هادی جمالي در گفتگو با هنرنیوز؛
رنگ در آثارم حکایتی تازه از عرفان است
22 اسفند 1390 ساعت 14:53
نمایشگاه آثار هادی جمالي در گالری فروهر برپاست. ازین رو درباره مدرنیسم نهفته در آثار این استاد دانشگاه با وی به گفتگو نشسته ایم.
در هنر معاصر و در بازدید از بسیاری از نمایشگاه های امروز از هنر مدرن، مبانی اولیه هنر مورد غفلت قرار می‌گیرد، هم در زمینه رنگ و هم در مورد فرم.
حتی می‌توان گفت فضای ذهنی هنرمند چندان به شکل درست بر سطح کاغذ منتقل نمی‌شود و به همین سبب از سوی مخاطب درک درستی صورت نمی‌گیرد. چندی پیش نمایشگاهی از آثار هادی جمالي در نگارخانه فروهر برپا شد. به همین سبب با این هنرمند نقاش در خصوص هنرمندان و آفت‌های وارد شده بر آن به گفتگو نشسته‌ایم.
آثار شما بیانگر شناخت درستی از مبانی، فرم و فضای یک اثر هنری است. آسیب‌های هنر مدرن را چه می‌دانید؟
به یقین هنر مدرن نیازمند پژوهش‌های قبلی در دنیای واقع است و انجام آثار که سادگی سبک‌های معاصر را دارند از آبشخور تجربه سیراب باشد.
آثار من بدون عنوان هستند. به باور من عنوان در برخورد با یک اثر هنری همچون یک عامل مزاحم عمل می‌کند. این عبارت سبب می‌شود تا در اثر هنری به دنبال مفهومی خاص باشیم. به همین علت فضای اثر هنری که هنرمند آن را با عشق و صداقت خلق کرده است؛ مورد اختلال واقع می‌شود.
بنابراین تمام جزئیات احساس لازم از اثر هنری را به مخاطب خواهد داد و به یقین اثراتی بر ذهن مخاطب خواهد گذاشت. عنوان حتی می‌تواند؛ سبب گمراهی مخاطب باشد. باید مخاطب را رها کرد تا احساس خود را از تابلو کسب کند به یقین نقش و رنگ عمیق‌تر از عنوان است.
در نقش یک دنیا مفهوم و معنا وجود دارد. چه معنایی بالاتر از این در واقع این سئوال مطرح است که کدام عنوان وجود خواهد داشت که تمام احساس حاکم بر فضای تصویر را به شکلی واضح بیان کند. عنوان به باور من محدود کننده یک اثر هنری است عنوان عمق میدان اندیشه مخاطب را محدود می‌کند. ممکن است از یک اثر بدون عنوان مفاهیمی به انسان منتقل شود که با مشاهده عنوان از درک آن عاجز شود. به همین سبب آثار من فاقد عنوان است.
یک اثر هنری یک دنیاست و یک دنیا در یک پرده سرشار از نوستالژی‌های دلپذیر مخاطب است.
از نوستالژی سخن گفتید. برای من تمام چین و چروک‌های آثار شما حکایت از خاطرات و گذشته یک قوم داشت شفافیت و شادابی این خانه‌ها در زمینه‌ای تیره که شب را تداعی می‌کند به یقین علتی دارد. نکته‌ای که در پس آن نهفته است شاید حکایت همان نوستالژی‌هاست. دوست دارم در این مورد بیشتر صحبت کنید.
این اشارات حکایت از انتقال موفق احساس که با فویل آلومینیوم کار می‌کنم. آثارم حال و هوای یک فضای ایرانی را حمل می‌کند. آثار قبلی من فرمی متفاوت اما هم سو با آثار حاضرم دارند.
فضای آثار پیشین شما به ذهنیتتان نزدیک تر است یا فضای کنونی؟
در میان مجموعه قبلی من، آثاری برنده جایزه شدند. یکی از آثارم جایزه نقاش جهان اسلام را از آن خود کرد. اکنون ۱۵ سال است که از فویل آلومینیوم در آثارم بهره می‌گیرم فویل مختصاتی دارد که به شدت مرا به خود جذب می‌کند. به عنوان مثال چین و چروک‌های سطح این متریال با تمام حساسیت‌های فرمی جلوه‌های زیبایی خلق می‌کند. رنگ به عنوان یک مدیوم آشنا وقتی روی فویل قرار می‌گیرد و پاک می‌شود. بافت‌ها و خلل و فرج‌هایی که رنگ را در خود محسور می‌کند. حالتی پتینه و کهنه مانند به فویل می‌بخشد. این بافت به باور من پدیده است. پدیده‌ای خاص که با هیچ قلم‌مویی قابل ایجاد نیست. جز از طریق همان اتفاق و تکنیک بنابراین احساس می‌کنم متریال خوبی به دست آورده‌ام. من این بافت را دوست دارم و هر روز به دنبال تجربه‌ای تازه از این ماده ظریف و حساس هستم.
