به بهانه اکران فیلم «یکی برای همه»؛
ناتوانی فیلمهای کمدی در خنداندن مخاطب
21 خرداد 1392 ساعت 9:29
فیلمهای کمدی سینمای ایران در یکی دو سال اخیر نتوانسته‌اند به راحتی مخاطبان خود را به خنده وادار کنند، چرا که مخاطب با هوش و زیرک سینما فرق بین کمدی خوب و بد و لودگی را با طنز واقعی بسیار خوب می‌فهمد و به تماشای هر نوع فیلمی نمی‌رود.
این روز‌ها فیلم سینمایی «یکی برای همه» به کارگردانی «محمد آهنگرانی» در ژانر کمدی اجتماعی در حال اکران عمومی در سینما‌ها است. فیلمی که به رغم کمدی بودن و حضور بازیگران مطرح سینما وتلویزیون تاکنون به فروش مناسبی در پیشه دست نیافته است. فیلم سینمایی «یکی برای همه» با نام قبلی «سرخآبی» داستان چند خانواده است که در یک مجتمع مسکونی با همدیگر زندگی می‌کنند، تا اینکه ورود یک زن تنها به این ساختمان و اجاره یکی از واحدهای آن حوادث واتفاقاتی را برای ساکنان آن به وجود می‌آورد. ضمن این اینکه در بخش‌هایی از این فیلم کمدی به موضوع فوتبال به خصوص دو تیم پرطرفدار پرسپولیس و استقلال نیز پرداخته می‌شود.
درسینمای کشورمان با توجه به افزایش هزینه‌های تولید یک فیلم سینمایی اعم از اجاره اماکن و لوکیشن‌های مختلف، ماشین، و غیره درفیلمسازان و تهیه کنندگان سینمابه این فکر افتادند که می‌توانند برای کاستن از هزینه‌های سرسام آور ساخت یک فیلم سینمایی، قصه فیلمنامه‌ها را به گونه‌ای نوشت که کل یا حداقل نیمی از حوادث و اتفاقات فیلم سینمایی در یک آپارتمان یا مجتمع مسکونی اتفاق بیافتد. به همین دلیل ساخت فیلم‌ها و مجموعه‌های تلویزیونی آپارتمانی در سینما و تلویزیون ما رونق چشم گیری پیدا کرد. هر چند در یکی دوسال اخیر رونق ساخت این گونه آثار فروکش پیدا کرده است اما نمی‌توان منکر شد که عمده این گونه آثار در تلویزیون وسینمای ما نتوانستند در جذب مخاطب موفق عمل کنند.
اگر بخواهیم از مطرح‌ترین فیلمهای این سال‌های سینمایی ایران که در یک آپارتمان یا مجنکع مسکونی داستان خود را برای مخاطب روایت کرده‌اند نام ببریم می‌توانیم به فیلمهای سینمایی چون: «دایره زنگی»، «سعادت آباد»، «کنعان»، «چهل سالگی»، «چهارشنبه سوری»، «می‌گرن» و... هستند که ژانر آن‌ها کمدی و جدی بوده است و اکثرا هم بهفروش نسبتا خوبی در گیشه سینما‌ها دست یافته‌اند. به هرحال این فیلم‌ها به فلیم‌های آپارتمانی در سینمای ایران معروف شده‌اند. آثاری که نخ تسبیح قصه اکثر آن‌ها تقابل چند خانواده و یا جوان برای حل مشکلات بوده است. هر چند برخی از این فیلم‌ها متهم به نمایش «خیانت» شده‌اند اما نکته مهمی که اغلب این فیلم‌ها داشته‌اند روایت داستانی مرتبط با چند خانواده در یک مجتمع آپارتمانی بوده است. هیچ کس منکر این نیست که این روز‌ها خانواده‌های ایرانی به هر دلیلی اقتصادی یا فرهنگی، اجتماعی یا روانی دچار بحران‌های متفاوتی شده‌اند و چالش‌های زیادی را باید برای عبور از طوفان و تلاطم روحی و روانی در خانواده را سپری کنند.
