ناگفته‌های معاون تحقیق و توسعه شرکت عظام ؛
علت سرمایه‌گذاری شرکت عظام در بناهای تاریخی چیست؟
30 خرداد 1394 ساعت 9:14
به اعتقاد معاون تحقیق و توسعه شرکت عظام دومین شرکت سرمایه‌گذار در آثار هنری که در حراجی تهران هم حضور داشته است با انگیزه‌ی سودآوری وارد سرمایه‌گذاری در سه بنای ثبت ملی فاخر و ارزشمند تاریخی سرای عامری‌ها، عمارت مسعودیه و کاروانسرای وکیل نشده است.
مریم اطیابی- به گزارش هنرنیوز، رتبه اول در دوره تحصیلی دوره دکتری مدیریت مالی دانشگاه شهید بهشتی، تحلیل‌گر بین‌المللی سرمایه‌گذاری (CIIA) (اولین ایرانی پذیرفته شده در این آزمون، هم اکنون تنها دو ایرانی دارای این مدرک بین‌المللی هستند) متولد سال ۱۳۵۸ است . معاون تحقیق و توسعه شرکت سرمایه‌گذاری عظام از سال ۸۸ همچنین مدرک کارشناسی ارشد MBA خود را از دانشگاه صنعتی شریف (۱۳۸۳) اخذ کرده است. اینها را با جستجو در وبلاگ سعید اسلامی بید گلی متوجه می‌شوید . هم او که معتقد است مشکل شرکت عظام و بسیاری از سرمایه‌گذارانی که کار بهره‌برداری از بناهای تاریخی شبیه سرای عامری‌ها، عمارت مسعودیه و کاروانسرای وکیل را انجام می‌دهند، این است که معمولا در کشور تصمیم‌گیری‌ها از سر ابتکار عمل نیست بلکه از روی ضرورت و انفعال است. در اینجا هم ما( شرکت عظام) با یک بدنه تاریخی مواجه شدیم که دولت دیگر توان نگه‌داری آن را نداشت!
او در نشست سرمایه گذاری،اجرا و بهره برداری از خانه های ارزشمند توضیح می‌دهد:«طرح سرای عامری‌ها، عمارت مسعودیه و کاروانسرای وکیل در زمانی آغاز شد که من معاون تحقیق و توسعه شرکت سرمایه‌گذاری عظام بودم. اکنون نزدیک به سه سال است که با این دوستان همکاری ندارم و در شرکت شرکت مادرتخصصی عمران و بهسازی شهری ايران مشغول به فعالیتم، پس از دادن یکسری اطلاعات مالی به دلیل دور بودن از آن فضا معذورم، هرچند هر اطلاعی که ارائه می‌شود با همکاری و همفکری همان دوستان گذشته است.»
به اعتقاد اسلامی بیدگلی نگاه شرکت عظام در سرمایه‌گذاری، اجرا و بهره برداری از ساختمان‌های ارزشمند، نگاهی کاملاً متفاوت است و لزوماً سودآوری مد نظر آنها نبوده است.
نخستین شرکت جداً خصوصی نفت!
به گزارش هنرنیوز، شرکت عظام از سال ۷۴ آغاز به کار کرده است و حجم بزرگی از سرمایه گذاری آن در صنعت خودرو و نفت بوده است. عملا تا قبل از آن که گروه «ایران خودو» به تولید قطعات خارجی در داخل کشور بپردازد، سهم بزرگ تولید قطعات خودرو متعلق به شرکت عظام بود ه است که به گفته اسلامی اکنون نیز به لحاظ حجم ریالی دومین تولید کننده قطعات خودرو یعنی حدود ۳۰ درصد از حجم ریالی سرمایه‌گذاری کل کشور در این حوزه، متعلق به شرکت عظام است. در صنعت نفت هم عملاً بزرگترین شرکت جداً خصوصی نفتی به اعتقاد وی شرکت عظام است.
