گزارشي از نشست تخصصي اقتصاد هنر و تاثير هنرهاي تجسمي بر سينما
«اقتصاد هنر در ايران مقوله‌اي جوان و كم ريشه است»
14 تير 1389 ساعت 12:47
نشست تخصصي «اقتصاد هنر» و «تاثير هنرهاي تجسمي بر سينما» در حاشيه نمايشگاه «لايه‌هاي طبيعت» با حضور محمود كلاري، رضا كيانيان، پرويز كلانتري،مجتبي آقايي و... در پرديس سينمايي گالري ملت برگزار شد.
به گزارش هنر نیوز به نقل از ايسنا، شامگاه گذشته ـ 13 تيرماه ـ در حاشيه‌ي نمايشگاه «لايه‌هاي طبيعت» جمعي از هنرمندان تجسمي و سينما از وضعيت اقتصاد هنر و هم‌چنين تاثيراتي كه هنرهاي تجسمي بر ساير رشته‌ها مي‌گذارند، سخن گفتند.
هاشمي: در چرخه‌ي اقتصاد هنر بخش اعظمي به محل عرضه برمي‌گردد
محسن هاشمي مشاور معاون فرهنگي موزه ملك در ابتداي اين نشست مطرح كرد: بحث اقتصاد هنر در عرصه‌ي سينما و هنرهاي تجسمي و هم‌چنين رابطه‌ي ميان اين دو هنر از جمله مباحثي است كه قبل از پرداختن به آن بايد به سوالات ديگري پاسخ داد.
وي ادامه داد: اساسا براي يك كالاي هنري چگونه مي‌توان مقوله‌ي اقتصاد را در نظر گرفت و مناسبات اين كالا با ساير كالاهاي اقتصادي چيست؟ همواره در مورد تمام كالاها يك كالاي خدماتي با حضور يك واسطه هم‌چون هنرمند و مصرف‌كننده در نظر گرفته مي‌شود و در شرايط طبيعي سه عامل توليد، خريدار و عرضه اهميت دارد.
هر چند كه در برخي از جوامع اين نهادهاي دولتي هستند كه نگراني و دغدغه‌هايي براي مهار، كنترل و يا غني‌سازي هنر انجام مي‌دهند.
هاشمي‌كه معاون اجرايي خانه سينما نيز هست در سخناني گفت: هنرمند با دانش خود به خلق اثر مي‌پردازد و مراكز و رسانه‌هايي براي عرضه‌ي اين آثار وجود دارد. اما در جوامعي هم‌چون كشور ما عنصري به نام دولت بايد در كنار هنر قرار بگيرد تا بخشي از آن را غني‌سازي نمايد.
او تصريح كرد: مراكز عرضه‌ي هنر بيش از هر چيز در اين چرخه اهميت دارد. در حوزه‌ي سينما سالن‌ها و در حوزه‌ي تجسمي گالري‌ها به عنوان مراكز عرضه شناخته مي‌شوند و در چرخه‌ي اقتصاد هنر بخش اعظمي به محل عرضه بر مي‌گردد.
هاشمي سپس به ارائه‌ي آماري از وضعيت سالن‌هاي سينما و توليدات آن در ايران در قياس با ساير كشور‌هاي همسايه پرداخت و افزود: در دوسال گذشته كه شهرداري، چهار پرديس را به مجموع سالن‌هاي سينما اضافه كرده است،آمار فروش نيز بالا رفته است پس مي‌بينيد كه نقش مراكز در عرضه‌ي توليد تا چه اندازه اهميت دارد.
وي با تاكيد بر اينكه در كنار مراكز عرضه بايد به فرهنگ‌سازي در اين حوزه پرداخت،تصريح كرد: بايد ببينيم كه جامعه تا چه اندازه به خريد آثار هنري علاقه نشان مي‌دهد. البته از آنجا كه ساخت و ارائه‌ي برخي از فعاليت‌ها توسط مراكز عرضه، گران تمام مي‌شود، لذا در تمامي جوامع بايد حوزه‌هاي عمومي هم‌چون دولت و شهرداري‌ها
به كمك اين مراكز‌ها بيايند، به عنوان مثال هزينه‌ي اكسپوها در توانايي گالري‌هاي بخش خصوصي نيست و دولت بايد در اين عرصه كمك‌رسان باشد.
هاشمي در پايان سخنانش يادآور شد:بحث اقتصاد هنر يازده سال پيش به همت مهندس كاظمي مطرح شد و امروزه افرادي هم‌چون عليرضا سميع‌آذر با ارتباطات خارجي گسترده خود و يا گروه «هفت نگاه» با برپايي اكسپوهاي خصوصي به اين حوزه كمك كرده‌اند.
