هنر نیوز - «پرده نشین» الگویی که می‌تواند تسری یابد

سریال «پرده نشین» از ساختار قوی‌ای برخوردار است و از لحاظ تولید و کارگردانی کار قابل دفاعی است.

مجید معافی - سریال «پرده نشین» یکی از سریالهای خوبی بود که شبکه یک سیما در ایام صفر راهی آنتن تلویزیون کرد. «بهروز شعیبی» به عنوان کارگردان این کار که خودش هم پیش از این در کسوت روحانی بازی درخشانی در فیلم «طلا و مس» تجربه کرده بود نشان داد که به خُلق و خوی روحانیت آشنایی خوبی دارد و شناخت وی باعث شد که این اثر کمترین خطایی داشته باشد.

«پرده نشین» به حضور روحانیون در جامعه و شیوه برخورد آن‌ها با مردم و مشکلاتشان می‌پردازد که خوشبختانه با ظرافت خاصی از سوی کارگردان به تصویر کشیده شده است. دکوپاژ این سریال به خوبی و در راستای قصه صورت گرفته و با نماهایی که کارگردان انتخاب کرده، مخاطب به راحتی با شخصیت‌های داستان ارتباط برقرار می‌کند. حرکت دوربین و تراولینگ‌هایی که کارگردان برای برخی از نما‌ها برگزیده به درک مخاطب از شخصیت کمک می‌کند و همچنین نشان از حضور کارگردان در پس تک تک نما‌ها دارد.

پرداختن به سوژه‌ای همچون «زندگی روحانیت» اگر چه چند سالی است که درسینما بیشتر باب شده است مثل فیلم سینمایی «طلا و مس»، «فرشته‌ها با هم می‌آید» و... اما در تلویزیون آن هم به صورت یک سریال، خیلی باب نبوده است ولی این سریال ثابت کرد که می‌توان هم به قصه روحانیت پرداخت که حاشیه‌ای ایجاد نکند و هم، سریالی ساخت که مورد استقبال مخاطبین تلویزیون قرار بگیرد.

بهروز شعیبی به عنوان کارگردان این اثر در انتخاب نقش‌های روحانی، ریسک بزرگی کرد و از بازیگرانی که معمولا سابقه بازیهای طنز در کارنامه خود دارند استفاده کرد اما بازیهای باور پذیر آنان، تمامی ذهنیت کمدی که مخاطب از آنان را داشت به کناری زد و نشان داد که هم انتخاب شعیبی درست بوده و هم توانایی این بازیگران در ایفای نقش‌های متفاوت ستودنی است. «فرهاد آئیش» در نقش حاج آقا شهیدی روحانی که مورد قبول همه محله است آنقدر باور پذیر است که هنگامی که او را روی منبر می‌بینید بویژه در سکانس پایانی سریال که برای حضار از امام حسین (ع) می‌گوید انگار یک روحانی واقعی است که در حال سخنرانی برای مردم است. یا بازی «هومن برق نورد» درنقش یک روحانی به نام مهدوی، آنقدر خوب از آب در آمده است که تماشاگر آن بازیهای طنزی که وی در سریال‌های ساختمان پزشکان و دزد و پلیس و دیگر کارهای طنز انجام داده است را به راحتی فراموش می‌کند. البته ناگفته نماند که بازیهای خوب این بازیگران علاوه بر توانایی آنان؛ به راهنمایی و هدایت کارگردان و حضور فعال مشاور مذهبی سریال نیز بستگی داشته است. به طوری که هومن برق نورد در نشست خبری این سریال گفته بود «هروقت که می‌خواستم سکانس‌های منبر را ضبط کنند قبل از آن، من چند بار تلفنی با مشاور مذهبی تماس می گرفتم و سکانس مورد نظر را برایشان می‌خواندم و ایشان پشت تلفن غلط‌های کار را می‌گرفتند و در روز ضبط هم کمک‌های لازم را انجام می‌دادند».

