کیوان کثیریان در پاسخ به سوال خبرنگار هنرنیوز مبنی بر اینکه کیفیت نقد منتقدان ایران در چه سطحی قرار دارد، گفت: فضای نقد سینمای ایران جدای از کیفیت فیلم‌ها و آثار خوب است البته به نسبت فیلم‌ها عرض می‌کنم. در سالهای اخیر فضای سینما خیلی اجازه تولید آثار خوب و با کیفیت را نداده است پس وقتی فیلم خوب نداریم نباید توقع هم داشت که نقد‌های شاهکاری هم نسبت به این فیلم‌ها داشته باشیم. 

کثیریان در ارتباط با مقایسه نقد منتقدان ایرانی با منتقدان خارجی گفت: شرایط کلی این است که باید نقد به گونه‌ای باشد که تاثیر بگذارد آن هم در پیشرفت سینما و ارتقا سواد بصری مخاطبان اینکه سینماگران ما از منتقد تاثیر بگیرند بسیار عالی است. این اتفاق ایده آل است اما اینکه در حال حاضر چقدر این گونه است باید نگاهی بیندازیم به شرایط کلی سینما و رسانه که ببینیم منصفانه است نقدمان را با نقد کشورهای دیگرمقایسه کنیم یا نه؟ که به نظر من جواب منفی است. با توجه به شرایط حاضرنقد ما شرایط بدی را سپری نمی‌کند.

وی در باره بحث سلیقه در نقد این چنین اظهار نظر کرد: به تعداد منتقدینی که وجود دارد نقد داریم این تلقی به شدت اشتباه است که معیارهای نقد معیار‌های ثابتی است و بر اساس آن می‌توانیم حکم کلی بدهیم در صورتی که این گونه نیست. جزو مزایای نقد است که تفاوت آرا و اختلاف سلیقه وجود داشته باشد. اولین مرحله نقد سلیقه است و بعد وارد حوزه منطق و دانش می‌شویم. به هر حال ما خود به خود از فیلمی خوشمان می‌آید یا نمی‌آید. بابت همین احساس که به ما دست می‌دهد می‌نشینیم برایش تعریف می‌آوریم و نقد می‌نویسیم.

وی در ادامه گفت: سلیقه هر آدمی هم بر می‌گردد به گذشته آن فرد و وجود تنوع در نقد اجتناب ناپذیر است بلکه جزو جذابیت‌های آن است. اگر همه منتقد‌ها فیلمی را خوب بدانند و یا همه فیلمی را بد بدانند به نظرم آن موقع باید نقد کردن تعطیل شود. مبحث نقد چون در حوزه نظر و اندیشه قرار می‌گیرد باید تنوع و تکثر داشته باشد. منتقدین هم می‌توانند نظرات مختلف البته مبتنی بر دانش و منطق داشته باشند.

این منتقد در ادامه گفت: مشکل این است که هر کسی که اسم خودش را منتقد می‌گذارد ما هم آن را می‌پذیریم. نباید این گونه باشد. اگرمن نظری می‌دهم و دوست منتقد من هم نظر دیگری می‌دهد فیلم ساز اختیار دارد هر کدام را که نزدیک به واقعیت می‌داند بپذیرد.

وی در باره پذیرش نقد توسط فیلم ساز گفت: اصلاً اهمیتی ندارد که فیلم ساز نظر منتقد را می‌پذیرد یا خیر ما منتقدان داریم به فیلم سازان خدمت می‌کنیم که یک نظری را می‌دهیم نظری از کسی که سینما را می‌فهمد. ما فیلمسازی داریم به نام ابراهیم حاتمی کیا که فرد شناخته شده‌ای هم است ایشان می‌گفتند من نظر منتقدان را نمی‌خوانم و برایم هم اهمیتی ندارد اما در جشن منتقدان وقتی به روی صحنه آمدند و گفتند: من در تمام این سال‌ها یک چیزی را پنهان می‌کردم، آن هم این است که در زیر زمین خانه‌مان نقد‌ها را می‌خواندم و ازآن‌ها استفاده می‌کردم. این فیلم ساز اعتراف کرد که نقد‌ها را می‌خواند.

وی در ادامه گفت: داریوش مهرجویی کسی است که با منتقدان رابطه نزدیکی دارد و در جشن منتقدان سال گذشته ما یک لوح تقدیر خالی به ایشان دادیم و گفت که این مهم‌ترین جایزه زندگی من است. جوایز ما مالی نیست اما از ارزش زیادی برای هنرمندان برخوردار است. مهناز افشار هم یکی از افرادی است که می‌گوید بعد از دریافت جایزه منتقدان مسیر کاری‌ام عوض شد. برای اینکه منتقدان به ایشان گفتند ما تو را دیدیم، همین. منتقد در همه جای دنیا مهم است در ایران هم همین طور کسی چه فیلم ساز و چه مسئول وقتی می‌گوید مهم نیست چرند گفته است.

کثیریان در اتباط با رابطه فیلم سازان و منتقدان درفضای امروز سینما گفت: اکثر فیلم سازان قبل از اینکه فیلمشان را به نمایش بگذارند منتقد را می‌برند و فیلمشان را خصوصی به آن نشان می‌دهند و می‌گویند که اشکالاتم را بگو. تاثیر منتقد در سینما انکار ناپذیر است. اینکه چرا باید یک فیلم ساز از نقد یک منتقد ناراحت بشود باید جایی دیگر به دنبال گشت.

وی در باره ناراحتی فیلم سازان و نپذیرفتن نظر منتقدان گفت: وقتی فیلم سازای از نقد منتقد ناراحت می‌شود باید نتیجه گرفت که به تاثیر آن ایمان دارد. چرا فیلم سازان می‌گویند که نقد‌های منفی در زمانی که فیلمشان درحال اکران است چاپ نشود برای اینکه از تاثیر آن اطلاع دارند. بار‌ها پیش آمده است که من و دوستان منتقدم می‌رویم فیلمی را قبل ازاکران می‌بینیم نظر می‌دهیم و نظرات ما در فیلم اعمال می‌شود. جدیداً این اتفاق در فیلم نامه‌ها هم می‌افتد که فیلم نامه‌ها را هم قبل از ساخت به منتقد می‌دهند تا بخواند و نظر بدهد. نقد وارد مراحله اولیه تولید شده است.

این منتقد در پایان درباره رانت خواری برخی منتقد‌ها گفت: البته این را باید بگویم که برخی از منتقدان بیخودی یک فیلم را حمایت می‌کنند و یا بر عکس آن را نقد منفی می‌کنند. این آدم‌ها اکثریت ندارند. این عده شاید با گرفتن هزینه راضی شوند که نوع نقدشان را عوض کنند این اتفاق در همه رشته‌ها می‌افتد آدم‌های رانت خوار همه جا هستند.

هنر نیوز