كلانتري: اقتصاد هنر قوانين خاص خود را دارد
پرويز كلانتري هنرمند نقاش حاضر در اين برنامه كه مجموعه‌اي از آثارش در نمايشگاه «لايه‌هاي طبيعت» به فروش مي‌رسد، در سخناني گفت: ابتدا بايد اعتراف كنم كه در شرايط فعلي شهرداري خلاء‌ي كه ما نقاشان حس مي‌كنيم را جبران كرده است، يعني ارگان‌هايي كه مستقيما وظيفه‌ي معرفي هنرهاي تجسمي را دارند، توانايي خود را نشان نمي‌دهند ولي شهرداري به جاي آنها اين مهم را به دوش گرفته است.
وي ادامه داد:در شرايط فعلي احساس مي‌شود كه نقاشي توانسته يك جايگاه جهاني پيدا كند با حراجي‌هاي بزرگ هنري در ساير كشور‌ها و حضور نسل جديد هنرمندان ايراني در فضاي برون‌مرزي و شناخته‌شدن كار آنها كه اتفاقاتي شوق انگيز است. از سوي ديگر بانك‌ها نيز در اين چرخه به سرمايه‌گذاري مي‌پردازند، پس اين روند نشان مي‌دهد كه اين هنر جايگاه عرضه‌ي هرچه بيشتر را دارد.
كلانتري سپس به مقايسه‌ي هنر ايران با ساير كشور‌هاي همسايه پرداخت و افزود: ايران هيچ شباهتي با همسايگان خود ندارد و متاسفانه وقتي درباره‌ي هنر معاصر سخن مي‌گوييم، سينما هم‌چنان حرف اول را مي‌زند. درحالي كه نقاشان جوان ما در نمايشگاه‌ها، اكسپوها و حراجي‌هاي بزرگ فروش بالايي دارند و نسبت به همتايان خود در كشور‌هاي همسايه ظرفيت بيشتري را نشان مي‌دهند.
اين هنرمند اذعان داشت:اقتصاد هنر قوانين خود را دارد. مجموعه‌دار قبل از فعاليت بايد سراغ مشاوراني برود كه درباره‌ي سرمايه‌گذاري در اين حوزه او را راهنمايي كنند. شهرداري نيز در اين عرصه بايد اين‌گونه عمل كند و به صرافت جمع‌آوري يك مجموعه‌ي اختصاصي بيفتد. چه بسا كه قبل از انقلاب گروه صنعتي بهشهر با مشاوره فريدون آو، مجموعه‌ي بي‌نظيري را جمع‌آوري كرد و اين مجموعه در آينده پيكره‌اي از هنرهاي تجسمي خواهد بود.
كلانتري در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود درباره‌ي برپايي حراجي‌هاي بزرگ دنيا و مناسبات‌شان بيان كرد: وقتي يكي از اين حراجي‌ها در دوبي برگزار شد، مقاله‌اي نوشتم كه در آن به بررسي خريداران اين مجموعه‌داران پرداخته بودم. ظاهرا خريدران اصلي جمعي از اميران دوبي هستند، اما بعدها فهميدم كه كشور امارات در حال احداث يك موزه هنر معاصر است و آثار هنرمندان و چهره‌هاي ماندگار جهاني را در حراجي‌ها خريداري مي‌كند تا اين موزه با ارزش را راه‌اندازي كند. در حالي كه در همين شهر تهران ما با اين ابعاد وسيع و پهناور هنوز چنين موزه‌اي ديده نمي‌شود تا كار امثال احصايي، سپهري و ديگران را به طور دائم به نمايش بگذارد.
وي گفت:از شهرداري انتظار تولد يك چنين موزه‌اي را دارم تا پژوهشگران ما به جاي سفر به دوبي و حراجي‌هاي اين كشور بتوانند به اين موزه مراجعه كنند و درباره‌ي هنر ايران بنويسند.
رضا نامي، مشاور بانك پاسارگاد نيز در بخش ديگري از اين نشست درباره‌ي وظيفه مشاوران و كارشناسان هنري توضيح داد: يك مشاور قبل از هر چيز بايد هنرشناس خوبي باشد و بازار هنر را به خوبي بشناسد. او از سوي ديگر حافظ منافع جامعه‌ي هنري و خريداران آن هم باشد.
حقيقت‌شناس: مردم در حوزه‌ي اقتصاد هنر نقش مهمي دارند
جمشيد حقيقت‌شناس هنرمند نقاش نيز گفت: به زعم بنده در چرخه اقتصاد هنر شهرداري و دولت نقش مهمي ندارند بلكه حضور مردم در اين حوزه اهميت دارد، يعني اگر شهرداري و دولت شرايطي فراهم كنند تا مردم وارد چرخه‌ي اقتصاد هنرهاي تجسمي شوند اين حوزه رونق پيدا مي‌كند.
وي ادامه داد: آثار هنري موزه‌ها بايد از ميان مردم جمع‌آوري شود تا با ايجاد نهادهايي بتوانند شرايط مناسب را براي ورود مردم جهت خريد كالاي هنري فراهم كنند، زيرا اين پتانسيل در كشور ما عظيم است.