او می‌گوید:« در سال ۸۹ که من به عنوان معاون تحقیق و توسعه شرکت سرمایه‌گذاری وارد شرکت عظام شدم، ۹هزار نفر کارمند و کارگر در این شرکت صد درصد خصوصی مشغول به فعالت بودند.در آن زمان یک اتاق فکری تشکیل شد که من مسئول آن شدم. به دلیل سوابق تحصیلی خودم تعدادی از دانشجویان شریف را به شرکت معرفی کردم که از آن اتاق فکر فقط من در حال حاضر ایران هستم و بقیه از کشور خارج شدند. اتفاقی که در آن اتاق افتاد، طرح چند بیزینس بود جهت تنوع بخشی برای کاهش ریسک حوزه سرمایه‌گذاری شرکت چرا که فعالیت شرکت ما به شدت به قیمت نفت و صنعت خودرو وابسته بود. بنابراین با این پیشنهاد سرمایه‌گذاری شرکت معطوف به حوزه‌های دیگر و مشخصاً شش حوزه‌ی دیگر شد که تمرکز اصلی سرمایه‌گذاری ما روی دو حوزه صنعت و سرگرمی و صنعت گردشگری و توریسم بود.»
دومین شرکت سرمایه‌گذار در آثار هنری
به گفته ی عضو انجمن مدیریت ایران، شرکت عظام در این بازار ورود پیدا کرد و حتی درحال حاضر دومین شرکت سرمایه‌گذار در آثار هنری شرکت عظام است اما در حوزه صنعت سرگرمی برخی از پروژه های این شرکت سرمایه‌گذار در پروژه‌ی «هزا ر و یک شهر» در انتهای اتوبان همت که یک پروژه ۱۴۰ هکتاری است، همچنین پروژه شهر قصه و پروژه پارک آبی کیش بزرگترین و اولین پارک آبی با تم روباز است.
معاون تحقیق و توسعه‌ی شرکت عظام درباره ی سرمایه‌گذاری این شرکت روی آثار هنری هم اظهار می‌کند: شش بیزنس دیگر برای فعالیت‌های اقتصادی این شرکت تعریف شد که یکی از آنها سرمایه‌گذاری در آثار هنری است از جمله شرکت در حراج تهران بود. البته فقط شرکت عظام حضور نداشت، بانک پاسارگاد هم وارد خرید آثار هنری در داخل و خارج از کشور شده است و این کار با یک نگاه اقتصادی انجام می شود نه به قصد خرید تابلو و زدن آن به دیوار.
وی ادامه می‌دهد : این کارها برای شرکت در حراجی‌های بزرگ دنیا ارزیابی می‌شود . یک اتاق فکر خیلی خوب از بچه‌های ریاضی دانشگاه شریف پشت خریدهای بین‌المللی وجود دارند. در خرید، یک گروه اقتصادی خوب دور هم جمع شده‌اند و اتفاقاً سرمایه‌گذاری عظام در این حوزه به سودآوری خوبی رسیده است.
اسلامی اظهار می‌کند: این یک نوع کسب و کار بود که حتماً باید در ایران هم بوجود می‌آمد. اثار هنری در ایران مارکت( بازار) نداشت و قیمت‌گذاری درستی روی آن انجام نمی‌شد. قیمت برخی آثار بسیار پایین و قیمت برخی دیگر بسیار بالا بود. تشخیص قیمت ذاتی منصفانه فقط با تشکیل بازار درست می‌تواند شکل بگیرد که سرمایه‌گذارانی از این دست می‌تواند به شکل‌گیری این بازار درست کمک کند.
پروژه‌هایی که قرار نبود سوآور باشند!
اما در صنعت گردشگری سه پروژه پایلوت سرای عامری‌ها، عمارت مسعودیه و کاروانسرای وکیل که قرار نبوده سودآور باشند و بیشتر جنبه تمرین داشتند را شرکت عظام به گفته‌ی بیدگلی انتخاب کرده که این اقدامات همزمان با طرح پردیسان و کارهای صندوق حفظ و احیا بوده است.
