هنر نیوز - این نمایش هولناک است

در آستانه اجرای «پیکر زن همچون میدان نبرد ...» مطرح شد:

محمد رحمانیان که کارگردان نمایش «پیکر زن همچون میدان نبرد در جنگ بوسنی» را به عنوان مشاور همراهی می‌کند درباره‌ی این نمایش گفت: بزرگترین حسن این اجرا، استفاده‌ی درخشان از محیط است و تماشاگران از آن استقبال می‌کنند.

به گزارش هنرنیوز؛ پانته‌آ میرفصیحی به عنوان کارگردان «پیکر زن... » نیز در نشست خبری این نمایش که ظهر امروز (۹آبان‌ماه) برگزار شد، درباره‌ی دلیل انتخاب این اثر گفت: مسئله‌ی جنگ به عنوان مسئله‌ای که انسان، تاریخ و جامعه را تغییر می‌دهد، همیشه برایم دغدغه بوده است. این اثر در مورد آسیبی است که به انسان به خصوص زنان وارد می‌شود. نمایشنامه درباره‌ی دو زن است که یکی در جنگ بوسنی مورد تجاوز قرار گرفته و دیگری یک روان‌شناس آمریکایی است که او هم به نوعی دچار سرخوردگی است.

این کارگردان تئاتر ادامه داد: شخصیت «دورا» در این نمایش کسی است که جنگ هم به کشورش، هم به پیکرش تجاوز کرده است و من به عنوان کسی که تئاتر کار می‌کنم، فکر می‌کنم باید به این مسئله بپردازم چون معتقدم ما باید بتوانیم فاعل تغییرات اجتماعی باشیم.

میرفصیحی ادامه داد: نگاه جنسیتی به زن و استفاده شیء‌گونه از زن که موضوع این نمایش است ناگزیر مناسبات قدرت و گفتمان مسلط مردسالارانه را به میان می‌کشد و ماتئی ویسنی‌یک به عنوان نویسنده، سعی کرده این فرهنگ نهادینه ‌شده‌ی مردسالار را به نقد بکشد. درست است که این نمایشنامه خارجی است اما داستان هزاران زن است که در همه جای دنیا از جمله سوریه، عراق و حتی در گذشته ایران نیز وجود داشته و دارند. من سعی کردم نگاهی کاملاً بی‌طرفانه داشته باشم و با نگاه فمینیستی این نمایشنامه را اجرا نکنم.

پانته‌آ میرفصیحی در ادامه‌ی نشست درباره‌ی مکان اجرای این نمایش که بند ۱ زندانیان سیاسی زندان قصر است، توضیح داد: کار در سلول‌های زندان اجرا می‌شود و طراحی کار هم به‌نحوی است که فقط در این مکان شدنی بود. متن این نمایش به علاوه‌ی محل اجرا یک خروجی منحصر به فرد می‌دهد که در هیچ جای دیگری به دست نمی‌آمد. تماشاگر وقتی وارد فضای باغ-موزه قصر می‌شود و پا به سلول‌های زندان می‌گذارد نمی‌تواند عقبه‌ی این مکان را نادیده بگیرد.

کارگردان «پیکر زن... » در پاسخ به این پرسش که آیا متن نمایشنامه تغییر کرده و یا دچار ممیزی شده است، گفت: تا حد ممکن سعی کردیم به متن دست نزنیم. به جز یک صحنه طولانی که از حوصله‌ی مخاطب خارج بود که با راهنمایی استادم محمد رحمانیان متن کوتاه شد.

او افزود: در جاهای خیلی کمی هم بخش‌هایی از متن حذف شده است اما بی‌انصافی است اگر بگوییم ممیزی‌ باعث این حذف‌ها شد بلکه ما خودمان سعی کردیم در انتخاب بعضی لغات چیزهایی را رعایت کنیم. گرچه تذکراتی هم به ما داده شده بود اما به آن صورت دچار ممیزی نشدیم و تقریباً به متن اصلی وفادار بودیم.

