به گزارش هنرنیوز، شب دهم از آن دسته سریال‌های مذهبی بود که توانست با موفقیت مخاطبان زیادی را به خود جذب کند. با محمود پاک نیت درباره این سریال و حال و هوای محرم و صفر به گفت و گو نشستیم.

عاشورا و تاسوعا در شیراز چگونه برگزار می‌شود؟ 

از قدیم مراسم مختلفی در تکیه‌ها گرفته می‌شد. و این مراسم با راه افتادن دسته‌های سینه زنی همراه بود که در حسینه‌ها عزاداری می‌کنند و می‌روند و دسته بعدی وارد می‌شود. در حال حاضر هم اطراف شیراز و شهرستان‌ها همچنان تعزیه برگزار می‌شود و هر روز قسمتی از وقایع کربلا بوسیله تعزیه نمایش داده می‌شود.
در شیراز روز بیست و هفتم ذی الحجه قبل از محرم در مساجد منبرها را برپا می‌کنند و دیوارهای مسجد را با پارچه‌های سیاه می پوشانند. از روز اول محرم پیش نمازها به منبر می‌روند و به ذکر (واقعه) می‌پردازند. 

دسته‌های سینه‌زن از طرف محله‌ها به طرف شاهچراغ (ع) یا دارالرحمه حرکت می‌کنند و همه لباس سیاه به تن کرده و در بعضی از دسته‌های سینه‌زن کاه و گل به سر خود می‌ریزند . 

در شام غریبان هم مردم در مساجد و حسینیه‌ها جمع شده و دعا می‌خوانند و همگی شمع به دست به طرف شاهچراغ (ع) و سید علاءالدین حسین (ع) حرکت کرده و به نوحه‌خوانی می‌کنند که امشب شب شام غریبان است، جسم حسین اندر بیابان است…

نذری مخصوص این روزها در شیراز چیست؟ 

عاشورا و ۲۸ صفر معمولاً آش سبزی می‌پزند و به همسایه‌ها می‌دهند روز عاشورا و تاسوعا چلو قیمه هم می‌دهند. حلوا زرد و حلوا کاسه هم مخصوص این ایام است. 

در روز عاشورا مردم شیرازغذا تهیه نمیپزند چون معتقدند هیچ آتشی نباید برای تهیه غذا روشن شود. در این روزها بیشتر مردم با شربت، آش و غذاهای مختلف و پلو قیمه از عزاداران و دسته‌های سینه زنی و مستمندان پذیرایی می‌کنند.

گفتید در نذری‌ها حلوا کاسه‌ای می‌دهند این چه نوع حلوایی است؟ 

این حلوا را با آرد برنج، زرده تخم مرغ، روغن فراوان، گلاب و هل و زعفران، شکر، بادام و پسته درست می‌کنند و به این نام مشهور است. حلوای زرد هم شبیه شله زرد است ولی کمی سفت تر است.


تعزیه می‌رفتید؟ 

اوایل انقلاب گروه‌های تعزیه را دعوت می‌کردیم در حسینیه شیراز مخصوصا نزدیک شاه چراغ و حتی خودمان هم اجرا می‌کردیم.

بیشتر چه نقش‌هایی را ایفا می‌کردید؟ 

شمر و... چون گروه‌های مدعو مسلط بودند و ما دوست داشتیم با آنها همکاری کنیم، هر نقشی که آنها پیشنهاد می‌دادند، می‌پذیرفتیم.

معروفترین حسینیه شیراز کجاست؟ 

سید علا الدین حسین، هفت تن، چهل تن

در سریال شب دهم تعزیه‌ها کجا برگزار می‌شد؟ 

بیشتر قسمت‌های تعزیه سریال شب دهم در قزوین بود. فقط قسمت پایانی و ظهر عاشورا در یک تکیه در تجریش برگزار شد. بازار تاریخی سعدالسلطنه و حواشی‌ آن محل ساخت این سریال در قزوین بود. مثلا بست نشستن حیدر در امامزاده حسین در بقعه شاهزاده حسین فرزند امام رضا فیلم‌برداری شد که یکی از مهمترین زیارتگاه‌های معروف قزوین است. البته سریال روشنتر از خاموشی هم در قزوین فیلم‌برداری شده است.

تکیه دولت هم در سریال بود؟ 

تکیه دولت بنایی مربوط به دوره ناصرالدین شاه است که مرحوم علی حاتمی در شهرک سینمایی غزالی آن را بازنمایی کرد. این تکیه در دوره سا خت سریال شب دهم به طور کامل ساخته نشداما در این سریال به برخی از متون و نسخه‌های قدیمی تعزیه به خوبی پرداخته شد. و چند تعزیه خوان حرفه‌ای در سریال حضور داشتند.. 

چرا سریال شب دهم درمقایسه با سایر سریال‌های مناسبتی اینقدر موفق عمل کرد؟ 
«شب دهم» سریالی مذهبی_ انسانی بود که حرفهای زیادی را داشت. و طبیعی است آنچه از دل برآید بر دل نشیند. هم پرداخت داستان خوب بود و هم مفاهیم انسانی را که همه‌ی ما با آنها سرو کار داریم با بازی خوب و کارگردانی درست به مخاطبان منتقل شد. برای همین یکی از سریال‌های موفق بود.

مبرز نقش منفی این داستان نماد چیست؟ 

مبرز مرد قانون بود اما خودش عامل فساد و شخصیتی منفور بود. در ابتدای سریال مرد قانون بود اما دیدیم که خودش در انتهای سریال قتل انجام می‌دهد و عامل جنایت می‌شود. چون درگیر نفسانیت خویش است. به نظرم مبرز به خوبی درگیرهای نفسانی ما را نشان می‌دهد. همانطور که حیدر با گذشتن از همه نفسانیات به حقیقت ناب دست می‌یابد این فرد با فرو رفتن در خواسته‌های نفسانی با وجود مرد قانون بودن سقوط می‌کند.

یک بخشی از گردشگری به نام گردشگری مذهبی به وجود مرقد شاه چراغ در شیراز باز می‌گردد. از شاه چراغ چه خاطره‌ای دارید؟ 

شاه چراغ جایی بوده که همیشه پایگاه شیرازی‌ها بوده است. تمام مراسم عزارداری در شاه چراغ بود. اوایل انقلاب خدارحمت کند آسید مهدی دستغیب آنجا سخنرانی می‌کرد و مردم آنجا جمع می‌شدند.
ما حتا در موسیقی محلی هم شاه چراغ را داریم، شاه‌چراغ با زندگی مردم شیراز عجین شده است.

هنر نیوز