سریال «پرده‌نشین» درست از جایی آغاز می‌شود که مادری مومن از خانواده‌ای سر‌شناس از دنیا می‌رود و اعضای خانواده گردهم جمع می‌شوند تا چاره اندیشی کنند که با ورود دختر خانواده به نام «هدی» که نقش آن را «ویشکا آسایش» بازی می‌کند تنش‌ها به اوج می‌رسد. ویشکا آسایش هم از بازیگران خوب این مجموعه است که به خوبی از پس نقشش برآمده است. او زندگی پرتلاطمی داشته است و به همین علت ترک وطن کرده و اما با درگذشت مادر به ایران برمی گردد و مخاطب با فلاش بک‌هایی که در سریال تعبیه شده است با زندگی و روحیه وی که زنی تند خو و یک دنده است بیشتر آشنا می‌شود و در آخر هم در تصمیم بازگشت به خارج، دچار تزلزل می‌شود و اگر چه کارگردان، نرفتن او را به ما نشان نمی‌دهد اما با واکنش‌هایی که نسبت به ماندن در کنار دخترش و کشور از خود نشان می‌دهد مشخص است که وطن را نسبت به ترک وطن ترجیح می‌دهد.

نقطه ثقل این سریال «فیلمنامه خوب و قوی» این ا ثر است که نشان می‌دهد نویسندگان این فیلمنامه، اشراف کاملی بر موضوع روحانیت داشتند و این اثر کار تحقیق و پژوهش را که خمیرمایه هر کاری محسوب می‌شود را به خوبی طی کرده است. نمایش سبک زندگی اسلامی – ایرانی یکی دیگر از تاکیدات فیلمنامه نویسان بر این اثر بوده است که تماشاگر به خوبی این نوع سبک زندگی را در زندگی روحانیت این فیلم بویژه حاج آقا شهیدی می‌بیند. ساده زیستی شهیدی در زندگی‌اش کاملا باور پذیر و دلنشین است ضمن اینکه این شخصیت نزد مخاطب، دوست داشتنی است که تاثیر مثبتی بر روی فضای پیرامون خود داشته است و به نوعی نقطه قوت اصلی این سریال است که توانسته با بازی و فضا سازی که کارگردان برای این نقش ایجاد کرده همذات پنداری تماشاگر را با خود همراه سازد.

«پرده نشین» برای پیشبرد قصه خود از نقطه عطف‌ها و داستانک‌هایی مثل رویارویی هُدی با دخترش مائده که پس از سال‌ها به کشور برگشته و تنش‌هایی که بین این دو ایجاد می‌شود یا ازدواج محمد حسین شهیدی با دختر هدی یا ماجرای علاقه براتعلی به دختر اکبر که به محرمیت این دو هم انجامیده است سود جسته و این داستانک ها به خوبی تماشاگر را با قصه درگیر می‌کند.

در سریال «پرده نشین» ما با بلند پروازیهای پسر حاج آقا شهیدی با بازیگری «حامد کمیلی» نیز روبرو هستیم که او بیشتر به دنبال جاه طلبی خود است اما جاه طلبی خویش را با بلندپروازی اشتباه می‌گیرد و به همین دلیل هم است که برای مدتی روانه زندان می‌شود و دشواریهایی را برای خانواده‌اش فراهم می‌سازد.

«پرده‌نشین» به جز چندین بازیگر اصلی از حضور شخصیت‌های دیگر سریال هم سود برده است و به این لحاظ سریال پُر بازیگری است. بازیگرانی که هر کدام در کنار شخصیت‌های اصلی به روند قصه کمک شایانی می‌کنند. بازیگران حاشیه‌ای که نقش‌های روحانی را ایفا می‌کنند به قول بهروز شعیبی از ماه‌ها قبل از اینکه سریال کلید بخورد انتخاب شده بودند و با سر زدن به حوزه‌های علمیه و آشنایی با فضای روحانیت، خودشان را برای بازی در نقش روحانیت آماده کرده بودند.

در نهایت باید گفت پرداختن به زندگی روحانیت - اگر چه این طیف از مردم، تنها بخش کوچکی از جامعه محسوب می‌شوند – اما با توجه به اینکه این قشر، زندگی ساده زیستی دارند و می‌توانند الگویی برای جامعه محسوب شوند لذا نوع نگاه ساده زیستی به همراه دیانت این طیف از جامعه ، می‌تواند سرمشق بسیار خوبی برای زندگی مردمانی باشد که اینک با رفتارهای نادرست و نگاه غلط خود به زندگی، مشکلات فراوانی را برای خود و اطرافیانشان ایجاد کرده اند.