به اعتقاد عضو انجمن جهانی مدیریت مالی، مشکل شرکت عظام و بسیاری از سرمایه‌گذارانی که کار بهره‌برداری از این خانه‌ها را انجام می‌دهند این است که معمولا در کشور تصمیم‌گیری‌ها از سر ابتکار عمل نیست بلکه از روی ضرورت و انفعال است. در اینجا هم شرکت عظام با یک بدنه تاریخی مواجه شده که دولت دیگر توان نگه‌داری آن را نداشته است!
او توضیح می‌دهد:« در این شرایط شروع به تصمیم‌گیری سریع کردیم آن هم در حوزه مدیریت در دو بعد فوریت و اهمیت تصمیم. بنابراین هم طرح پردیسان و هم اقدامات صندوق حفظ و احیا از این رو بود که در بخش‌هایی؛ دولت به ورطه‌ای افتاده بود که اگر به همان طریق قبلی پیش می‌رفت دیگر چیزی از میراث فرهنگی و معنوی باقی نمی‌ماند.( البته حق دولتیان برای دفاع هم محفوظ است)
۵ میلیاردی که تبدیل به ۸ میلیارد می‌شود!
به گزارش هنرنیوز،در نهایت سه مجموعه مذکور توسط شرکت عظام انتخاب شد. از بین این سه بنا، کاروانسرای وکیل به دلیل مشکلات حقوقی و قراردادی به نتیجه نرسید. عمارت مسعودیه هم همچنان در گیر و دار مسائل حقوقی و قراردادی است بنابراین سرا ی عامری ها از بین این سه تنها پروژه‌ای بود که به گفته اسلامی به بهره برداری رسید.
متن قرارداد خانه عامری‌ها هم به سرعت شکل گرفت به طوری که در دو پروژه ی دیگر متن قرارداد از سال ۸۹ دچار مشکل بوده و شرکت عظام آن را رها کرده است و سرای عامری‌ها هم همچنان مشکل قراردادی دارد.
قرارداد سرای عامری‌ها بر اساس هزینه و درآمد هتل بسته شده است. به اعتقاد معاون تحقیق و توسعه‌ی شرکت عظام این فرم قرارداد بستن، بعدها برای محاسبه قرارداد و سود و اجاره‌ی آن بسیار مشکل ایجاد می‌کند. قرار بر این بوده که به دلیل پیش‌بینی های صورت گرفته ۵ میلیارد تومان هزینه ی مرمت و احیا سه فاز عامری‌ها شود اما تا زمان حاضر، فقط ۸ میلیارد تومان هزینه مرمت و احیا فاز یک آن شده است.
فقط ۱۰۰ میلیون تومان سود!
از نظر عضو کمیته اجرایی و علمی کنفرانس ملی بحران اقتصادی در نظام‌های مالی و صنعتی، مشکل فقط صندوق حفط و احیا و شرکت عظام نبوده است. این اشکالات بدانجا باز می‌گردد که شروع قرارداد سال ۸۹ بوده اما در سال ۹۱ تیم در سرای عامری‌ها مستقر شده است و در مهرماه ۹۳ تازه فاز یک پروژه‌ی سرای عامری ها افتتاح شده است. او اظهار می‌کند:« مشکل اصلی ریسک‌های فرهنگی است. وقتی شروع پروژه یک یا دو سال تأخیر پیدا می‌کند، ممکن است اجرای آن دو سال دیگر هیچ توجیه اقتصادی نداشته باشد و از عهده شما خارج شود و عملاً هیچ کس درباره ی مسأله زمان پاسخگو نیست. پروژه فرضاً اگر سال ۹۱ افتتاح شده بود تا الان بخشی از سود اقتصادی خود را می‌داشت اما در سال ۹۳، شما با گرانی ارز، تحریم، مشکلات بانکی، انرژی هسته‌ای ، سیاست‌های انقباضی پولی و... مواجه می‌شدید، مشکلی که سرمایه‌گذاران بزرگ بیشتر با آن رو به رو شدند.»
