هنر نیوز - رویکرد من در داستان نویسی رویکردی انسان محور است

رویکرد من در داستان نویسی رویکردی انسان محور است

آسیه نظام شهیدی گفت: رویکرد من در داستان نویسی صرفا زنانه نیست بلکه رویکردی انسانی است.
نظام شهیدی در گفتگو با خبرنگار ادبی هنرنیوز در خصوص انتخاب عنوان «تمساح بودایی نیوزلندی محبوب من» برای نخستین کتاب اش گفت: درباره عنوان خیلی صاحب اختیار نبودم، من چند عنوان را به ناشر دادم و ناشر خود، این عنوان را برای این مجموعه انتخاب کرد و این انتخاب عنوان با نوعی آشنایی زدایی توامان است.
وی با بیان این مطلب اظهار داشت: این اثر نخستین مجموعه من است که به انتشار رسیده و معمولا نویسنده در ابتدای کار بیشتر ترجیح می دهد چیزی که خلق می کند در ارتباط با تجربیات شخصی اش باشد، ممکن است تغییراتی در شاکله اش اثرش وجود داشته باشد ولی تجربیات حسی، شخصی، اجتماعی و گذر سیاسی تاریخی محورهایی است که در مراحل کمال اثر حائز اهمیت است.
نظام شهیدی با اشاره به داستان «صبح بخیر شادپری» اظهار داشت: این داستان یکی از رئال ترین داستان های این مجموعه است و یک مونولوگ یا تک گویی است، تک گویی سیر تحول زندگی انسانی که در حاشیه یک دوره تاریخی زندگی می کرده است.
وی در پاسخ به پرسش هنرنیوز در این خصوص که « آیا دغدغه های زنانه در نثر نوشتار شما موثر بوده است یا نه؟» گفت: به طور خیلی مشخص نگاه خیلی زنانه نداشتم اما به هر حال جنسیت مولف در این نگاه طبیعتا دخیل است مثل مونولوگی از زبان یک مادر یا داستانی از راوی سوم شخص زن اما در حقیقت محوریت دغدغه های صرف زنانه نیست و رویکرد من صرفا زنانه نیست بلکه رویکردی انسانی است.
این نویسنده پیشکسوت با تاکید بر اینکه «ترجیح می دهم یک نوع تجربه گرایی در فرم داشته باشم» گفت: قصه خیلی برایم مهم نیست ولی لحن و فرم خیلی برایم مهمتر است، در داستان های من آدم ها خیلی چهره ندارند و مکانمند نیستند.
آسیه نظام شهیدی با نگاهی بر اوضاع فعلی داستان نویسی در کشور و رویکردهای کارگاه های داستان نویسی گفت: اغلب جوان ها ضد محتوا هستند و معتقدند باید زیبایی اثر و اجرای درست یک پرداخت اعم از شخصیت پردازی و سایر مسائل شکلی صحیح داشته باشد و در واقع چارچوب کارگاهی را می پسندند اما من چندان به اسکلت نوشتار معتقد نیستم وگرچه جوان ها دارند به صورت قدرتمندتر و با خلاقیت در این حوزه فعالیت می کنند و نگاهشان بر «چگونه گفتن مهم است تا چه چیزی را گفتن» متمرکز است.
وی همچنین در تحلیل جایگاه داستان نویسی ایران در سطوح وسیع تر جهانی به پیشینه های متمایز جهان غرب در این حوزه نظر افکنده بیان داشت: جهان غرب تاریخی عمیق را پشت سر گذاشته و خیلی پیشتر از ما جهان کلاسیک را گذرانده است و با تامل و وقاری که با ساختار جامعه اش مناسبت داشته از مرحله مدرن به بعد ادامه پیدا کرده است و در واقع این نگرش با ساختار اجتماعی و روند تفکر فلسفی آمیخته و از استحکام کافی برخوردار است.
وی با بیان این مطلب گفت: وجه تمایز ما در این است که ما این مراحل را طی نکرده ایم و یک ملقمه ای است که تمام دوره ها را یکجا باید طی کرد، بدون آنکه درکی از آنها داشته باشیم و از نوع فرآیند اجتماعی مکاتب در ادبیات و هنر و به همین دلیل حالتی تصنعی در بخشی از ادبیات پیدا شده است که قابلیت رقابت در همین حوزه را با سطح جهانی کمرنگ و ناتوان نموده است.
وی افزود به وجوه تمایز ادبیات داستانی در آمریکای لاتین و ایران اشاره نمود و تصریح کرد: ادبیات باید شاخصه های خود را پیدا کند همچون آمریکای لاتین که سرانجام جایگاه خود را پیدا کرد، ما نیز در تاریخ کشورمان پس از انقلاب مشروطه اتفاقات بزرگی را شاهد هستیم که موضوعات خوبی هستند و دستمان از سوژه های ناب پر بار است اما نحوه پرداخت به مسائل از اهمیت خاصی برخوردار است که ما کمتر به آن توجه کرده ایم.
نظام شهیدی در تحلیل شرایط رقابت در بین ما و کشور آمریکای لاتین گفت: آمریکای لاتین به رغم فراز و نشیب های تاریخی و مسائل بغرنج به سبب تفکر و زیرساخت های اجتماعی و نیز امکان افسانه گویی و داستان سرایی توانسته جایگاه خود را بیابد اما ادبیات ما جدای از شرقی بودن قدری منزوی است و با چارچوب های مفاهیم ارزشی سر و کار دارد که در این ماجرا اغلب به نحوی از افسانه سرایی شود غفلت شده است و تنها تجلی آن در شعر است.
آسیه نظام شهیدی در خاتمه خاطر نشان کرد: حوزه نشر در گسترش ادبیات ما نقش محوری دارد و خوبست جوانان با استعداد بتوانند نوشته هایشان را بدون دغدغه های اداری و اقتصادی این حوزه منتشر کنند تا هم نقدی بر آثارشان باشد و هم مخاطب خود را بیابند.