هنر نیوز - «دوست‌ داشتم در شرايط فعلي كار كنم»

كيهان كلهر سازش را رونمايي كرد و از كنسرت تير ماه گفت

نشست خبري كنسرت كيهان كلهر و حميدرضا نوربخش كه قرار است اواخر تير ماه برگزار شود، با رونمايي ساز جديدي به نام «شاه‌كمان» همراه شد.
به گزارش هنر نیوز به نقل از ايسنا، كيهان كلهر ـ نوازنده ‌و آهنگساز ـ در نشست خبري كه صبح امروز ـ 12 تيرماه ـ در كانون موسيقي «عارف» برگزار شد، با اشاره به كنسرتي كه قرار است در تالار وحدت در روزهاي 23، 24، 25، 26، 28 و 29 تير ماه برگزار شود، توضيح داد: با درنظرگرفتن شرايط اجتماعي دوست داشتم كه در شرايط فعلي كار كنم و جو انفعالي را كه در عرصه‌ي موسيقي به وجود آمده است را با كمك ديگر هنرمندان بشكنم و بر آن فائق شوم و در شرايطي كه بسيار سرم شلوغ بود، خواستم كه اين كار اكنون انجام شود.
سپس حميدرضا نوربخش خواننده كه در اين اجرا او را همراهي خواهد كرد،گفت: برنامه ما حدود دوسال پيش با دعوت هاليوود و با برنامه‌ريزي آقاي كيهان كلهر براي بزرگداشت مولانا در فضايي با حضور بيش از 20 هزار نفر برگزار شد كه در آن برنامه در دستگاه نوا، اشعاري از مولانا اجرا شد و حالا در اين اجرا نيز قرار است كه آن قطعات بسط داده شده و با كارهاي بيشتري از آقاي كلهر با يك تركيب 9 نفره از نوازندگان به اجرا درآيد.
در ادامه كيهان كلهر خاطرنشان كرد:كنسرتي كه در هاليوود اجرا شده بود فقط 30 دقيقه زمان داشت اما اين كنسرت قرار است كه يك‌ساعت‌و10 دقيقه و در دو دستگاه نوا و شور اجرا شود و فكر مي‌كنم حركتي كه در اشعار مولانا وجود دارد به فضايي كه ما در آن هستيم، كمك مي‌كند و تمايل داشتم كه به جوانان ايراني كه در موسيقي كشور فعال هستند، كمك كنم تا انرژي جديدي به جامعه موسيقي ايران وارد شود.
اين نوازنده‌ي چيره دست كمانچه در پاسخ به سوال خبرنگاري درباره عدم حضور «حسين عليزاده» در اين اجرا گفت: دليلي ندارد كه ما هميشه با هم كار كنيم، ما در مقاطع متفاوت با هم بوده‌ايم. نوازندگان اين كار متفاوت‌ هستند اما ممكن است سال آينده كنسرتي با همراهي حسين عليزاده برگزار كنيم.
كلهر درباره‌ي استفاده از اشعار مولانا گفت: من تصنيف كم ساخته‌ام و اشعاري كه در اين اجرا استفاده كرده‌ام، معمولا اشعاري هستند كه كمتر مورد استفاده قرار گرفته‌اند و با رنگ‌آميزي موسيقي از اين اشعار حال و هوايي را كه دوست داشتم، ايجاد كردم.
به گفته‌ي وي؛ استفاده از دستگاه نوا در اين كنسرت يك اتفاق است و در عين حال اين دستگاه به اشعار مولانا نزديك است و سنخيت دارد.
اين هنرمند يادآور شد: در كارهايم با خوانندگان بسيار كم كار كرده‌ام و تنها در يك مقطع با استاد شجريان و در مقطعي ديگر با حسين عليزاده و استاد شجريان قطعاتي را اجرا كردم و هميشه سعي كرده‌ام كه تكيه‌ي بيشتر
بر موسيقي سازي داشته باشم، اما فكر مي‌كنم با توجه به شرايطي كه وجود داشت، بهترين زمان بود كه با يك خواننده و با يك گروه جوان كه معرف نسل جوان ايران است، همكاري كنم.
كلهر در ادامه درباره‌ي حميدرضا نوربخش كه به‌عنوان خواننده در اين برنامه حضور خواهد داشت،گفت: نوربخش از جوانان موسيقي است كه با اساتيد بسياري كار كرده است و يكي از خوانندگان مطرح جوان است كه حقش اين بود كه حالا ديگر با ما باشد.
وي يادآور شد: 17 سال پيش كه به ايران بازگشتم‌، سالها شاهد رشد حميدرضا نوربخش بوده‌ام كه او چه‌قدر زحمت كشيده است و به نظرم او به صورت ريشه‌اي در موسيقي فعاليت كرده است و پشتوانه سنتي دارد و من به او احترام مي‌گذارم. به علاوه نوازندگاني كه در اين كنسرت حضور دارند، هم استاد ديده هستند و هم زحمت مي‌كشند بنابراين من تلاش مي‌كنم كه هسته اصلي اين گروه را حفظ كنم و شايد در شش ماه و يا سال آينده دوباره با اين گروه كنسرتي را برگزار كنم.
