هنر نیوز - نمایشنامه های ایرانی مشکلات ساختاری دارند

گفتگوی هنرنیوز با حمیدرضا نعیمی کارگردان نمایش «خیال»؛

حمیدرضا نعیمی در گفتگو با هنرنیوز گفت: نمایشنامه های ایرانی دچار مشکلات ساختاری فراوانی هستند به همین خاطر با وسواس و استرس به سراغ این نمایشنامه ها می روم.

حمیدرضا نعیمی نویسنده، کارگردان و بازیگر تئاتر درگفتگو با هنرنیوز از اجرای نمایش «خیال» در بخش چشم انداز سی امین دوره جشنواره تئاتر فجر خبر داد و گفت: نمایش «خیال» آخرین کار گروه شایا است که کارگردانی آن را خودم به عهده دارم، که در حال حاضر در پلاتو تئاتر شهر همه روزه به تمرین می پردازیم و کار را برای اجرا در جشنواره حاضر می کنیم.
وی ادامه داد: گروه شایا امسال علاوه بر گروه اصلی، گروه جوان تری هم دارد که اتفاقا این گروه هم نمایشی با عنوان «پروانه زرد روشن» را که نمایشنامه ای است براساس داستان کوتاهی از گابریل گارسیا مارکز را به کارگردانی میلاد نیک آبادی دارد که به روی صحنه خواهد برد.
این کارگردان در ادامه خاطرنشان کرد: گروه اصلی تئاتر شایا دراین دوره جشنواره، نمایش «خیال» را که نویسنده آن محمدرضا زندی است در بخش چشم انداز به روی صحنه می برد که در این راه و برای رسیدن به هدفمان از طراحان بزرگی کمک گرفته ایم.
بازیگرنمایش «بلوط های تلخ» در خصوص انتخاب این نمایشنامه برای حضور در جشنواره تئاتر فجر گفت: معمولاً نسبت به نمایشنامه های ایرانی سختگیری بیشتری دارم و به دلایلی از جمله نداشتن شخصیت پردازی و فضای سازی نادرست برای اجرا کمتر به سراغ نمایشنامه های ایرانی می روم چراکه نمایشنامه های ایرانی از نظر ساختاری ایرادات فراوانی دارند.
وی ادامه داد: درنمایشنامه های ایرانی کمتر به زمینه های کارگردانی کار توجه می شود و در این نمایشنامه ها شخصیت پردازی، زبان وایده منسجمی دیده نمی شود، در صورتی که باید در نمایشنامه ها روابط کاراکترها مشخص شود تا کارگردان بتواند با چیدمان خودش کار را آنطور که می خواهد به صحنه ببرد. در درام های ایرانی کمتر از ایده پردازی و تصویر پردازی استفاده می شود کاری که سالهاست در مورد تئاتر دنیا در حال اتفاق است اما تئاتر ما هنوز گام های اولیه را هم بر نداشته.
نعیمی افزود: البته در این بین نمایشنامه هایی هم وجود دارد که نسبت به آثاری که گفته شد قوی تر و منسجم ترند که توسط بعضی از درام نویسان خوب ما نوشته شده اند با یان همه من همیشه با وسواس و استرس خاص به سراغ نمایشنامه های ایرانی می روم مگر اینکه خودم آنها را نوشته باشم و کارگردانی آنها با خودم باشد.
بازیگر نمایش «والاحضرت» در مورد انتخاب نمایشنامه برای شرکت در فجر گفت: در ابتدا تصمیم داشتم به رسم گروه شایا تا اقتباسی از نمایش «ریچارد سوم» رادر جشنواره به روی صحنه ببرم که به دلایلی اعلام کردند که برای اجرای این نمایش باید تا سال ۹۱ صبر کنم، بعد از این اتفاق تصمیم گرفتم که به جشنواره امسال کاری را ارائه ندهم که به صورت اتفاقی محمدرضا زندی نویسنده «خیال» این متن را برای حضور در جشنواره به من پیشنهاد داد که بعد از خواندن آن، داستان کار من را جذب کرد.
حمیدرضا نعیمی در مورد ویژگی های این نمایشنامه ادامه داد: نمایشنامه داستان کوتاهی دارد که درشکل و قالب تمثیل گونه ای به روزگار و حال و هوای امروز ما بسیار نزدیک است و البته ویژگی بارز این متن طراحی های متفاوتی بود که می شد برای آن در نظر گرفت که ما با رضا مهدی زاده طراح صحنه نمایش سی مدل طراحی را اتود کردیم.