به گزارش هنرنیوز، با افتتاح فاز اول در سال ۹۳ ، اکنون این سرای اقامتی ۱۵ اتاق ۹۳ تخت و یک کافی شاپ و رستوران را شامل می شود و ۸ نیروی انسانی دارد و ۴.۵ میلیارد ریال در آمد مهرماه تا فروردین ماه آن بوده است که نصف این درآمد از محل اقامت و نصف دیگر از محل رستوران و کافی شاپ کسب شده که به گفته‌ی اسلامی فقط یک میلیارد ریال آن سود است.
او ادامه می‌دهد:« پس بایک حساب سرانگشتی همین الان ثابت می‌شود که موضوع حداقل از حالت اقتصادی در کوتاه مدت خارج شده است چرا که در این سرا ۸ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری شده و پس از ۴ سال تنها ۱۰۰ میلیون تومان سود داشته است.»
۱۰۰ درصد ضریب اشغال در نوروز
وی با اشاره به این که گردشگری کاشان به شدت در حال رشد است، تشریح می‌کند:« موزه باغ فین در ایام نوروز ۲۰۰ هزاربازدید کننده داشت که در قیاس، خانه عامری ۱۰ هزار بازدید کننده را پذیرا بوده است. همچنین بلیت خانه عامری‌ها ۵ هزار تومان و بلیت باغ فین ۱۵۰۰ تومان بوده است. ذکر این نکته هم ضروری است که صد البته ما راغب به ارتقای توسعه کیفی گردشگری هستیم و خوشبختانه فرودگاه کاشان هم در حال راه‌اندای است. اما میانگین اقامت در هتل عامری ها ۱.۵ شب بوده است که نرخ اشغال آن از مهرماه که افتتاح شده ۶۵ درصد و در طول نوروز ۱۰۰ درصد بوده است . بعد از نوروز هم ضریب اشغال ۹۵ درصد بوده که ۵۰ درصد مجموعه‌ی اقامتگران سرای عامری‌ها توریست خارجی بودند و گرانترین اتاق ۷۱۰ هزار تومان و ارزان‌ترین اتاق ۲۸۵ هزار تومان برای گردشگرهزینه داشته است.
این مدرس دانشگاه با اعلام این که فاز دوم سرای عامری ها انتهای سال ۱۳۹۵ به پایان می‌رسد و بدین ترتیب این اقامتگاه صاحب ۳۴ اتاق می‌شود، می‌افزاید:« دقت داشته باشید که قرارداد اصلی بر مبنای ۵۰ اتاق و ۱۳۰ صندلی کافی‌شاپ -رستوران بسته شده بود. همچنین در حال حاضر نیازی به افزایش پرسنل نیست و با حدود ۴۵ نفر این سرا اداره می شود که احتمالا بخشی از خدماتی که اکنون ارائه می‌شود بعدها برون‌سپاری خواهد شد.»
ماجرای حیاط حشمت‌الله خان و شرکت عظام
یکی از مشکلاتی که در این پروژه شرکت عظام با آن مواجه شد، این بود که حیاط حشمت الله خان به این شرکت واگذار نشد. اسلامی می‌گوید:« این مشکل فقط مختص سرای عامری‌ها نیست و در کلیه فعالیت‌های نوسازی و بهسازی با آن مواجه هستیم. فکر کنید میراث فرهنگی با چه دردسری برای سرای عامری ها سرمایه‌گذار پیدا کرده است اما در نهایت به دلیل مشکلات حقوقی، حیاط حشمت الله خان به ما واگذار نمی‌شود و به جای ۵۰ اتاق در بهترین حالت ۳۴ اتاق توسط شرکت عظام مرمت و بهره‌برداری می‌شود.من دیده‌ام که سازمان بهسازی و نوسازی هم در چندین مسأله با سیستم ثبت اسناد و املاک با مشکل جدی مواجه شده است.»
