طالبیان: درصدد رفع چالش های برنامه ششم توسعه هستیم
بهشتی:بسیاری از خرابکاریها را در سرزمین‌مان قربه الی‌الله انجام می‌دهیم
1 دی 1394 ساعت 19:22
معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری گفت: در طول یک سال و نیم برای برنامه ششم توسعه، برنامه‌ای جامع آماده کردیم که دچار چالش شده و به برنامه اضافه نشد.
به گزارش هنرنیوز؛ محمد حسن طالبیان که صبح امروز (سه‌شنبه ۱ دی) در مراسم افتتاحیه «همایش پژوهش‌های باستان‌شناسی حوضه آبگیر سد سیمره» در موزه ملی سخن می‌گفت؛ درباره برنامه چهارم توسعه اشاره کرد و گفت: موضوعات مربوط به میراث فرهنگی در برنامه چهارم توسعه گنجانده شد و آغازی برای پرداختن به مقوله میراث فرهنگی شد هرچند که در برنامه پنجم توسعه همانند برنامه چهارم به میراث فرهنگی پرداخته نشد اما برنامه چهارم آغازی بود که اتفاق افتاد.
معاون میراث فرهنگی کل کشور برنامه تهیه شده برای برنامه ششم توسعه را یک رفرنس کامل برای سازمان میراث فرهنگی و گردشگری دانست و افزود:در یکسال و نیم گذشته برنامه و نکات جامعی در برنامه ششم توسعه گنجانده شد که متاسفانه این برنامه دچار چالش هایی شده که ما هم از این بابت خوشحال نیستیم.
وی افزود: هر چند که اعتراض ها صورت گرفته و تاکید شده که مجوز دادسراهای ویژه میراث فرهنگی، الزام و حمایت همه جانبه پژوهش میراث فرهنگی و الزام و مشارکت دستگاه ها و بحث ظرفیت سازی پژوهش های میراث فرهنگی در این برنامه لحاظ شود.
وی در ادامه اهمیت کار و همکاری بین دستگاهی و مشارکت ذی نفعان با یکدیگر را مهم دانست و تاکید کرد: باید این نوع همکاری‌ها رخ دهد تا بتوانیم به موفقیت‌های بزرگ برسیم.
او با طرح این پرسش که چطور باید تعادل منطقی بین مسیر توسعه و مسیر حفاظت ایجاد شود گفت: وظیفه ماست که این رفت و آمدها را داشته باشیم، ما حتی نیازمند استفاده از تجربه‌های بین‌المللی هستیم.
طالبیان، با اشاره به اینکه در ظاهر پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی از معاونت میراث فرهنگی جدا است افزود: ما نیاز داریم به اینکه بحث احیا و حفاظت در کنار هم باشند و از دستگاه‌های مختلف کمک بگیریم.
وی نمونه این همکاری‌ها را عبور ریل قطار از کنار نقش رستم دانست و گفت: در زمانی که کلنگ آغاز این پروژه زده شد، همه به صورت بخشی به آن نگاه می‌کردند، اما وقتی با مشاوران صحبت کردیم به راه حل رسیدیم و همکاری‌ها باعث اتفاقات مثبت شد. از نظر فنی و کارشناسی همیشه راه حل‌های بهتری وجود دارد تا بتوانیم ثروت‌های عظیم فرهنگی و میراث فرهنگی را حفظ و توسعه را در کنار آن داشته باشیم
طالبیان با اشاره به اینکه ایران به دلیل دارابودن سابقه تمدنی نیازمند حفاظت، پژوهش و معرفی است تاکید کرد: به دلیل وجود استقرارگاه های طبیعی و تاریخی در کنار منابع تاریخی لازم است مطالعات گسترده ای در زمینه تاریخ و تمدن ایران صورت گیرد تا اگر توسعه ای توسط دستگاه های مختلف انجام می شود با یک تعادل منطقی همراه باشد.
