی اهمیتی دوچندان می‌یابد که بدانیم نگاه بسیاری از شهرهای کوچک و بزرگ کشور به تهران، به عنوان پایتخت، دوخته شده است و اقدامات مدیریت شهری در تهران، درست یا غلط، از سوی مدیران شهری کلان‌شهرها، به الگو تبدیل می‌شود.
باید امیدوار بود در سال جدید، نگاه مبتنی بر ارزش‌های فرهنگی-تاریخی و طبیعی در کنار ارزش‌های ناشی از تولید ثروت اقتصادی، به دیگر عرصه‌های مدیریت شهری تسری یابد. می‌توان شهرها را به گونه‌ای مدیریت کرد که درآمد شهر، از فروش ارزش‌های شهر تأمین نشود.
هیچ عقل سلیمی به چنین شیوه‌ای حکم نمی‌کند و حفاظت از ارزش‌های شهر و توسعه مبتنی بر حفظ این ارزش‌ها راهی است که باید توسط شهرداری‌ها پیگیری شود. تجربه بسیاری از شهرهای جهان نشان می‌دهد مدیریت خردمندانه شهر، مدیریت بر مبنای توسعه پایدار و هم‌راستا با ارزش‌های شهر است؛ به گونه‌ای که تولید ارزش‌های جدید، در کنار ارزش‌های پیشین شهر به هم‌افزایی برسد و این امر، به تولید ثروت‌های تازه برای شهر منجر شود.
طبعا لازم است دولت نیز بر اساس قانون، بخشی از مالیات‌های محلی را به مدیریت شهری واگذار کند و از سوی دیگر، شهرداری‌ها متوجه باشند با افزایش مدام بودجه جاری، نمی‌توان شهر را به شیوه بهینه مدیریت کرد و کنترل این مهم بر عهده شورا‌های شهر و همکارانم در سازمان شهرداری‌ها در وزارت کشور است.
رویکردی که شهرداری تهران در مدیریت منطقه ١٢ برگزیده است، در کنار استفاده از مدیران متخصص، نشان از یک تغییر نگاه دارد. شهرداری تهران باید ضمن تلاش در راستای تسری این اتفاق مبارک به دیگر عرصه‌های شهری و دیگر عرصه‌های مدیریتی، شهر تهران را بر مبنای ارزش‌های فرهنگی – تاریخی و پتانسیل‌های فرهنگی-اجتماعی و طبیعی شهر اداره کند تا شاهد توسعه پایدار شهری باشیم و ارتقای کیفیت محیط زیست شهروندان در اولویت کاری نظام مدیریت شهری قرار گیرد.
*معاون معماری و شهرسازی وزیر راه و شهرسازی
کد خبر: 90447
آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdcd5o0n.yt0zo6a22y.html