این ماده که به باور من در عین حساسیت بسیار صبور است. قابلیت خوبی برای خلق نوستالژی ذهنی من را داراست. من بر این فویل متریال چروک ایجاد می‌کنم. سنگ فرز می‌کشم، آن را زخمی می‌کنم. بوسیله مغار بر آن خط می‌کشم و این ماده به راحتی یک حس عمیق از فرهنگ ایرانی را در خود ایجاد می‌کند.
اکنون به دنبال تجربه‌های تازه هستم بیش از یک سال است که به دنبال تجربه‌هایی آزادتر از خلق هنری هستم. آثار قبلی‌ام ۱۲۰ × ۱۲۰ سانتی‌متر و نیازمند فضای بازی برای خلق بود. خلق آثاری با این ابعاد نیازمند فضایی همچون آتلیه بود. همچنین نیازمند مهار کردن بود. کنترل خاصی می‌طلبید و دشواری خاصی داشت.
اکنون به دنبال سادگی و آزادی است قطع کوچکتر آزادی ذهنی بیشتری را برایم به ارمغان می‌آورد. فویل‌های رنگی آماده شده و لذت چسباندن آن بر زمینه تیره برای من از جذابیت و راحتی خاصی برخوردار است نمای ساختمان، در و پنجره، سقف، کاهگل درخت، خانه‌های پشت سر هم کلون در و بسیاری از تصاویری که مرا به گذشته خود معطوف می‌دارد. گویی رها از خستگی‌های گذشته به دنبال زنده کردن خاطرات کودکی خویش هستم. صمیمیت و سادگی و نزدیکی این آثار برایم حکایت از یک استراحت است.
در میان آثارتان با کدام شیوه موافقید. شیوه کنونی یا شیوه گذشته خود را؟
بسیاری از دوستانم آثار جدید را مناسب احوال خود می‌بینند و برخی آثار گذشته را گاه در میان نظرات دوستانم که بسیاری از آنها نقاشان صاحب نامی هستند دچار سردرگمی می‌شوم. این امر که آیا در مسیر درستی قرار دارم یا خیر هنور برایم نامعلوم است. گرچه معتقدم در نهایت من مشخص کننده درستی یا نادرستی راه خویش هستم.
بنابراین به آثار حاضرم علاقه‌مندم. گرچه بار دکوراتیو بالایی دارند. آثار پیش از این ساده‌تر هستند آثاری که صداقت و متانتی خاص را حمل مي‌کنند. اما آثار کنونی‌ام راحتی و آزادی بیشتری دارند. به یقین مسیر تازه‌ای پیدا خواهم کرد.
تا چه حد به خلق اثر هنری و نقش آن در روح هنرمند قائل هستید؟
خلق اثر هنری را جزئی از ذات هنرمند می‌دانم. معتقدم اگر ۶ ماه از خلق هنری دور بمانم به یقین بیمار می‌شوم. روح هنرمند نیازمند خلق هنری است. مصالح کار خود را بسیار دوست دارم. معتقدم متریال خوبی درست دارم که بسیار متحمل است که باز هم با آنها کار کنم.
در آغاز هنگام کار با فویل با مغار بر آنها نقش می‌زدم خط می‌کشیدم. این کار خطوط ظریفی را به دست می‌داد پس از مدتی حس کردم نیاز به خطوط خشنی در کنار خطوط ظریف دارم تا جذابیت تازه‌ای به اثرم ببخشم. برای این منظور از فرز استفاده کردم. ابزاری که برای سنگ‌بری از آن بهره می‌گیرند. پیش از این برای اثری که بر دیوار مترو صادقیه خلق کردم از آن بهره بردم. زخم کردن فویل نقطه‌های خاصی به دست می‌دهد. فویل را قلوه کن می‌کند و وقتی که پشت این زخم فویل‌ها از رنگ و تکه‌های رنگی چسب بهره می‌گیرم فضایی تازه به دست می‌آمدم. بافت حاصل از این کار با هیچ قلم‌مویی به دست نمی‌آید.
کهنگی این آثار را بیشتر دوست دارم. فویل به خاطر چروک‌ها و ضخم‌هایی که در دل خود دارد برایم بسیار جذاب است کهنگی رنگین این فویل‌ها خاطره‌انگیز است از لا به لای این دیوارها تکه‌های رنگین فیروزه و سنگ‌های رنگین و اشیایی پیداست. قدمت این کهنگی رمز و رازی در خود نهفته دارد این آثار در عین حال دکوراتیو، رنگین و دلپذیرند. این تکه‌ها بر زمینه تیره به شکلی عجیب به دلم نشست. از رنگ پیش از این با این شیوه بهره نگرفته بودم رنگ‌های اخرایی ارغوانی آبی و بسیاری رنگ‌های دیگر در زمینه‌های تیره و نه سیاه، یک آبی تیره برایم بسیار دلپذیر است. شاید از یکرنگی خسته شدم و به دنبال یک شادی نهان در آثار خود می‌گردم.