معاون میراث فرهنگی کشور گفت: هیچکس مخالف توسعه نیست، حتی اگر به مستندات علمی و تاریخی مراجعه کنید خواهید دید که مردمان گذشته هدایت گر و سکان دار توسعه پایدار بودند. درحال حاضر نیز اگر چالشی میان دستگاه ها بر سر توسعه بوجود می آید بهتر است که با بهره گیری از دانش گذشته و متناسب با اقلیم سرزمین ایران به رفع آن پرداخت.
او گفت: دولت ایران در کنوانسیون های جهانی دستورالعمل روشنی در بحث پژوهش و حفاظت دارد. این درحالی است که ضرورت همکاری دستگاه ها در امکان سنجی پروژه ها و مطالعات باستان شناسی و چندرشته ای باید جدی گرفته شود.
طالبیان تاکید کرد: درحال حاضر تعامل دستگاه ها در مشارکت موضوعات میراث فرهنگی بسیار اهمیت دارد و لازم است که این اتفاق هر چه هر سریعتر بیافتد. چراکه در شرایط فعلی تنها وزارت نیرو چالش اصلی محوطه های باستانی نیست، بلکه در شهرها علمیات و اقدامات توسعه ای صورت می گیرد که برخلاف موازین توسعه پایدار قلمداد می شوند.
به گفته معاون میراث فرهنگی کشور، تنها ایران نیست که با موانع توسعه ای مواجه است، کشورهای دیگر هم با چالش حفاظت و توسعه دست به گریبان هستند. درحال حاضر تجربه های بین المللی در این زمینه وجود دارد و راهکارهای منطقی نیز وجود دارد که می توان در کنار تجربه های داخلی از آن بهره برد تا میراث فرهنگی و محیط زیست به عنوان دو ضلع مثلث توسعه پایدار حفظ شود.
* خرابکاریها را به قصد قربه الی الله انجام می‌دهند
سید محمد بهشتی، رئیس پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی نیز در همایش پژوهش های باستان شناسی حوضه ابگیرسد سیمره گفت: وجود نیمی از سدهای تاریخی جهان در ایران به معنای آن است که سد حرام نیست اما ساخت آن باید به اندازه باشد.
وی در همایش پژوهش های باستان شناسی حوضه آبگیر سد سیمره صبح امروز با حضور متولیان ارشد میراث فرهنگی، معان پژوهشی مرکز بررسی های استراتژیک نهاد ریاست جمهوری، مدیر عامل شرکت توسعه منابع آب، قائم مقام وزیر آب و نیرو در سالن همایش های موزه دوران اسلامی برگزار شد.
سید محمد بهشتی گفت: پیش از برنامه پنجساله چهارم توسعه، میراث فرهنگی در مقابل توسعه به عنوان یک دشمن شمرده می شد. این درحالی است که دانشگاه شیکاگو با بررسی و شناسایی که روی ۵۰ کیلومتر مربع از دشت خوزستان با گرفتن تصاویر هوایی انجام داد از نابودی ۷۰۰ محوطه تاریخی خبر داد.
به گفته وی، ۵۰ کیلومتر از دشت خوزستان و ۷۰۰ محوطه ای که از بین رفته بودند مساوی است با محوطه تاریخی کل کشور اتریش و این اتفاق نه در اثر حفاری غیرمجاز که به دلیل اجرای طرحهای عمرانی و کشت و صنعت رخ داده است.
بهشتی با اشاره به اینکه یکی از مشکلات بزرگ میراث فرهنگی اینست که متولیان و کارشناسان این حوزه از اجرای عملیات عمرانی بی خبر هستند تاکید کرد: فعالان این حوزه علم غیب ندارند و نمی دانند که چه ارگانی قرار است در چه نقطه ای فعالیت عمرانی انجام دهد.
او گفت: میراث فرهنگی در بسیاری از محوطه هایی که اقدامات عمرانی در آن انجام می گیرد با تابلویی مواجه است که نوشته شده ورود افراد متفرقه ممنوع است و این افراد غیرمتفرقه متاسفانه میراثی ها بوده اند.