فیلمهای کمدی سینمای ایران در یکی دو سال اخیر نتوانسته‌اند به راحتی مخاطبان خود را جذب و به خنده وادار کنند، مخاطبانی که در چند سال اخیر نشان دادند فرق بین فیلم کمدی خوب و بد و لودگی را با طنز واقعی به خوبی می‌فه‌مند و به تماشای فیلم‌هایی که می‌خواهند برای فروش بالای خود به هر طریقی و فارغ از کیفیت بالا، موضوع درست و نو او را به خنده وادار کنند، نمی‌رود.
زمانی که تهیه کنندگان و فیلمسازان و فیلمنامه نویسان سینمای ایران به دنبال ساخت فیلمهای آپارتمانی باشند و ازسایر شیوه‌ها و گونه‌های سینمایی فاغل شوند، نمی‌توان انتظار داشت که فیلمهای سینمایی بتوانند مخاطبان زیادی را به سالن‌های سینما بکشانند. نتیجه هم این خواهد شد که مدام در روزنامه‌ها، خبرگزاری‌ها و سایت‌های مختلف هنری، اهالی سینما از ریزش مخاطب گله خواهند کرد ومشکل را به ممیزی‌ها و مشکلات اقتصادی ربط خواهند داد. هر چند نمی‌توان منکر شد که در همین فیلمهای آپارتمانی کمدی یا جدی هم اگر تصویر سازی معقول، باور پذیر و سالمی از روابط افراد در خانواده و تعریف قصه‌ای جذاب و پر کشش برای مخاطب روایت شود می‌توان به گیشه این نوع فیلم‌ها هم امیدوار بود. ولی تجربه در کشور ما وبه خصوص در سینمای ایران ثابت کرده که به دلیل اینکه ساختن فیلمهای کمدی و طنز در حکم راه رفتن روی لبه تیغ است. چرا که امکان دارد فیلمنامه نویس وکارگردان فیلم در اثر ضعف فیلمنامه و یا بی‌تجربه گی و ناآگاهی اثر خود را به سمت لودگی و سطحی نگری پیش ببرند. بنابراین می‌بایست یک فیلمنامه نویس در درجه اول به حفظ اصالت و عناصر جذاب فیلم برای جلب مخاطب توجه کافی داشته باشد، تا بتواند با شناخت کافی از جنس فیلمهای کمدی و طنز، اثری سالم، آبرومند و خوش ساخت تحویل مخاطب باهوش و سخت پسند سینمای ایران دهد. در فیلم سینمایی «یکی برای همه» سازندگان فیلم تلاش کرده‌اند که بتوانند قصه‌ای نو جذاب را برای مخاطب روایت کنند. به همین دلیل با استفاده از سوژه‌های مثل فوتبال، موضوعات روزاجتماعی، جنگ و دعوای دو باجناق شلوغ کار و... تلاش کرده که بتواند با تکیه بر موضوع اجتماعی مهمی چون آپارتمان نشینی به نقد رفتارهای غلط مردم در مجتمع‌های آپارتمانی بپردازد و بتواند از طریق کمدی و طنز فرهنگ آپارتمان نشینی را مورد نقد و بررسی قرار دهد. اما فیلم به ورطه کلیشه‌های روایج این نوع فیلم افتاده است. هر چند فیلم سینمایی «یکی برای همه» کوشش کرده که اثری باشد که به زبان کمدی بنواند مشکلات یک جامعه شهری و آپارتمان نشین را با سطوح اقتصادی و فرهنگی گوناگون، کارکترهایی مثبت و منفی از قشر متوسط شهر نشین جامعه را همراه با تضاد‌ها، تنش‌ها و درگیری مختلف فرهنگی به زبان طنز به مخاطب با تاثر از زندگی شهری شلوغ، پر سر و صدا و خشن به شکلی برجسته نشان دهد و گوشه چشمی هم به مشکلاتی مانند بیکاری، اجاره ب‌ها، اختلاف فرهنگی و بسیاری معضلات دیگر داشته باشد، اما حرکت لحن بیش از اندازه فیلم به سمت لودگی و لوس بازی باعث شده که فیلم تاثیرگذاری خود را از دست بدهد و تبدیل به کمدی موفق مانند «دایره زنگی» نشود.
یادداشت : علی یعقوبی
کد خبر: 59470
آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdce7e8n.jh8ofi9bbj.html