نگاهی بر تازه های نشر؛
«طنز درباره پهلوی» گریه یا خنده؟!
10 ارديبهشت 1392 ساعت 14:31
کتاب «طنز درباره پهلوی» نوشته محمد علی علومی نویسنده و طنز پرداز، توسط انتشارات سوره مهر روانه بازار نشر شد.
به گزارش هنرنیوز، در این کتاب محمد علی علومی تلاش نموده تا مجموعه ای از آثار قدرتمند طنز و فکاهی در دوره پهلوی را گردآوری کند و در عین حال به نقد و بررسی آثار طنز در شعر و داستان نویسی بپردازد. وی توانسته است داستان ها و شعرهای برجسته تعدادی از طنزنویسان و فکاهی گویان مطرح معاصر را که مسائل مختلف روز را از زاویه طنز مورد نقد و بررسی قرار می دادند جمع آوی کرده و در این راستا اولین فردی باشد که در تاریخ ادبیات ایران قدرتمند ترین آثار طنز و فکاهی دوره پهلوی را گرداوری کرده است. بیشتر نویسندگانی که اثار آن ها در این کتاب گنجانده شده همان طنزپردازانی هستند که نشریه توفیق را پی ریزی کرده بودند.
علومی خود در مقدمه کتابش درباره طنزپردازی در دوره پهلوی می‌نویسد: «با کشف نفت ایران که همزمان شده بود با زوال قاجار و قدرت پهلوی اولُ اوضاع ایران به تدریج تغییر کرد و ناگزیر می بایست با جهان جدید تطبیبق بیاید. بازار وسیع و قدرتمند جهانی با صنایعی که گسترش روز افزون داشتند، به مملکت امن با حکومت مقتدر مرکزی احتیاج داشت. روابط کهن، در حال تجزیه و نابودی بود و مدرنیته اجباری در سطح شکل و با تقلیدی سطحی و بی مایه و البته مسخره و مضحک، اما به طرزی بسیار خشن و بربر مآب از سوی حکومت جدید بر مردم کشور تحمیل می شد. همین موضوع، یعنی تجدد سطحی و ساختگی و وارداتی همراه با استبداد وسیع حکومت، باعث تناقض هایی می شد که هم خنده آور و هم دردناک و غم انگیز بود. بسیاری از طنز نویسان شریف، با سلاح طنز به نقد و حتی تمسخر رفتارهای حکومت پهلوی در هجویه ها و فکاهیات و یا شعر و داستان طنز پرداختند.»
«طنز درباره پهلوی» تنها مجموعه ای از آثار طنز و فکاهی نیست و در آن شرح هایی بر مطالب گردآوری شده وجود دارد که به تحلیل طنزپردازی اثر پرداخته است. همچنین در لا یه لای آثار گردآوری شده توضیحاتی درباره طنزپردازی، طنزپردازان و فعالیت های آنان و نیز نشریه هایی از جمله نشریه توفیق وجود دارد.
مؤلف کتاب حاضر در بخش های میانی کتاب درباره نشریه طنز و فکاهی «توفیق» آورده است: «... توفیق آغازگر طنز و فکاهه و کاریکاتور به روش جدید بود و طی حدود پنج دهه فعالیت و توقیف های پی در پی، به مکتبی دست یافته که به مکتب توفیق مشهور است و بسیاری از طنزپردازان بزرگ ایران یا با این نشریه همکاری داشتهند و یا در آن، دوران هنرجویی خود را گذرانده و صاحب سبک شدند. در عین حال، توفیق از مسائل اجتماعی دوران خود برکنار نبود و به اصطلاح در کوران حوادث آبدیده شده بود. یک نکته مهم دیگر این است که نویسنده ها و شاعران توفیق به طور عموم، بر ادبیات طنز کهن نیز مسلط بودند، و در واقع پلی میان ادبیات طنز کهن و کلاسیک و ادبیات جدید محسوب می شدند. مثلا بحر طویل های ابوالقاسم حالت مشهور به هدهد میرزا که در توفیق چاپ می شد، با زبان فاخر و مسجع و بهره مندی از انواع طنز به مساپل روز می پرداخت و همین شیوه را عده ای از طنز نویسان صاحب قریحه در دوران معاصر ادامه دادند.»
گفتنی است، خسرو شاهانی، عمران صلاحی، مهدی اخوان ثالث، کیومرث صابری، جلال ال احمد، طاهره صفارزاده از جمله کسانی هستند که آثاری از آنان در این کتاب آمده است.
کتاب «طنز درباره پهلوی» نوشته محمد علی علومی از تولیدات دفتر مطالعات و ادبیات پایداری مراکز استانی است که توسط انتشارات سوره مهر، وابسته به حوزه هنری منتشر شده است. این کتاب در قطع وزیری، ۶۰۰ صفحه و شمارگان ۲۵۰۰ نسخه به چاپ رسیده و با قیمت ۱۰۵۰۰ تومان عرضه می شود.
کد خبر: 57327
آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdcd5s0k.yt05x6a22y.html