میرفصیحی در مورد تعداد تماشاگرانی که در هر اجرا می‌توانند به دیدن این نمایش بروند نیز توضیح داد: با توجه به نوع اجرا، در هر نوبت نهایتاً ۳۰ یا ۴۰ تماشاگر قادر به دیدن نمایش خواهند بود، هر چند ایده‌آل آن بود که ۱۵ تماشاگر باشند.

کارگردان نمایش «پیکر زن...» در مورد بازیگران این نمایش نیز گفت: این نمایش دو شخصیت دارد که یکی از نقش‌ها را خود من ایفا می‌کنم و دیگری را مریم شیرافکن که سال‌هاست با هم کار می‌کنیم.

در ادامه مریم شیرافکن درباره‌ی حضورش در این نمایش گفت: من کارهای زنانه و کارهایی که با جنسیت زن سروکار دارند را دوست دارم. از طرفی سال‌هاست با پانته‌آ میرفصیحی آشنا هستم و در این کار تلاش کردم اجرایی قابل قبول داشته باشم.

در ادامه این نشست آسو کُهزادی نیز به عنوان سازنده‌ی موسیقی این نمایش درباره‌ی کارش توضیح داد: در این نمایش از صداهای ضبط شده خیلی استفاده شده، بنابراین موسیقی در نقطه‌هایی از نمایش استفاده شده است. موسیقی ساخته شده با توجه به فرهنگ کشور بوسنی ساخته شده و در این نمایش موسیقی ضبط شده با همراهی اجرای زنده ویلن شنیده می‌شود.

در ادامه این نشست محمد رحمانیان که به عنوان مشاور و همراه کارگردان در این نشست حضور داشت در ابتدای صحبت‌های خود با اشاره به حضور اندک خبرنگاران اظهار کرد:‌ در فقدان هرگونه اطلاع‌رسانی، حضور خبرنگاران برای ما مغتنم است و بسیار متأسفم برای خبرگزاری‌هایی که بدون ذکر منبع، اخبار این دوستان را منتشر می‌کنند.

او ادامه داد: در مورد اخبار نمایشنامه‌خوانی «روز واقعه» خودم شاهد بودم که بیش از ۵۰ سایت و خبرگزاری اخبار را منتشر کرده بودند، درحالی‌که در نشست خبری تنها پنج‌ شش نفر حضور داشتند! من متأسفم برای خبرگزاری‌هایی که اخلاق حرفه‌ای را رعایت نمی‌کنند و بار وظیفه‌ی خود را به دوش عده‌ی اندکی از اصحاب رسانه می‌اندازد.

این نمایشنامه نویس و کارگردان درباره‌ی این نمایش نیز توضیح داد: بزرگترین حُسن این اجرا استفاده‌ی درخشان از محیط است. داستان در چند سلول زندان اتفاق می‌افتد و تماشاگران با بازیگران حرکت می‌کنند. این نمایش به دلیل هولناک بودن موضوع، فضا و اتفاقی که برای تماشاگران می‌افتد بسیار تأثیرگذار است.

رحمانیان در مورد فرم اجرای این نمایش توضیح داد: این نمایشنامه پر از گفت‌وگوست و شاید کسل‌کننده به نظر برسد اما این چالش را برای سازنده دارد که بتواند با کمترین حرکات روی صحنه حس یک تئاتر و موقعیت تئاتری را به تماشاگر منتقل کند. خوشحالم که خانم میرفصیحی این متن را به همان شکل اصلی اجرا کرده است.

این کارگردان در پایان اظهار کرد: ‌فکر می‌کنم تماشاگران از این نمایش استقبال خواهند کرد چون در دورانی اتفاق می‌افتد که پیکر زن به مثابه میدان نبرد واقع شده است. کسی فکر نمی‌کرد، چند سال پس از نوشته شدن این نمایشنامه بازارهای فروش کنیز جنسی و تجاوزهای گروهی در خاورمیانه به وجود بیاید. این به خودی خود نشان می‌دهد که هنر و تئاتر هم هرگز نمی‌تواند از پس این فاجعه بربیاید. در ۱۰۰ سال اخیر چندین متن و آثار هنری دیگر در این حوزه تولید شده‌اند اما انگار ما دور خودمان می‌چرخیم و همه کارهایی که جهانیان می‌کنند اوضاع را بهتر نکرده است.