آقايي: اقتصاد هنر در كشور ما مقوله‌اي جوان و كم ريشه است
مجتبي آقايي، مدير مركز هنرهاي تجسمي شهرداري تهران نيز در بخش ديگري از اين نشست گفت:اقتصاد هنر بخشي از اقتصاد خرد و كلان هر كشور است و در اين چرخه توليد، توزيع و مصرف اهميت دارد كه متاسفانه در كشور ما مقوله‌اي جوان و كم‌ريشه است.
او تصريح كرد: علي‌رغم آنكه تاريخ هنر مسير پرفراز‌ونشيب و طولاني را در كشور ما طي كرده است، اما اقتصاد هنر هم‌چنان بحثي بكر و دست نخورده محسوب مي‌شود،در حالي كه بايد محل ارائه‌ي آن را در جامعه مورد ارزيابي قرار داد و بررسي كرد كه خريد آثار هنري تا چه اندازه در سبد كالاي خانواده‌هاي ما جاي دارد.
سروژ بارسقيان نقاش ارمني نيز به زمينه‌هاي شكل‌گيري بحث آكادميك اقتصاد هنر اشاره كرد و گفت: در سال 74 اين مقوله با نگارش دو مقاله در ابرار اقتصادي شروع شد، ولي به دليل ناهمگوني‌هاي موجود خيلي مورد توجه قرار نگرفت در حالي كه همپايان اروپايي حجم عظيمي از تحقيقات در اين حوزه را انجام دادند.
او گفت: در دهه‌هاي اخير حجم چشم‌گيري از مقالات علمي براي ما قابل دسترس است، اما نكته‌اي تاسف‌آميز اين است كه ما هميشه نسبت به ديگران دير مي‌جنبيم و در حالي كه مدرسه‌هاي دنيا تجارت هنر را مي‌آموزند ما هنوز در پله‌ي اول هستيم.
بارسقيان تاكيد كرد:اقتصاد هنر مبحثي جدي و علمي است كه بايد آن را توجيه كرد و نياز به تحقيقات گسترده‌اي دارد.
كلاري: ريشه سينما در ساختارهاي بصري و از تجسمي ارتزاق مي‌كند
محمود كلاري هنرمند عكاس و فيلمبردار سينما نيز درباره‌ي تاثيرات هنرهاي تجسمي بر سينما و هنرمندان اين حوزه گفت: سينما ذاتا يك عرصه‌ي بصري است و بنياد‌ها و دستمايه‌هاي آن در مجموعه‌ي هنرهاي تجسمي قرار دارد و از آن ارتزاق مي‌كند.
وي ادامه داد:به‌نظر مي‌رسد توجه دنيا به هنرهاي تجسمي در حوزه‌اي هم‌چون سينما از دهه‌ي 70 به بعد گسترده‌تر شده است، اما بايد به مديران عرصه‌ي هنرهاي تجسمي اين نكته را گوشزد كنيم كه درحالي كه سينما به بيراهه رفت و گم شد تجسمي اين مسير را اشتباه طي نكند و مورد توجه قرار بگيرد.
كلاري مطرح كرد:اگر اين امر بديهي را بپذيريم كه اساسا سينما بدون فيلمبرداري نداريم بنابراين ريشه سينما در ساختارهاي بصري تعريف مي‌شود، زيرا مهم‌ترين اتفاقي كه در اين عرصه مي‌افتد خلق فضاست و اين اتفاق نمي‌افتد مگر آنكه شما درك قابل لمسي متكي بر دانش بصري داشته باشيد و هنرهاي تجسمي را تجربه كرده باشيد.
كيانيان: هنرمندان ترجيح مي‌دهند بدون اطلاع در حراجي‌ها شركت كنند
رضا كيانيان نيز به عنوان هنرمند عرصه‌ي سينما كه در اين سالهاي اخير نمايشگاه عكس برگزار كرده است،در اين نشست گفت:تا چند سال پيش هيچ جشنواره‌اي وجود نداشت كه در آن فيلم ايراني اكران نشود و رسانه‌اي درباره‌ي اين هنر ننويسد. درحالي كه در سالهاي اخير دولت‌ها تلاش كردند تا اين اتفاق كمتر بيفتد. ما قدر اين هنر را نمي‌دانيم و آن را انكار مي‌كنيم و در مورد حراجي‌هاي بين‌المللي هم اين‌گونه است. گويا هنرمندان ترجيح مي‌دهند بدون آنكه كسي مطلع شود در اين حراج‌ها شركت كنند. در حالي كه اين اتفاق باعث مي‌شود، چند سطري درباره‌ي هنر ايران نوشته و ارز وارد كشور شود.گفتني است؛ اين سلسله نشست‌هاي تخصصي قرار است تا 26 تيرماه ادامه داشته باشد.
کد خبر: 12570
آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdce7n8z.jh8wfi9bbj.html