هنر نیوز - آیا فرجامی مانند بقعه حرم علی بن مهزيار در انتظار آرامگاه دانیال شوش است ؟

آیا فرجامی مانند بقعه حرم علی بن مهزيار در انتظار آرامگاه دانیال شوش است ؟

هر بار در نقطه‌ای از شوش گودبرداری رخ داده ، یک یافته فرهنگی- تاریخی رخ نمایان کرده و همین موضوع حساسیت‌ها نسبت به توسعه حریم دانیال نبی را بیشتر می‌کند.

به گزارش هنرنیوز، استاندار خوزستان دو هفته پیش اعلام کرد طرح توسعه این آرامگاه با هزینه‌ای بیش از ۵۰ میلیارد ریال در سال جاری آغاز می‌شود. از سوی دیگر مدیر اوقاف استان خوزستان در این باره گفته است که حریم آرامگاه دانیال هشت میلیارد تومان ارزش مالی دارد که باید از مردم خریداری شود. از این رو استانداری و بقیه سازمانها از جمله میراث فرهنگی دو میلیارد تومان به این اداره برای تملک زمینها کمک مالی می‌کنند.
هر چند حرم دانیال نبی از اهمیت خاصی برای مسلمانان و یهودیان برخوردار است و طرح توسعه این آرامگاه رویداد مهمی محسوب می‌شود، چرا که این بقعه در سطح بین المللی هم شاخص بوده و زوار مختلفی از کشورهای دیگر برای بازدید از آن به این منطقه می‌آیند، اما نباید فراموش کرد طرح توسعه یا بازسازی بقعه‌ها در خوزستان خاطرات خوبی را در اذهان یادآور نمی‌شود.
هنوز اخبار تخریب کامل بقاع متبرکه در خوزستان مانند حرم امامزادگان هفت شهیدان مسجد سلیمان، علی بن مهزیار اهوازی، امامزاده صالح در ایذه به بهانه بازسازی و یا تخریب بخش‌هایی از امامزاده سلطان ابراهیم در ایذه و شاهزاده احمد در اندیمشک در یادها باقی است و این پرسش را مطرح می‌کند که چه تضمینی وجود دارد هنگامی که بقاعی با قدمت صفویه به بهانه بازسازی به راحتی تخریب شدند، این اتفاق تلخ برای آرامگاه دانیال نبی روی ندهد؟

اصل طرح بازسازی دانیال نبی بیش از یک دهه پیش توسط اداره کل اوقاف خوزستان و اداره اوقاف شهرستان و دفتر فنی میراث فرهنگی خوزستان آغاز شد که همواره با اختلاف نظرهایی همراه بوده و در دوره‌های مختلفی که مدیران میراث فرهنگی عوض شدند، طرح‌ها و نظراتی ارائه شده است. در نهایت بخشی از نظرات اعمال شده و مابقی نظرات به صورت ناقص جای خودش را به طرح های دیگر داده است ،اما در ۳ – ۴ سال گذشته مرمت دانیال نبی رنگ و بوی جدید تری به خود گرفته است.

قرارگیری مقبره دانیال نبی در کنار رودخانه شاوور، سست بودن خاک آن ، گچ بودن سردابی که بقعه اصلی در آن قرار دارد در کنار خشتی بودن بنای اصلی باعث شده این بنا سست شود، به همین دلیل طرح‌های اعمال شده در آن همواره نیازمند دقت نظر بیشتری بوده تا صدمه غیرقابل جبرانی را برای بنا به همراه نداشته باشد.
اکنون صحبت توسعه حرم است، هرچند گفته شده به بقعه ، ضریح و شبستان آسیبی نمی‌رسد، اما اگر به یکباره حجم گسترده‌ای از بازسازی در آن صورت بگیرد، باید برای آن حساسیت‌های مختلف را در نظر گرفت چون ممکن است همین بازسازی ها صدمات زیادی را برای بقعه به همراه بیاورد.
مجتبی گهستونی- سخنگوی انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا -در گفت و گو با هنرنیوز در این باره می گوید: ما نگرانیم ساخت و ساز در شبستان به بنای اصلی این آرامگاه لطمه وارد کند. قطعاً بازسازی‌های یک باره، صدمات جبران ناپذیری را برای بنا بوجود خواهد آورد ، چرا که به دلیلی سستی خاک و خشتی بودن بنا علاوه بر ریزش بنای اصلی ، گنبد هم فرو می نشیند . بنابراین خاک برداری و گودبرداری باید مرحله به مرحله صورت گیرد و به یکباره زیر بنا خالی نشود ، چون احتمال ریزش وجود دارد.
اکنون در بقعه دانیال نبی، ضریح اصلی دقیقاً ۵۰ سانتی متر با آب شاوور فاصله دارد و همین موضوع دلیلی برای افزایش رطوبت شده است . در سال های گذشته یک سری الحاقات به بنا اضافه شده که به گفته کارشناسان آسیب‌هایی به بنا زده و باعث شده دریچه‌هایی که کار تنظیم هوا را انجام می دادند، مسدود شود اما طی سه سال گذشته با خاکبرداری‌هایی که بین ضریح اصلی و سرداب انجام شد ، سرداب را سبک سازی کردند تا بقعه فشار کمتری را متحمل شود.
از سوی دیگر نباید از خاطر برد که مقبره دانیال نبی در کنار کاخ آپادانا، تپه‌های تاریخی و محوطه‌های اشکانی قرار دارد و گودبرداری آرامگاه باید با حساسیت کامل اعمال شود چرا که امکان دارد آثار و یافته‌های فرهنگی -تاریخی مهمی در این حریم نمایان شود .
شاید یادآوری این نکته هم ضروری است که این آرامگاه در شوش کهن ترین شهر دنیا قرار دارد و هر بار در نقطه‌ای از شوش گودبرداری رخ داده ، یک یافته فرهنگی- تاریخی رخ نمایان کرده و همین موضوع حساسیت‌ها نسبت به توسعه حریم دانیال نبی را بیشتر می‌کند.
مریم اطیابی