به بهانه اکران «راه بهشت» ساخته «مهدی صباغ زاده»؛

آزمون و خطا در ساخت آثار تاریخی

22 مرداد 1391 ساعت 12:18

همیشه ساخت فیلم هایی سینمایی در ژانر تاریخی برای سینمای کشورمان با آزمون و خطاهایی همراه بوده و وجود برخی از موانع هم باعث شده که دست فیلمساز برای خلق یک اثر خوب و استاندارد بسته شود.

همیشه در طول تاریخ سینمای کشورمان ساخت فیلم تاریخی کاری سخت بوده است. چون علاوه بر این که ساخت این گونه فیلم ها مشکلاتی از قبیل نبود امکانات کم ، شهرک سینمایی، منابع و کتب معتبر، کارگاه لباس و دکو ر و... باعث شده که کمتر کارگردان و تهیه کننده ای به سمت ساخت این گونه آثار قدم بردارد . مورد دیگر شناخت مردم کشورمان نسبت به فیلم های تاریخی و به خصوص فیلم هایی با موضوع ائمه اطهار و  امامان بوده که کار را برای عوامل ساخت این گونه فیلم ها مشکل آفرین کرده است. چون همیشه بیم و ترس این می رود که فیلمنامه نویس و یا کارگردان یک اثر نتوانند از پس بار دراماتیکی اثر برآیند و براعتقادات مردم خدشه ای وارد شود. به همین دلیل همیشه ساخت فیلم هایی سینمایی در ژانر تاریخی برای سینمای کشورمان با آزمون و خطاهایی همراه بوده و وجود برخی از موانع هم باعث شده که دست فیلمساز برای خلق یک اثر خوب و استاندارد بسته شود. از طرفی به دلیل اینکه فیلسازان ما نمی توانند تصویر ائمه اطهار را در آثار سینمایی خود به تصویر بکشند نیز یکی دیگر از مشکلاتی است که فیلمساز تاریخی با آن دست به گریبان است. به هرحال با تمام این مشکلات «مهدی صباغ زاده» کارگردان سینمای کشورمان به دنبال ساخت فیلم سینمایی«راه بهشت» رفته و این اثر تاریخی و سینمایی این روزها در حال اکران در سینماهای کشورمان است. این فیلم که به سفارش شبکه جهانی سحر تهیه و تولید شده بعد از فیلم سینمایی«خاک و آتش» جدیدترین ساخته کارگردان اش به حساب می آید که سال گذشته موفق شد با این فیلم جایزه ویژه «بیرق طلایی» را از جشنواره فییلم فجربه دست آورد.
فیلم به زندگی یکی از مهمترین صحابه رسول الله (ص) یعنی «مصعب بن عمیر» با بازی «امین زندگانی» می پردازد که در ابتدای فیلم بت پرست و شاعر است و پس از همنشینی با حضرت محمد به دین اسلام روی می آورد و در این راه عاشق دختری بادیه نشین می شود و اما او در راه عشق خود با مخالفت خانواده اش روبه رو است . فیلم به قدری بر روی داستان زندگی مصعب تمرکز شده که مخاطب با هوش امروز سینما به هیچ عنوان در نیمه دوم فیلم که به داستان زندگی پیامبر (ص) می پردازد نمی تواند تحول مصعب و دیگر شخصیت های فیلم را باور کند و در واقع فیلم تلاش می کند تمام ابعاد زندگی مصعب را به تصویر بکشد که این نوع پرداخت سینمایی ضربه بزرگی به فیلم زده ، چرا که در بسیاری از لحظات فیلم بدون مقدمه و هر گونه زمینه سازی برای آمادگی ذهن تماشاگر وارد مقطعه ای از زندگی مصعب شده و به سرعت از آن خارج می شود که این نوع پرداخت به جزابتدای فیلم ، از نیمه فیلم تا به انتها وجود دارد و باعث شده که مخاطب بدون اینکه به او اطلاعاتی داده شود گیج و منگ شده و به اصطلاح رشته کلام ، ساختار و بیان فیلم را از دست بدهد . در واقع این گونه توضیحات و نشان دادن تصاویر پراکنده از یک موضوع و داستان مقطعه ای برای مخاطب سینما باعث می شود مخاطب به درستی مفهوم