‌كيهان كلهر در بخش ديگري از اين نشست درباره‌ي شرايط روز موسيقي جوانان تصريح كرد: من دوست دارم كه موسيقي در ميان اين جوانان رشد پيدا كند و آنها هم كار كنند و آثارشان بيرون بيايد. متأسفانه در شرايط فعلي به جز چندنفر از نسل قديم ديگر اسم جديدي شنيده نمي‌شود و شايد سبك‌هاي تدريس بسيار ابتدايي شده و البته اين مشكلي است كه گريبانگير دنياست و بسياري از نوازندگان ما بعد از پنج‌سال ساززدن وارد چرخه توليد مي‌شوند كه البته اشكالي ندارد اما به كيفيت موسيقي هم كمكي نمي‌كند.
اين نوازنده تاكيد كرد: ما كمبود استعداد نداريم و با كمبود موسيقي روبه‌رو هستيم و اگر جوانان ما در كنار يكديگر باشند مي‌توانند كار كنند.
كلهر درباره‌ي نام گروهي كه در كنسرت تير ماه اين هنرمند را همراهي مي‌گند،گفت: فعلا نام خاصي براي آن انتخاب نكرده‌ايم و اسم موقت‌مان «همنوازان كلهر» است و شايد يك اسم جديد انتخاب كنيم. ولي آنقدر نام اساتيد روي گروه‌هاي مختلف وجود دارد كه ديگر نامي نمانده و تمام شده‌اند.
وي درباره ضبط اين اجرا توضيح داد: به احتمال زياد اين كار انجام مي‌شود و قسمت اول اجرا به صورت سازي، تك‌نوازي يا دونوازي خواهد بود و در بخش دوم آواز نيز به گروه افزوده مي‌شود و احتمالا يكي از اين اجراها ضبط خواهد شد.
اين نوازنده‌ي چيره دست كمانچه در ادامه ساز «شاه‌كمان» را در جمع خبرنگاران رونمايي كرد و گفت: يك سازنده استراليايي به نام «پيپر بي‌فين»يك مجموعه ساز ساخت كه كاسه‌هاي بزرگ و دسته‌هاي بلندي داشتند كه شباهت بسياري با كاسه سازهاي قديمي ايراني داشت و من در ملاقاتي كه در آلمان با او داشتم طرح يك كمانچه را با يكديگر ريختيم كه هشت سيم واخوان دارد كه آخرين نمونه ساخته‌شده از آن همين است كه مشاهده مي‌كنيد و قرار است در كنسرت تيرماه در تالار وحدت با آن بنوازم.
كلهر درباره صداي اين ساز گفت: جنس صداي آن شبيه به كمانچه است و سيم‌هاي واخوان دارد و در صحبتي كه با حسين عليزاده كرديم در نهايت اسم «شاه‌كمان» را براي آن انتخاب كرديم.
وي افزود:حالا مدتي است كه ساخت سازهاي جديد معمول شده است و فكر كردم كه حالا كه حدود 10 تا 15 سال روي ساختن اين ساز زمان گذاشته شده است و براي آن زحمت بسياري كشيده شده جاي خود را در ميان سازهاي ايراني پيدا كند.
كلهر درباره سازبندي كنسرت تيرماه تالار وحدت نيز توضيح داد: سعي كردم كه يك گروه سنتي كوچك تشكيل دهم كه در آن از تمام سازهاي ايراني يك ساز وجود داشته باشد و در اين كنسرت نيز يك تار، كمانچه، ني، تنبك، رباب و سنتور استفاده مي‌شود و در دو قطعه از آن نيز دف‌نوازي خواهيم داشت. به علاوه من به گروه‌هاي بزرگ معتقد نيستم چون از نظر حسي هماهنگي ميان نوازندگان گروه سخت مي‌شود.
وي در پاسخ به سوال خبرنگاري درباره استفاده از موسيقي چندصدايي در قطعاتش تصريح كرد: هدف من اين نيست كه موسيقي چندصدايي بياورم چون به آن هم اعتقادي ندارم و به نظرم در موسيقي ايراني كاربردي هم ندارد به دليل اينكه ما در موسيقي ايراني هارموني بسيار بالاتري از موسيقي غربي داريم و بايد گفت كه هارموني موسيقي غربي جاي خود و هارموني موسيقي شرقي نيز جايگاه خود را دارد.
كلهر با تاكيد دوباره بر اينكه به موسيقي چندصدايي اعتقادي ندارد تصريح كرد: مگر اينكه براساس هارموني باشد كه در موسيقي ما جاري است، بنابراين دوست ندارم كه موسيقي غربي را وارد موسيقي شرق كنم.
حميدرضا نوربخش نيز در اين نشست يادآور شد:از اوايل دهه 70 با آقاي كلهر كار كردم و در مقاطعي كه او در ايران بود پيوند ما بيشتر شد و من در دوران فعاليت‌ام گزيده كار كرده‌ام و در كنار استاد پايور و در مقاطعي نيز با گروه عارف استاد پرويز مشكاتيان همكاري داشتم و هميشه نيز فعاليت‌هاي آقاي كلهر را پيگيري كردم.
