هنر نیوز - ... جور دیگر باید دید

فارغ از این که عده‌ای دوست نداشته باشند که سازمان سینمایی در این دوره و با وجود کارشکنی‌های آن‌ها شکل بگیرد و فارغ از اینکه عده‌ای معتقدند هر کاری قرار است انجام بگیرد؛ اگر دست آن‌ها در کار باشد، آن فعالیت بسیار مفید و مثبت و اگر نباشد، نتیجه کار منفی است و برای مطامع دیگر است که افراد می‌خواهند عملی را انجام دهند؛ اما به هر حال سازمان سینمایی به دستور رییس دولت تشکیل و همین روزها ابلاغ خواهد شد. تشکیل این سازمان تولدی است در تاریخ سینمای ایران.
شاید بشود گفت اگر بخواهیم در بدبیانه‌ترین و غرض‌ورزانه‌ترین حالت تمام فعالیت‌های معاونت سینمایی را در این دوره نادیده بگیریم، همینکه معاون سینمایی توانست نگاه دولتمردان به سینما را در دوره‌ی خود دچار تحول کرده و آنان به شکلی جدی‌تر به سینما بنگرند، برای پاسخ او به تاریخ سینمای ایران کافیست. مگر در معاونت‌های گذشته چه رخداد ویژه‌ای در سینما اتفاق می‌افتاد؟ مگر دولت اصلاحات که پیامش توسعه سیاسی و فرهنگی بود کاری در خور و بنیادین برای این سینما انجام داد، غیر از اینکه با ایجاد برخی فضاها، خانواده‌ها را از سینماها فراری داد و فضاهای دختر – پسری و کافه‌بازی را در سینمای ایران دوباره زنده کرد!
باز از اهم حرکت‌های درخور توجه که برای تغییر دیدگاه به سینما رخ داد؛ همرایی با حوزه‌های علمیه برای آموزش دوره‌های سینمایی بود؛ تیم معاونت سینمایی با پشتوانه‌ مذهبی و اعتقادی که داشت تلاش کرد حوزه‌ی علمیه را هم با سینما مرتبط کند. این تیم چندین بار پیشنهاد برگزاری کلاس‌های مختلف را به حوزه داد و دوره‌هایی هم برای این کار برگزار شد. این کار یعنی قرار است، حوزه‌های علمیه هم به طور تخصصی بر سینما نظارت داشته باشد که اگر گاهی شبهاتی در زمینه سینما به وجود می‌آید، طلبه‌های متخصصی هم در این زمینه باشند و اظهار نظر کرده به سینمای متعهد را از مظلومیت خارج کنند. کسانی که دستی بر آتش سینما دارند می‌دانند چنین فعالیت‌‌هایی چه نتایجی برای سینما خواهد داشت و دوری طلبه‌ها از سینما ممکن است چه پیامدهای منفی‌ای برای سینما داشته باشد.
اما مساله اصلی این نوشتار مربوط به تشکیل «سازمان سینمایی» است. تشکیل این سازمان تحولی اساسی در شکل اجرایی و تشکیلاتی سینمای ایران ایجاد خواهد کرد. این تحول نخست از «بودجه» شروع می‌شود. معاونت سینمایی یکی از زیرمجموعه‌های وزارتخانه‌ای بود که تمام ساز و کار مالی‌اش در چهارچوب برنامه‌ریزی وزارتخانه بود و سینما اگرچه از اولویت‌های این وزارتخانه است؛ اما به هر حال در آن وزارتخانه دغدغه‌های دیگری هم در حوزه فرهنگ وجود دارد. در شکل جدید تشکیلاتی و اجرایی معاونت سینمایی که همان سازمان سینمایی است، بودجه به شکلی مستقیم به این سازمان پرداخت خواهد شد و طبیعی است که بسیار بیشتر از پیش هم خواهد بود.
دومین تحول در نوع نگرش به سینما و همپایی آن با نام بزرگ سازمانی آن است. طبیعی است که نگرش حاکم بر یک سازمان باید بسیار بزرگتر از نگرش حاکم بر یک معاونت باشد. به بیان دیگر، یک سازمان باید سیاستگذار بزرگتری باشد تا یک معاونت. سازمان وظیفه‌اش عظیم‌تر از معاونت است. معاون محترم سینمایی با دید بازی که نسبت به سینما دارد طبیعی است که می‌تواند تیم خود را همپای نام بزرگ سازمانی گسترش دهد و هدایت کند.
سومین تحولی که رخ خواهد داد در شبکه تولید، توزیع و اکران فیلم‌هاست. تولید فیلم نه در سویه‌ی کار کارگردانی بلکه در آن‌سو که قرار است برنامه ریزی و سیاستگذاری شود، به طور قطع دستخوش تحولاتی خواهد شد. این تحولات شبکه تولید فیلم را تحت تاثیر قرار خواهد داد و از این پس، ساز و کاری به مراتب دقیق‌تر بر این حوزه و بر حوزه توزیع و اکران فیلم حاکم خواهد شد.
چهارمین تحول در بخش ابزارهای سینمایی خواهد بود. سینمای ایران در شکل سخت‌افزاری دچار مشکلات فراوانی است. این مشکلات در سینما به این مورد باز می‌گردد که هیچگاه بودجه مناسبی برای خرید ابزارهای به‌روز، برای تولید فیلم وجود نداشته است. سازمان سینمایی به‌طور قطع تحولی در این حوزه خواهد بود.
پنجمین تحول اما در سیستم سینماهای کشور است. یکی از مباحثی که امروز در سینما مورد تامل است ارتباط وزارت ارشاد با حوزه هنری در باب سالن‌های سینماست. بخش قابل توجهی از سالن‌های سینمای کشور مربوط به حوزه هنری است و باید در یک ارتباط مستقیم بین سازمان سینمایی و حوزه هنری این فراز و نشیب ها به سطحی مناسب از گفتگو برسد. پیش از این باید وزارت ارشاد با حوزه هنری به نتیجه می‌رسید که البته امروز سازمان سینمایی می‌تواند راحت‌تر این مشکلات را حل و فصل کند.
در پایان اینکه سازمان سینمایی تحولی تازه در سینمای ایران است که چه برخی افراد بخواهند با این فرایند سازگاری داشته باشند چه نخواهند، این رود عظیم مسیر خود را طی خواهد کرد و سدهای کوچک غیر از اینکه این آب فراگیر را برای حرکت و رسیدن به مقصد مصمم‌تر کند دستاوردی نخواهد داشت.