به گفته بهشتی، از نظر بسیاری از کسانی که در عرصه عمران و بهسازی فعالیت می کنند، کسانی که در حوزه میراث فرهنگی کار می کنند افرادی سختگیر، تنگ نظر و ضد توسعه هستند و این منظره بیرونی یک فرد میراثی است. هر چند که این نگاه در برنامه توسعه چهارم تغییر کرد و این تغییر نگرش در ارتباط با دستگاه های مختلف به خصوص وزارت نیرو بیشتر محسوس بود.
آنطور که رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری معتقد است، درحال حاضر با تعاملاتی که در حوزه وزارت نیرو و میراث فرهنگی پدید آمده گفتمان هایی صورت گرفته که جای خوشحالی دارد.
بهشتی ادامه داد: در دنیا ۴۲ سد تاریخی وجود دارد که ارتفاع تاج آن ها بیش از ۱۵ متر است و عمر آنها بیش از صد سال است. هم اکنون از این تعداد سد تاریخی ۲۱ سد تاریخی در ایران وجود دارد.
این مسئول تاکید کرد: نباید این نکته را از نظر دور داشت که گذشتگان ما در ایران زندگی می کردند و معماهای زیستی خود را حل می کردند و وجود نیمی از سدهای تاریخی جهان در ایران به معنای آن است که سد حرام نیست اما ساخت آن باید به اندازه باشد.
او با اشاره به اینکه آب یکی از معماهایی بوده که در گذشته جزدغدغه بشر محسوب می شده است افزود: مهمترین دشمن آب در سرزمین ما آفتاب است و مردم در گذشته آب را از آفتاب دور نگه می داشتند اما چگونه است که هم اکنون آب را پشت سدها و در سینه کش آفتاب جمع آوری کرده و انتقال می دهیم که این نوع مدیریت آب در شرایط فعلی برای ما پرسش برانگیز است.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری تصریح کرد: تجربیات سازمان ها و ارگان ها باید انتقال داده شود و هم اکنون فرصتی فراهم شده که باید برای حل بحران میراث فرهنگی و محیط زیست به گفت و گو نشست.
وی ادامه داد: ما همه در یک قایق نشسته ایم و قرار نیست به هیچ ارگانی اتهام زده شود هرچند که نسل ما نسل متهمی است چراکه نه فقط در وزارت نیرو که در بحث توسعه شهری و دیگر اقدامات ارگان ها خطاهای بزرگتری اتفاق افتاده است و این امر بیانگر آنست که رویکرد جدید ما تناسبی با مختصات سرزمین مان ندارد.
بهشتی تاکید کرد: از زمان حضرت آدم تا ۹۰ سال پیش مردم ایران سرزمین خود را بهترین سرزمین جهان می دانستند. اما متاسفانه ۹۰ سال است که سرزمین خود را بدترین سرزمین معرفی می کنند، سرزمینی خشک و بی آب و علف . و در این سالها تنها تلاش داریم که غلط های سرزمین خود را بگیریم چراکه فرض اولیه ما این است که سرزمین ما مکانی غلط است.
او گفت: تمام آثار تاریخی که از زیر سدها کشف و نابود می شوند شهادت می دهند که این سرزمین، جایی غلط نبوده است. در این سرزمین ما شاهد تداوم تمدن هستیم درحالی که یونان باستان ۲۳۰۰ سال پیش تمام می شود. وقتی صحبت از رم می شود تمدن باشکوه آن از ۲۳۰۰ سال پیش تا چند قرن گذشته وجود داشته است. اما در ایران شکوه تمدنی بلاانقطاع است.
به گفته رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، اگر ذهن خود را درست نکنیم ما نمی توانیم بوی توسعه را احساس کنیم.
او نسل امروز را مقصر دانست و افزود: این نسل دچار سوء تفاهم شده است، بسیاری از خرابکاریها را در سرزمین‌مان قربه الی‌الله انجام می‌دهیم و راه‌مان را کج می‌کنیم.