نوربخش درباره صداي «شاه‌كمان» و تأثير آن در آواز گفت: «شاه‌كمان» در بخش آوازي استفاده نمي‌شود، اما در توركنسرتي كه با كيهان كلهر و حسين عليزاده داشتيم، كيهان كلهر با اين ساز و حسين عليزاده با سازي كه كاسه بزرگي به اندازه تنبور داشت و روي آن پوست بود و به لحاظ ظاهري شبيه به سه‌تار بود با يكديگر دونوازي كردند كه تركيب خوبي داشت.
كلهر درباره شرايط اجراي كنسرت در تالار وحدت بيان كرد: اين تالار از ابتدا براي كنسرت ساخته شده است و در حد شأن مردم است و يك لابي بزرگ دارد كه مردم مي‌توانند در آن راحت باشند و شرايط براي آسايش مردم فراهم است، اما در سالن‌هاي ديگر اين شرايط فراهم نيست، چون آن‌ها براي كنسرت ساخته نشده‌اند.
وي گفت:به دليل كوچك‌بودن تالار وحدت تعداد شب‌هاي بيشتري را براي اجرا در نظر گرفتيم و هدف اصلي‌مان اين بود كه با مردم ارتباط برقرار كنيم و به همين دليل قيمت بليت‌ها را نيز پايين در نظر گرفتيم و بليت‌ها 20، 25 و 30 هزارتومان است.
اين هنرمند اذعان داشت: تصميم داريم اين شرايط را در كنسرت شهرستان‌ها نيز رعايت كنيم و با همين شرايط سالن مناسب و قيمت پايين در اصفهان، شيراز، تبريز و كرمان برنامه اجرا كنيم و بعد از ماه مبارك رمضان نيز به استان‌هاي ديگر مي‌رويم و اين كنسرت را تكرار مي‌كنيم و دوست داريم كه مردم بتوانند در يك جاي آرام به موسيقي گوش بدهند.
كلهر درباره حضورش براي برگزاري كنسرت و نداشتن كنسرت در سال‌هاي اخير در ايران بيان كرد: درحال حاضر معتقدم كه بايد در ايران كار كنم و برايم اجراهاي سازي يا آوازي تفاوتي نمي‌كند و در اين اجرا نيز دوست داشتم كه يك كار آوازي را با يك گروه جوان ايراني انجام دهم.
او درباره حامي مالي براي برگزاري اين كنسرت گفت: اسپانسر نداريم و معمولا اسپانسرها به سراغ موسيقي پاپ مي‌روند كه از آن بهره‌برداري كنند. البته بايد گفت كه ما هم به دنبال اسپانسر نگشتيم و هدف انتفاعي براي برگزاري كنسرت نداشتيم.
اين نوازنده در پاسخ به سوالي درباره وضعيت نامناسب موسيقي سنتي ايران گفت: چنين اعتقادي ندارم و به نظرم موسيقي سنتي ما بارور است و مردم آن را دوست دارند. درواقع من كشور ديگري را نمي‌شناسم كه در آن اين‌قدر موسيقي سنتي اقبال داشته باشد و يك كنسرت موسيقي سنتي را بتوان 10 شب در پايتخت آن كشور برگزار كرد و جوان‌ها با آن ارتباط بگيرند و مي‌توانم بگويم كه من اعتقادي ندارم كه حال موسيقي سنتي ايران بد است.
كلهر درباره موسيقي زيرزميني هم مطرح كرد:براي پيشرفت موسيقي ايران بسيار تلاش كردم و از دي‌ماه گذشته تاكنون 35 كنسرت برگزار كرده‌ام ولي حالا اينكه كسي مرا نمي‌شناسند و يك خواننده زيرزميني شهرت بيشتري از نوازندگان اين كشور دارد، بايد بررسي شود و ببينند چه سياستي پشت آن است و چگونه از آنها حمايت مي‌شود.
او در پاسخ به سوال خبرنگاري درباره عدم آشنايي جوانان ايراني با موسيقي سنتي ايران گفت: مردم ما نه در تلويزيون و نه در كتاب‌هاي مدرسه‌شان سازها را نديده‌اند، بنابراين عادي است كه ندانند كه اسم سازها چيست و اين مشكلات ريشه‌اي است. متأسفانه در مملكت ما هنر و فرهنگ دست‌دوم تلقي مي‌شود و مطمئنا براي يك پزشك بيشتر از يك نويسنده يا شاعر احترام قائلند. اين درحالي است كه فرهنگ بستر همه‌چيز است، ولي در اجتماع ما متأسفانه با فرهنگ اينطور برخورد شده است.
به اعتقاد كلهر؛ موسيقي ما به نسبت بي‌مهري‌هايي كه با آن شده است بسيار بارور است. با اين وجود نارسايي‌هاي مختلفي وجود دارد كه بايد به صورت ريشه‌اي بررسي شود.
پيش‌فروش اينترنتي كنسرت كيهان كلهر و حميدرضا نوربخش در سايت موسيقي‌ما و ايران كنسرت آغاز شده است.