حتی قاب‌های تیره و تاریک نیز برایم لذت‌بخش بود. این نمایشگاه رنگ‌هایی در تاریکی نام دارد و از این رو بسیار لذت بخش است. قاب پهن آثار در خدمت درک این رنگ‌ها توسط مخاطب است.
در آثار گذشته‌ام از رنگ کمتر بهره می‌گرفتم. رنگ غالب من در آثار قبلی سیاه و قرمز بود. بعد جایی را منگنه می‌کردم رنگ به شدت کم بود و احساس فلز غالب بود. اکنون پس از ۱۵ سال رنگ از میان آثارم سر برآورده است.
این آثار، با این درجه رنگی شاید از استحاله‌ای تازه حکایت دارد. رنگ کنونی آثارم را برگفته از عرفان ذهنی‌ام می‌دانم. این نگرش به یقین در آثارم بهره می‌برد.
گذر زمان برایم دلپذیر است و درک طبیعت را می‌پذیرم علاقه شدیدم به روستا شاید علت دیگر رنگ‌های غالب بر آثارم است. تندی این رنگ‌ها حکایت از گذر لحظه‌ها و کوتاهی عمر دارد. اطراف ما پر از رنگ‌هاست. کافی است عمر خود و زندگی را درک کنیم و این نیازمند تأمل در رنگ‌هاست.
هادي جمالي متولد ۱۳۲۹ در شيراز است.
دیپلم هنرستان هنرهای زیبای پسران تهران ۱۳۵۰ .۱۳۵۴ (ليسانس معماري داخلي دانشکده هنرهای تزِیینی ) دانشگاه هنر . فوق ليسانس طراحي صنعتي دانشكده هنر معماري دانشگاه آزاد اسلامي عضو هيأت علمي دانشكده هنر ومعماري دانشگاه آزاد اسلامي از۱۳۷۶ تا كنون. رئيس گروه طراحي صنعتي دانشكده هنر و معماري دانشگاه آزاد اسلامي از ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۳عضو پيوسته انجمن هنرمندان نقاش ايران ؛ عضوسازمان نظام مهندسی استان تهران ؛ عضو جامعه معماران داخلي ايران . ۳۰ + عضو گروه نقاشان
وی از ۱۳۶۶تا کنون مدرس دانشگاههاي آزاد اسلامي ، دانشگاه هنر ، جهاد دانشگاهي دانشگاه الزهراو... بوده است.
شركت دربیش از۱۲۰ نمایشگاه گروهی داخل کشور شركت دربيش از۲۰نمايشگاه گروهي خارج ، ايتاليا، ژاپن، فرانسه ، ارمنستان ،امارات، چين ، كانادا و...
برگزیده برتر سومین دوسالانه بین المللی نقاشی معاصر جهان اسلام وکسب لوح افتخار وجایزه فرهنگستان هنر ، اسفند ۱۳۸۳ . ۱۳۷۲ دريافت تنديس بلورين رويش وديپلم برگزيده اول نمايشگاه گل وطبيعت درآثارهنرمندان ايران . دریافت مدال درجه یک هنری (نقاشی) دبیرستانهای کشور۱۳۴۷ . دريافت لوح تقدير از نمايشگاه ها ومراکز هنری ودانشگاهی . تصوير سازي هشت جلد کتاب کودک ونوجوانان، کانون پرورش فكري کودکان و نوجوانان۱۳۶۵ تا ۱۳۷۴. تالیف دو جلد کتاب آموزش طراحی، هنرستانهاي كار ودانش ۱۳۷۴و۱۳۷۵. اجرای دو فرسک دیواری ایستگاه مترو صادقیه تهران ۱۳۷۷ . عضو هيأت داوران همايش سالانه طرح برتر طراحی صنعتی ، فرهنگستان هنر،وزارت صنايع، مركز توسعه صادرات ايران از ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۴ . مسابقات هنري دانشگاه آزاد ، شهرداري تهران . عضوشورای علمی وهیات انتخاب اولین نمایشگاه هنرمندان معاصر ارامنه ایران۱۳۸۷ و پنجمین دوسالانه بین المللی نقاشی معاصرجهان اسلام۱۳۸۸ . هم چنین عضو شوراي تخصصي نقاشي ديواري سازمان زيباسازي شهرداري تهران۱۳۸۸و۱۳۸۹.
کد خبر: 38553
آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdcdsk0s.yt0jk6a22y.html