او گفت: اروپاییان نمی توانند این کشور را توسعه بدهند چراکه این سرزمین متفاوت از اروپاست و آنها درک درستی از سرزمین ما ندارند. اما تمام اقداماتی که آنها در کشور خود انجام می دهند را ما سعی داریم بهتر از آنها در اینجا انجام دهیم.
بهشتی در بخش دیگری از سخنانش اظهار داشت: نسبت موضوع میراث فرهنگی و توسعه سه حالت دارد که اولین حالت آن ضد توسعه تلقی کردن میراث فرهنگی است که افراد و دست‌اندرکاران آن ضد میراث فرهنگی هستند که این باعث بسته شدن درها شده است.
او افزود: معتقدم در این حالت میراث فرهنگی و محیط زیست را در سوله‌های در بسته نگه داشتند تا مزاحم توسعه نباشند، در واقع این اتفاق در طول ۹۰ سال گذشته به طور دائم رخ داده است، اما خوشبختانه در حال دور شدن از حالت نخست هستیم.هم اکنون از این مرحله داریم دور می شویم. از برنامه ۵ ساله چهارم مناسبات حسن همجواری توسعه و میراث فرهنگی آغاز شده و امیدواریم مساعدت ها برای بقای این اتفاق باقی بماند.
رئیس پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی نسبت موضوع میراث فرهنگی و توسعه را در سه حالت دانست و گفت: در نخستین حالت میراث فرهنگی یک ضد توسعه تلقی می‌شود و افراد و دست‌اندرکاران آن ضد میراث فرهنگی هستند که این باعث بسته شدن درها شده است.
او افزود: معتقدم در این حالت میراث فرهنگی و محیط زیست را در سوله‌های در بسته نگه داشتند تا مزاحم توسعه نباشند، در واقع این اتفاق در طول ۹۰ سال گذشته به طور دائم رخ داده است، اما خوشبختانه در حال دور شدن از حالت نخست هستیم.
وی با اشاره به اینکه تمام کشورهای پیشرفته جهان در شرایط فعلی مناسبات حسن همجواری بین بحث توسعه و حفاظت راتعریف کرده اند که این حالت دوم است افزود: من آرزو دارم که وارد فاز سوم توسعه شویم. اینکه چرا باید میراث فرهنگی را حفاظت کنیم. آیا حفاظت از میراث به معنای غرور ملی و افتخار است یا اینکه به درک تاریخ زیست این سرزمین و اطلاعات آن پی ببریم.
بهشتی افزود: اگر درست تامل کنیم، یافته‌های باستان‌شناسی بسیار ارزشمندی از محوطه‌های تاریخی مختلف به دست می‌آیند که توسعه را مبتنی بر اندازه‌های سرزمین‌مان می‌دانند. در واقع ما باید مانند چشم خود از میراث فرهنگی حفاظت کنیم. هرکدام از یافته‌هایی که در کاوش‌های باستانی به دست می‌آوریم، باید به درد توسعه بخورد.
او در پایان از مسئولان وزارت آب و نیرو تقاضا کرد تا در آینده‌ای نزدیک جلسات حضوری برگزار کنند و با یکدیگر بحث داشته باشند تا به نتیجه برسند.
در پایان این مراسم از سرپرستان هیات های کاوش و پژوهشگران با اهدای لوح و جوایزی تقدیر بعمل آمد.
نمایشگاه یافته های کاوش های باستان شناسی حوضه آبگیر سد سیمره نیز با حضور مقامهای شرکت کننده در همایش گشایش یافت و مورد بازدید شرکت کنندگان درهمایش قرار گرفت.
در این همایش دو روزه نتایج عملیات‌های نجات بخشی در محوطه‌های گوناگون مانند «چم قوله»، «چیاسبز شرقی و غربی»،« برزقلا»، «برزقواله»، «قلعه گوری» و «غار مربز چیاسبز» که همگی آنها در منطقه بزرگ سد سیمره قرار دارند، ارائه می‌شود.
کد خبر: 86614
آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdceep8v.jh8pzi9bbj.html
هنر نیوز
http://www.honarnews.com