کلی فیلم را متوجه نشود و فیلم جذابیتی برای او نداشته باشد . پر بی راه نیست که بگوییم را بهشت ترکیبی از روایات کوتاه درباره زندگی مصعب است که به جز بخش ابتدای فیلم و نمایش رابطه عاطفی بین «مصعب» و دختری به نام «زلفا» روایات ارتباط چندانی با یکدیگر ندارند تاجایی که حذف برخی از آنها هیچ لطمه به کل فیلم و قصه زندگی مصعب به عنوان شخصیت اصلی فیلم نمی زند . در واقع «راه بهشت» دقیقا در برخی از سکانس ها و معرفی شخصیت های فیلم راهی را می رود که در طول این سالها برخی از فیلم ها و مجموعه تلویزیونی تاریخی کشورمنا رفته اند . به عنوان مثال می توان به تصویری که از شخصیت های منفی در این فیلم نشان داده می شود اشاره کرد که مانند آدم هایی بی جان وکامپیوتری خلق شدند که چیزی جز شرارت و بدی بلد نیستند واین بدی و کثیف بودن آنها را می توان در نوع گریم و لباس آنها مشاهد کرد.پیزی که ما بارها در فیلم ها ونمونه های مشابه خارجی و حتی در آثار داخلی نیز آن را دیده ایم و در مقابل هم شخصیت های مثبت فیلم با لباس هایی سفید ، اتوکشیده ، مرتب و پاکیزه که در بیابانها بر تن دارند و با خنده ها و رفتار خود تلاش می کنند همه را به راه راست هدایت کنند. فیلم سینمایی «راه بهشت» هم به دلیل شتاب زده گی که در ساختار و نوع بیان سینمایی خود دارد نتوانسته در پرداخت شخصیت ها و وقایع خود به درستی عمل کند و راه را بیراهه رفته و ضعیف عمل کرده و حتی به نظرم رسد که کارگردان فیلم در هدایت بازیگران مطرح این فیلم هم ناتوان بوده و در برخی از سکانس ها رشته بازی ها از دست اش در رفته و شاهد بازیهایی به شدت غلو آمیزو تصنعی از بازیگران هستیم. البته نمی توان تمام ضعف هایی یک فیلم تاریخی در مدیوم سینمایی را برگردن خالق اثر یعنی کارگردان انداخت در این فیلم هم می توان عمده مشکلات را در فیلمنامه ضعیف اثر نیز دید . چرا که فیلم نامه این اثر سینمایی به شدت آشفته است و معلوم نیست فیلمنامه نویس می خواسته بخشی از زندگی مصعب را به مخاطب نشان دهد یا اینکه قرار بوده مخاطب سینما بخشی از تاریخ اسلام را به بهانه پرداختن به زندگی مصعب تماشا کند. در ثانی معلوم نیست که تاکی باید در فیلم های تاریخی ما به جز چند مورد شخصیت ها و کارکتر های فیلم به صورت کتابی دیالوگ بگویند و باعث شوند که مخاطب نتواند با داستان کلی فیلم و شخصیت های آن همذات پنداری کند وبه باور نرسد. به هرحال به نظر می رسد که بحث آزمون و خطا در ساخت آثار تاریخی همچنان در سینمای ما به قوت خوداش باقی است و فیلمسازان ما کماکان باید در این ژانر دست به آزمون و خطا بزنند تا بتوانند فیلمی تاریخی بسازند و با توجه به اینکه زیاد به این نوع سینمای با کمبودهایی که در بخش های مختلف دارد نمی توان در کشورمان خوش بین بود و فیلمسازی که دست به ساخت یک اثری تاریخی می زند باید حتما از مخاطب خود چند پله ای به لحاظ دانش روز و دانش سینمایی و تاریخی جلوتر باشد چون مخاطب امروز سینمای ایران برخلاف گذشته ها به راحتی به شبکه های ماهواره ای و فیلم های روز جهانی دسترسی دارد و ناخود آگاه دست به مقایسه می زند و اثری که نتواند او را جذب کند به راحتی از سوی او پس زده می شود.

کد خبر: 44809

آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdceov8e.jh8e7i9bbj.html