روزهای جنجالی در انتظار کارگردان «اژدها»
19 بهمن 1394 ساعت 14:13
مانی حقیقی، فرزند نعمت حقیقی و لیلی گلستان و نوه ابراهیم گلستان، چندان نیازی به معرفی ندارد. چه از او خوشمان بیاید و او را در قامت «جرج کلونی سینمای ایران» بدانیم یا یک «فیضه خوار» که نان از نام مادر و پدربزرگ و داییاش میخورد، نمیتوان منکر شد که او امروز یکی از «شخصیتهای» سینمای ایران است.
به گزارش هنرنیوز؛ نمیتوان مانی حقیقی را در سینمای ایران نادیده گرفت و قطعاً این دانشآموخته فلسفه از دانشگاه مکگیل که دو فوق لیسانس فلسفه و مطالعات فرهنگی دارد، روزهای جنجالی و خاصی را برای سینمای ایران و البته خودش رقم خواهد زد.
اما آخرین فیلم مانی حقیقی «اژدها وارد میشود» نام دارد؛ پنجمین و متفاوتترین فیلم او همنام یکی از فیلمهای رزمی بروسلی است، اما فیلم حقیقی، بروسلی ندارد! به نظر میرسد مانی حقیقی سعی دارد جای پای پدربزرگش بگذارد و فیلمسازی استعارهآمیز روشنفکری را آغاز کند.
پارسینه در ادامه آورده است: مانی حقیقی که در پنج سالگی در فیلم جنجالی پدربزرگش (ابراهیم گلستان) «اسرار گنج دره جنی» بازی کرده است، در ۴۶ سالگی، «یک اسرار گنج دره جنی» به روایت خود ساخته است.
ذکر این نکته برای مخاطبانی که از داستان فیلم اسرار گنج دره جنی بیخبرند، لازم است که این فیلم استعارهای صریح از ایران دوران پهلوی دوم، مسأله نفت و افزایش ناگهانی قیمت نفت و تبعات آن بر جامعه سنتی و مدرنیزاسیون ظاهری آن بود؛ یک روستایی (پرویز صیاد) در حین شخم زدن زمین یک گنج زیرزمینی بزرگ کشف میکند و با فروش تدریجی آن، ثروتمند میشود و نهایتاً این ثروت به بدبختی و نابودی او مجبور میشود.
این فیلم تنها چند روز فرصت اکران داشت و ساواک سریعاً متوجه کنایه عمیق این فیلم به شخص شاه شد و فیلم برای همیشه توقیف شد، حتی نسخههای آن نابود شدند و ابراهیم گلستان جزو مغضوبان سیستم شد و ...
فیلم اژدها وارد میشود، شباهتهای قریبی به اسرار گنج دره جنی دارد و گویی بازسازی آن در دوران معاصر توسط نوه گلستان است.
داستان فیلم «اژدها وارد میشود» در دهه ۴۰ میگذرد. ماجرای فیلم از جایی آغاز میشود که خبر پیدا شدن یک مار بزرگ در یک روستا دهان به دهان میپیچد و زمینهساز اتفاقاتی میشود.
در اژدها وارد میشود جامعه ایرانی به شکل یک کشتی به گل نشسته و قبرستان متروک به تصویر کشیده میشود، قبرستانی از تاریخ و گورستان دشمنان قدیمی ایران که اینک اژدهایی (نماد از قدرت قدیمی ایران) در آن خوابیده است، در فیلم عملاً میوه تحولات فعلی ایران، به صورت فرزند نامشروع چپ مارکسیستی و سنت با نام تأملبرانگیز «والیه» معرفی میشود.
در اژدها وارد میشود، مثل فیلم ابراهیم گلستان سخن از یک گنج زیرزمینی است، اما این گنج برخلاف فیلم گلستان، نفت نیست، بلکه یک اژدهای موهوم و ترسناک و البته زیرزمینی است!
اژدها وارد میشود، کنایههای صریحی به روشنفکران هم دارد، آنها هم مثل مردم بومی و سنتزده، این «باور» یا «خرافه» را میپذیرند که هرگونه حرکت و جنبش و «زلزلهای» فقط با جنازه (شهید) ممکن است، البته زلزلههای شدید ولی بیاثر و کوتاه!
قسمت جالب و تأملبرانگیز دیگر فیلم «اژدها وارد میشود» موضوع «هندیها» است؛ هندیهایی با ریش بلند و لباس سفید که میخواستند به «لبنان» بروند ولی در ایران سرگردان و ماندگار شدند و نهایتاً این هندیهای بیهنر و «علاف» هستند که بطور ناگهانی در هنگام کندن زمین (دقیقاً مثل فیلم اسرار گنج دره جنی) متوجه زیرزمین و گنجهای آن میشوند!
در بخشی از فیلم به کمک هندیها در دوره صفویه برای عقب راندن پرتغالیها نیز اشاره میشود و همچنین تاکید بر کشتن شتر، حیوانی که یادآور فرهنگ عربی است که البته ناتمام و مبهم باقی میماند!
حضور صادق زیباکلام و سعید حجاریان در نقشهای خودشان (روشنفکران امروزی ایران) که یک داستان ساختگی را صحه میگذارند و برای آن فکت و کد میآورند نیز از هوشمندیهای مانی حقیقی برای جذاب کردن فیلم است که هم باعث فریب مخاطب میشود و هم فتیله بمب رسانهای به نفع اژها وارد میشود را روشن میکند، دور از ذهن نیست که در روزهای آتی؛ صادق زیباکلام و سعیدحجاریان در معرض پرسشهای فراوان در خصوص اظهارنظرهایش در این فیلم قرار گیرند و ...
شراکت ترانه علیدوستی و لیلی گلستان در سرمایهگذاری فیلم هم از نکات جالب «اژدها وارد میشود» است!
اشاره به کشته شدن فرزند و پدر والیه در موشک باران (جنگ یا تحولات دهه شصت) را هم میتوان با نگاه طعنهآمیز مانی حقیقی در توصیف نسل دوم مرتبط دانست.
در پایان فیلم طعنهای به نسل جوان زده میشود: چند دستیار جوان به کنایه از نسل جدید سراغ نوار (تاریخ) میروند و هیچچیز از آن نمیفهمند! نواری که بخش عمده آن «سکوت» (ناگفته) است!
مانی حقیقی سال گذشته این فیلم را جلوی دوربین برد و برخلاف رسم و عرف زمانه، اجازه نداد هیچ خبر و عکسی از فیلم منتشر شود. مانی حقیقی دلیلش برای ساخت «اژدها وارد میشود» در سکوت خبری را اینطور توضیح داده است: علت اینکه راجع به «اژدها وارد میشود» حرف نزدم این است که تماشاگر از صفر و بدون پیشداوری به تماشای فیلم بنشیند.
کد خبر: 88622
آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdcf0vdc.w6dc0agiiw.html