ولی افتاد مشکل‌ها
او ادامه می‌دهد:« مسأله انجماد مالی ،عدم دسترسی به منابع مالی و تامین منابع از دیگر مشکلات است. انعقاد قراردادها به تحریم برخورد کرد. و ما دچار نقدینگی خیلی زیاد و رکود شدید بودیم. در عین حال بانک‌ها توان دادن وام نداشتند و شرکت‌های صنعتی بزرگ مانند عظام با مشکلات بزرگتر و جدی‌تری مواجه می‌شدند و وام‌های دیگرشان را هم نمی‌توانستند پس دهند. مشکلات اقتصادی کلان گریبانگیر ورود گردشگران خارجی و سایر درآمدها هم شده بود. در حال حاضر هم شرایط ورود گردشگر خارجی در هاله‌ای از ابهام است آن هم برای سرمایه‌گذاری در اماکنی مانند سرا ی عامری‌ها که ۵۰ درصد مشتری آن گردشگران خارجی هستند. هتلداری هم مانند سایر حوزه‌های اقتصادی با ریسک‌های کلان سیاسی مواجه است و دولت هیچ پیش‌بینی و راهکاری برای کاهش ریسک و ترغیب به سرمایه‌گذاری نمی‌کند.»
تخریب خانه عباسی برای ساخت پارکینگ؟!
اسلامی اضافه می‌کند:«از سویی ما یکسری مجموعه‌های تاریخی – فرهنگی را ترغیب کرده‌ایم که هتل شوند اما برای آنها هیچ استانداردی در نظر گرفته نشده است. مثلاً اتحادیه هتلداران می‌گوید استخر این هتل کجاست و ما یا باید استخر بسازیم یا قبول کنیم هتل پنج ستاره نیستیم که در این صورت قیمت‌گذاری برای خدمات در چنین اماکنی با حساب و کتاب سود دهی درست در نمی‌آید. در همه جای دنیا قیمت‌گذاری برای هتل‌ها آزاد است. به عبارتی هتل‌های کوچک سه ستاره‌ای هستند که بیشتر از یک هتل پنج ستاره خدمات می دهند و معروفند چون ستاره گرفتن در آنجا فقط یک اعتبار است. اکنون اتحادیه هتلداران می گوید چون ما ۱۵ اتاق در سرای عامری‌ها داریم باید حداقل جای پارک ۳۰ خوردرو وجود داشته باشد با این حساب ما باید خانه تاریخی عباسی‌ها را بخریم و خراب کنیم و به جای آن پارکینگ بسازیم؟!»
دوستان بهره‌بردار نمی‌دانستند هتلداری و مرمت یعنی چه!
او می‌گوید:« به عبارتی هم زمان با واگذاری اماکن تاریخی – فرهنگی به بخش خصوصی برای قوانین این واگذاری فکری نشده است. حلقه گمشده در تصمیم‌گیری‌های کلان کشور همیشه وجود دارد. مشکلات ساختار سیاسی هم بسیار زیاد است. اصلاً کاشان تحت سیطره سیاست‌گذاران اصفهان است که مشتاق نیستند این شهر چندان توسعه پیدا کند و ما همیشه با اتحادیه هتلداران اصفهان دچار مشکل هستیم. روندهای نوآوری و کارافرینی هم به شدت کند است.مجموعه‌های دولتی و شبه دولتی و نیمه دولتی هم مشکل‌سازند. به غیر از مشکلات اقتصادی و تحریم، نبود نیروی ماهر هم جزو مشکلات داخلی جدی است. این سبب شد هم پروژه گران تمام شود و هم اگر یک استادکار قهر می‌کرد، کسی نبود که به جای او کار را ادامه دهد. نیروی متخصصی که زبان بلد باشد و در هتلداری سر رشته داشته باشد هم خیلی کم بود. به طور کلی در حوزه مرمت و هتلداری با مشکلات جدی رو به رو بودیم. از سویی تیم بهره‌برداری در زمان مرمت سر کار حاضر نبود. دوستان بهره‌بردار نمی‌دانستند هتلداری و مرمت یعنی چه بنابراین بهترین مکان‌های هتل تبدیل به گالری و بخش رسپشن( پاسخگو) شده است. اکنون هم امکاناتی برای تبدیل آن به اتاق وجود ندارد و از سویی بخشی از درآمدمان را از دست داده‌ایم. این اتفاق البته بعدها در پروژه های دیگر تکرار نخواهد شد.»
کد خبر: 81483
آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdcdso0j.yt0fj6a22y.html