نویسنده نمایش «فیل» اضافه کرد: البته این نمایشنامه قابلیت های زیادی برای اجرا دارد و ما می توانستیم نمایشنامه را در هر شرایطی چه در وضعیت سکون و چه در وضعیت کنش مند اجرا کنیم چراکه می شد تا طراحی های متفاوتی برای آن انجام داد و اتفاقا ما در اجرای این کاربه طراحی جدید و تجربه نشده ای برسیم.
وی تصریح کرد: همیشه با گروه در مورد کار سخت گیرانه برخورد می کنم تا کاری که ارائه می دهیم برای مخاطب قابل توجه باشد و مخاطب احساس رضایت کند. این نمایش در جشنواره فجر در ۲ روز و هر روز ۳ اجرا می رود که دو اجرای اول ما به زبان انگلیسی است تا مخاطبی هم که برای این جشنواره به ایران آمده از آن استفاده کند در این مسیر بازیگران ما با تمرینات بسیار سعی کرده اند که آمادگی لازم را به دست آورند بخصوص در مورد اجراهیی که با زبان انگلیسی است.
کارگردان «خیال» افزود: همواره سعی کرده ام که به سمت سختی ها بروم و آنها را تجربه کنم در ۲ اجرای اول ما که به زبان انگلیسی است گاهی آکسان گذاری هابا اجراهیی که به زبان فارسی داریم متفاوت است. چراکه نوع گفتارها و تنش ها در دو زبان گاهی متفاوت است که باید به آن ها توجه شود. گروه شایا همیشه دغدغه تئاتر داشته و امیدواریم که هر کاری که می کنیم به نفع این گروه باشد، هرچند که به خاطر همین موضوع از خیلی چیزها بی بهره مانده ایم اما همیشه دوست داشته ایم تا تماشاگر تجربه ها و راه های جدید رادر کار ما تجربه کند.
نعیمی از نحوه بازبینی نمایش گفت: شاید بتوان گفت که ۲ سال اخیر از بهترین تجربه های من در بازبینی آثار بوده است. هیأت بازبینی که در نهایت احترام و باتوجه به اینکه کار سخت است و بر پایه نور و صدا و موسیقی است با دقت به تماشای کار نشستند و آن را بازبینی کردند.
وی در مورد طراحی صحنه کار هم اظهار داشت: طراحی صحنه به صورت انتزاعی است که به ظاهریک غار است، اما ما به طور واضح غاری در نمایش نمی بینیم و طراحی صحنه هم چندان شباهتی به غار ندارد و تنها از المان هایی در طراحی استفاده کرده ایم که تداعی کننده غار است مانند آب و سنگ. سعی کرده ایم که صحنه کار آمد باشد، به صورتی که می شود از تمامی صحنه ها برای بازی استفاده کرد. من به عنوان کارگردن و رضا مهدی زاده به عنوان طراح صحنه تلاش کردیم تا بازیگران را از هر نوع حرکتی دور کنیم و ساکن نگه داریم و تمام تحرک صحنه را بر پایه پرسپکتیو های نوری و صوتی ایجاد کنیم.
بازیگر نمایش «فاوست» خاطر نشان کرد: این نمایش دو پرسوناژه است و بازیگران آن رامونا شاه و امین طباطبایی است.
نعیمی افزود: در این کار از طراحان برجسته ای استفاده کردیم که از جمله آن می توان از رضا مهدی زاده طراح صحنه که سابق بر این هم با هم تجربه همکاری داشته ایم اشاره کنم چرا که در این کار با هم بسیار هماهنگ هستیم و برای طراحی این نمایش سی اتود زدیم تا به زیبایی که در کار می خواستیم رسیدیم، از دیگر همکاران ما علیرضا نکو لعل به عنوان طراح صدا و صوت ، یوحنا حکیمی گریم، رضا حیدری نورپرداز که برای نورپردازی در این کار از پروژکتورهایی استفاده کرده به قابلیت های زیادی دارد.
وی در پایان ادامه داد: سیاوش لطفی آهنگساز، امیر رجبی طراح پوستر، علی زارعی دستیار کارگردان، سرپرست گروه شهرام کرمی و مترجم مرتضی محمدی هستند.